3. Hukuk Dairesi 2016/10019 E. , 2018/1276 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı ile traktör satışı konusunda anlaştıklarını, ancak resmi satış işleminin gerçekleştirilmediğini, davalının aracı iade ettiğini, akdedilen satım sözleşmesinde vazgeçme halinde 5.000,00 TL cayma tazminatının ödeneceğinin öngörüldüğünü ileri sürerek, 5.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, harici satış sözleşmesi ile aldığı traktörün yapılan deneme sürüşü sırasında arızalandığını, bu nedenle ayıplı aracın alımından vazgeçtiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; taraflar arasında düzenlenen sözleşmede akitten cayma halinde cezai şart ödemesinin kararlaştırıldığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, harici araç satım sözleşmesinden kaynaklanan cezai şart alacağının tazmini istemine ilişkindir.
2918 Sayılı Yasanın 20/2-d maddesi uyarınca; trafik sicilinde kayıtlı bulunan araçların devir ve satışına yönelik sözleşmelerin resmi şekilde yapılması zorunludur. Resmi şekilde yapılmayan satış sözleşmeleri geçersizdir.
Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6098 TBK’nun 29/II. maddesine göre; iki tarafın menfaati için bir sözleşmenin geçerli olması şekil şartına bağlanmışsa bu şekil şartı önakde (sözleşme yapma vaadine ) de uygulanır.
Kanunen öngörülen şekil şartına aykırılığın yaptırımı TBK’nun 12. maddesinin gereği mutlak butlandır. (kesin hükümsüzlüktür.) Mutlak butlan halinde yapılan hukuki işlem/ sözleşme başlangıçtan itibaren geçersiz işlem olup, zaman içerisinde geçerlilik kazanamayacağı gibi hukuki sonuç da doğurmayacaktır. Mutlak butlan (kesin hükümsüzlük) taraflarca ileri sürülmese dahi hakim tarafından re’sen nazara alınır. (...Hukuku Genel Hükümler; 12. Baskı, 2010, s. 299,300; ..., M.K; . .. .: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 10. Baskı, Cilt:1, 2012, s.155 vd.)
Somut uyuşmazlıkta; taraflarca 11.04.2014 tarihli adi satış sözleşmesi yapıldığı, aracın davalıya tesliminden üç gün sonra iade edildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen yasal hükümler ve açıklamalar çerçevesinde; dava konusu oto (traktör) satış sözleşmesi resmi şekle uygun yapılmadığından geçersiz olup, tarafları bağlamaz. Taraflar arasındaki sözleşmenin, ön akit (satış vaadi) olarak kabulü halinde de ön akit asıl sözleşme şekline tabi olacağından, sözleşmenin geçersiz olduğunun kabulünde zorunluluk bulunması karşısında, kararlaştırılan sözleşme hükümlerinin baştan itibaren hukuki sonuç doğurmadığının kabulü gerekir.
Bu itibarla; şekle aykırılık nedeniyle geçersiz sözleşmede yer alan cezai şart hükmü de geçersiz olup, bu yön gözetilmeksizin, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 19.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
