Danıştay 10. Daire 2017/3512 Esas 2022/1857 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/3512
Karar No : 2022/1857

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Bakanlığı / ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, adli sicil arşiv kaydının silinmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü'nün ...tarihli ve ...sayılı işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince, Danıştay Onuncu Dairesinin 20/04/2016 tarih ve E:2013/6697, K:2016/2159 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle verilen kararla; davacı hakkında 6136 sayılı Kanuna muhalefetten ötürü .... Asliye Ceza Mahkemesince mahkumiyet kararı verilmiş ise de, anılan bu mahkumiyet kararı ile davacının bir yıldan fazla hapis cezası ile cezalandırılmadığı, dolayısıyla anılan mahkumiyet kararının 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanun'un 7. maddesi gereğince ateşli silah taşıma ve bulundurma izni kapsamında bir hak yoksunluğu doğurmayacağı, bu itibarla davacının adli sicil kaydından çıkartılan suç kaydının 5352 sayılı Kanunun 12. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde öngörülen şartların gerçekleşmediğinden bahisle adli sicil arşiv kaydından çıkartılması yolundaki isteminin reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının ateşli silahla işlenen suçtan mahkum olması sebebiyle ceza miktarının önemi olmadığı ve hak yoksunluğu yarattığı, işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ :.Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.


TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı hakkında 6136 sayılı Kanun'a muhalefet ve sarhoşluk suçu isnadıyla gerçekleştirilen yargılama sonucunda, .... Asliye Ceza Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararı ile 6136 sayılı Kanun'un 13/1. maddesi uyarınca ağır para cezasına, (mülga) 765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 571/1. maddesi gereği hafif para cezasına hükmedilmiştir.
Mahkemece verilen bu karara istinaden oluşturulan sicil kaydı, koşulları oluşunca adli sicil kaydından çıkartılarak adli sicil arşiv kaydına alınmıştır.
Davacının memnu haklarının iadesine karar verilmesi istemiyle .... Asliye Ceza Mahkemesine yaptığı başvurusu sonucu, anılan Mahkemenin ...tarihli ve Değişik İş No:...sayılı kararı ile ...Asliye Ceza Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına atıf yapılarak memnu hakların kısıtlılığına dair bir karar verilmediği gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiştir.
Bilahare davacı tarafından, söz konusu kaydın adli sicil arşiv kaydından çıkartılması istemi ile 18/09/2012 tarihinde yapılan başvurunun dava konusu işlemle reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
...İdare Mahkemesince, davacı hakkında memnu haklarının kısıtlandığına dair bir karar verilmemiş olduğu gerekçesiyle işlemin iptaline dair verilen karar; Danıştay Onuncu Dairesince, her ne kadar davacı hakkında, Ceza Mahkemesince Türk Ceza Kanunu'nun 53. maddesi kapsamında memnu hakların kısıtlılığına dair bir karar verilmemiş ise de, alınan mahkumiyetin sonucu olarak 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun'un 7. maddesi uyarınca davacının ateşli silâh taşıma ve bulundurma izni bakımından bir hak yoksunluğuna uğradığının açık olduğu ve işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma kararı sonrasında yeniden yapılan yargılamada, 29/10/2016 tarih ve 29782 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 676 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin "Güvenlik ile İlgili Düzenlemeler" başlıklı 13. maddesinde, 6136 sayılı Kanun'un 7. maddesinin yedinci fıkrasında değişiklik yapıldığından bozma kararı sonrasında yeni bir hukuki durum oluştuğu gerekçesiyle yeniden yapılan değerlendirme sonucu dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
5352 sayılı Adli Sicil Kanunu'nun, 6290 sayılı Kanun'un 2. maddesiyle değişik "Adlî sicil ve arşiv bilgilerinin silinmesi" başlıklı 12. maddesinin 1. fıkrasında,
"Arşiv bilgileri;
a) İlgilinin ölümü üzerine,
b) Anayasanın 76 ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;
1. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,
2. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,
c) Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle,
tamamen silinir.";
Aynı Kanun'un, 6290 sayılı Kanun'un 3. maddesiyle değişik Geçici 2. maddesinde, "(1) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce toplanmış olsun veya olmasın, suç tarihi itibarıyla bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki kayıtlar hakkında, 3682 sayılı Kanuna göre süre yönünden silinme koşulu oluşanlar silinir; diğer kayıtlar için bu Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
(2) Bu Kanunun yayımı tarihinde, Anayasanın 76 ncı maddesi ile bazı özel kanunlarda yer alan ve bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından, arşive alınan veya şartları oluştuğu halde ya da henüz şartları oluşmadığı için arşive alınmayan kayıtlar hakkında 12 nci maddenin birinci fıkrası hükmü uygulanır.
