Abaküs Yazılım
9. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/33460
Karar No: 2018/636
Karar Tarihi: 18.01.2018

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/33460 Esas 2018/636 Karar Sayılı İlamı

9. Hukuk Dairesi         2016/33460 E.  ,  2018/636 K.

    "İçtihat Metni"

    ....
    DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
    Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
    Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

    Y A R G I T A Y K A R A R I

    A) Davacı İsteminin Özeti:
    Davacı vekili; davacının 05/01/2016-01/04/2016 tarihleri arasında "Müşteri Kabul Görevlisi" olarak çalıştığını, davalı tarafından performansının yetersiz bulunması gerekçe gösterilerek davacının iş akdinin feshedildiğini, iş akdinin feshinin asıl sebebinin davacının sendikal faaliyette bulunması, sendika üyeliğinden istifa etmemesi olduğunu, bu nedenle davacının iş akdinin feshinin geçersiz olduğunu, davalı firmanın performans kriterlerinin net ve belirgin olmadığını, davacının iş akdi feshedilirken tüm Yargıtay Kararlarında da gözetilen "feshin son çare olması" ilkesine riayet edilmediğini iddia ederek; feshin geçersizliğine ve işe iadesine, işe iade kararı verilinceye kadar mahrum kalacağı ücretleri karşılamak üzere işverence müvekkiline 4 aylık ücret ödenmesine, işe iade kararı verilmesi ve kararın işverence uygulanmaması halinde işverence müvekkiline 1 yıllık ücreti tutarında tazminat ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
    B) Davalılar Cevabının Özeti:
    Davalı ..... vekili; müvekkilinin pasif husumet ehliyeti olmadığını, davanın müvekkile yöneltilmesinin hatalı olduğunu, müvekkili şirket bakımından husumet nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
    Davalı ....... vekili; davacının 05/01/2016-01/04/2016 tarihleri arasında 6 aydan az süre ile çalışmış olduğundan iş güvencesi hükümlerinden yararlanması ve işe iade davası açmasının hukuken mümkün olmadığını, davacının iş akdinin İş Kanunu kapsamında geçerli sebeple feshedildiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
    C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
    Mahkemece, “İncelenen tüm dosya kapsamı ve delillere göre; davacının, davalı işyerinde belirsiz süreli iş sözleşmesine dayalı olarak 05/01/2016-01/04/2016 tarihleri arasında 2 ay 26 gün süreyle Müşteri Kabul Görevlisi olarak çalıştığı, yukarıda anılan madde hükmü gereği davacının 6 aylık kıdem şartını sağlamadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
    D) Temyiz:
    Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
    E) Gerekçe:
    Temel uyuşmazlık, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. Maddesi uyarınca altı aylık kıdemi olmayan davacının, feshin geçersizliği ve işe iade talep edip etmeyeceği noktasındadır.
    Sendikal nedenle fesih 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
    6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kabul edilip yürürlüğe girdiğinde, 25"inci maddesinin dördüncü fıkrasında “İşverenin dışında yukarıdaki fıkralara aykırı hareket etmesi hâlinde işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilir” beşinci fıkrasında “ iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez” kurallarına yer verilmiştir.
    Bu düzenleme nedeni ile iş güvencesi kapsamında kalmayan işçinin sendikal nedenle fesihlerde hem feshin geçersizliği, hem de sendikal tazminat isteyemeyeceği yorumları yapılmıştır. Ancak konu iptal istemi ile ....önüne geldiğinde,.....22/10/2014 tarihli ve E.: 2013/1, K.: 2014/161 sayılı Kararı ile dördüncü fıkrada yer alan “…fesih dışında…” ibaresi ile beşinci fıkradaki “18” ibarelerini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir. Anılan maddelerde iptal nedeni ile kural değerlendirildiğinde artık iş güvencesi kapsamında kalsın veya kalmasın sendikal nedenle fesihlerde feshin geçersizliği ve işe iade istenebileceği gibi ayrıca sendikal tazminatta ayrı bir dava olarak talep edilebilecektir. Önemli olan sendikal nedenin kanıtlanmasıdır. Sendikal neden kanıtlanmadığı durumda işçinin iş güvencesi kapsamında olup olmadığı değerlendirilecektir.
    Kaldı ki 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25/5 fıkrada yapılan düzenleme ile iş güvencesi kapsamında sayılmayan ve keza deneme süresi içinde fesih hakkı kötüye kullanılarak veya sendikal nedenle feshedilen işçi gruplarının feshe karşı sendikal tazminattan yararlandırılmaması;.... raporlarındaki değerlendirmelerinde açıkça görüleceği üzere “örgütlenme özgürlüğünün teminatına ilişkin genel tutumuna ters düşmektedir. Ayrıca düzenleme iş güvencesi kapsamında olanlar ve olmayanlar arasında doğrudan ayrımcı bir uygulamaya gittiği için de .....’nun 87 ve 98 sayılı Sözleşmelerine aykırılık teşkil etmekte idi. A..... iptal kararı ile bu ayrım ortadan kalkmıştır.
    İş akdinin fesih bildiriminde gösterilenin aksine sendikal nedene dayandığını ileri süren davacı işçi, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25. maddesi uyarınca bu iddiasını ispat ile yükümlüdür.

    Somut uyuşmazlıkta davacı, sendikal nedenle fesih iddiasına dayanmış, feshin geçersizliği yanında sendikal tazminat talebinde bulunmuştur. Anayasa Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen iptal kararı nedeniyle davacı bu sendikal nedeni kanıtladığında 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesindeki 6 aylık kıdem şartı aranmaz. Bu nedenle öncelikle davacının sendikal nedene dayanan fesih iddiası ile ilgili delilleri, davalının da karşı delilleri toplanıp değerlendirilmeli, sendikal neden olması halinde 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. Maddesi gereğince davanın kabulüne, sendikal neden olmadığı takdirde ise şimdiki gibi karar verilmelidir.
    F) SONUÇ:
    Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.01.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.


    ....

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi