Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/13963 Esas 2018/3422 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı tarafından, davalı aleyhine 16.09.2014 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.05.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 595 parsel sayılı taşınmaz üzerinde ev ve tavuk çiftliği yaptırmak istediğini, ancak ana yola bağlantısı bulunmadığını ileri sürerek uygun bir bedel karşılığında davalı ... ait taşınmazlar üzerinde geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir.
Davalı ... vekili, geçit hakkı tesisi için daha uygun alternatifler bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacıya ait 595 parsel sayılı taşınmaz lehine 17.03.2015 tarihli fen bilirkişisi raporu ve ekli krokisine göre davalı ... adına kayıtlı 1618 parsel sayılı taşınmazdan 88 m2, 1622 parsel sayılı taşınmazdan 128 m2 olmak üzere 6 metre eninde geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş; reddi gerekmiştir.
2- Davalı ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu", ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı" ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir.
Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda, davanın niteliği gereği, yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılmalıdır.
Somut olaya gelince, davacıya ait 595 parsel sayılı taşınmazın mutlak geçit ihtiyacı olduğu anlaşıldığından mahkemece, bilirkişi raporunda en uygun ve en masrafsız alternatif olarak belirlenen güzergahtan davalı ... ait 1618 ve 1622 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit tesisine karar verilmesi yerinde ise de, davanın niteliği gereği harç ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması gerekirken yargılama giderlerinin davalı Hazineden alınarak davacıya ödenmesine, davalı Hazinenin harçtan muaf olduğundan söz edilerek ayrıca harç alınmasına yer olmadığına ve davacı tarafından dava açılırken yatırılan peşin harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine karar verilmesi doğru görülmemiş, ancak bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK"nun 438/7 maddesi uyarınca hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hüküm sonucunun 5. 7. ve 8. bentlerinin hükümden çıkarılmasına, hüküm sonucunun 3. bendinde yer alan "davanın niteliği gereği" sözcüklerinden sonra gelmek üzere "harcın ve" sözcüklerinin eklenmesine, 5. bent olarak "Harçlar Kanunu gereği alınması gereken 88,55 TL harçtan peşin yatırılan 25,20 TL"nin mahsubu ile kalan 63,35 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına" cümlesinin eklenmesine, hükmün değiştirilmiş ve DÜZELTİLMİŞ bu şekliyle ONANMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
26.04.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.