(3) İkinci fıkrada sayılanlar dışında, birinci fıkra gereğince işlem yapılarak arşive alınan kayıtlar 3682 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen sürelerin dolduğu veya ertelenmiş olan mahkûmiyetin esasen vaki olmamış sayıldığı hallerde bu tarih esas alınarak Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünce silinir." hükümleri yer almaktadır.
İşlem tarihi itibariyle 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun'un 7. maddesinin son fıkrasında, ateşli silahla işlenen suçlardan hükümlü bulunanlar ile taksirli suçlar hariç olmak üzere bir yıldan veya bu Kanun kapsamına giren suçlardan dolayı altı aydan fazla hapis cezasına mahkûm olanlara, affa uğramış olsalar bile ateşli silâh taşıma ve bulundurma izni verilemeyeceği hükmü yer almış; 29/10/2016 tarih ve 29782 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 676 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Güvenlik ile İlgili Düzenlemeler başlıklı 13. maddesinde, 6136 sayılı Kanun'un 7. maddesinin yedinci fıkrasında yapılan değişiklikle "veya bu Kanun kapsamına giren suçlardan dolayı altı aydan fazla hapis cezasına" ibaresi kanun metninden çıkarılarak “Ateşli silahla işlenen suçlardan hükümlü bulunanlar ile taksirli suçlar hariç olmak üzere bir yıldan fazla hapis cezasına mahkûm olanlara, affa uğramış olsalar bile ateşli silah taşıma ve bulundurma izni verilemez.” hükmü getirilmiş; 07/11/2019 tarih ve 30941 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7190 sayılı Kanun'un 18. maddesiyle de 6136 sayılı Kanun'un 7. maddesi tamamen değiştirilerek "... Ateşli silahla işlenen suçlardan hükümlü bulunanlar ile taksirli suçlar hariç olmak üzere bir yıldan fazla hapis cezasına mahkûm olanlara, mahkûm olunan cezanın infazının tamamlandığı tarihten itibaren beş yıl geçmedikçe ve haklarında yasaklanmış hakların geri verilmesine ilişkin karar verilmedikçe, ateşli silah taşıma ve bulundurma izni verilemez." hükmü getirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5352 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen 12. maddesinde, Anayasanın 76. maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından, kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren; yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle, yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle arşiv bilgilerinin silineceği belirtilmiştir.
Anılan Kanun maddesiyle, arşiv kayıtlarının silinmesi noktasında ayrıma gidilerek, Anayasanın 76. maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlar bakımından, hak yoksunluğuna neden olma şartı getirilmiştir.
Uyuşmazlık konusu olayda, davacı, bulundurma ruhsatlı olup taşıma ruhsatı olmayan tabancasıyla havaya ateş etme eylemi nedeniyle .... Asliye Ceza Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararı ile 6136 sayılı Kanun'un 13/1. maddesi uyarınca ağır para cezasına mahkum edilmiştir. Dolayısıyla davacının ateşli silahla işlenen bir suçtan dolayı cezalandırıldığı hususunda duraksama bulunmamaktadır. Anılan bu mahkumiyet ise, ateşli silâh taşıma ve bulundurma izni verilmesini işlem tarihi itibarıyla engellemekte, daha sonra yapılan Kanun değişikliğiyle de 5 yıl süreyle engellemektedir. Bir başka ifade ile 6136 sayılı Kanun'a muhalefet suçunun işlenmesi, ateşli silâh taşıma ve bulundurma izni bakımından bir hak yoksunluğu doğurmaktadır.
Buna göre, işlenen suç nedeniyle, her ne kadar davacı hakkında, Ceza Mahkemesince Türk Ceza Kanunu'nun 53. maddesi kapsamında memnu hakların kısıtlılığına dair bir karar verilmemiş ise de, alınan mahkumiyetin sonucu olarak 6136 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca davacının ateşli silâh taşıma ve bulundurma izni bakımından bir hak yoksunluğuna uğradığı açıktır.
Bu durumda, 6136 sayılı Kanuna muhalefet nedeniyle hüküm giyen davacının, adli sicil arşiv kayıtlarının silinmesi istemiyle yapılan başvurunun, 5352 sayılı Kanun'un 12. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde sayılan şartların gerçekleşmediğinden bahisle reddine dair işlemde hukuka aykırılık, davaya konu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/04/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.