23. Hukuk Dairesi 2017/524 E. , 2018/4926 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptlali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı ile vekili Av. ... gelmiş, duruşmalı temyiz talebinde bulunan davalı taraftan gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı kooperatifin ....02.2003 tarihli yönetim kurulu kararıyla, ana sözleşmenin .... maddesinde belirtilen evrakları tamamlaması amacıyla çekilen ihtara rağmen eksik evrakların tamamlanmadığı gerekçe gösterilerek ihraç edildiğini oysa ki kooperatif tarafından verilmesi gerekli belgelerin verilmemesi nedeniyle ihtar gereklerinin bir kısmının yerine getirilemediğini ileri sürerek müvekkili hakkında alınan ihraç kararının iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, somut olayda henüz çıkarma kararı kesinleşmeden ortaklık kaydının silindiği, davacı daha önce 1994 yılında üyelikten çıkartılmasına yönelik kararın iptali için dava açtığı, davanın kabul ile sonuçlandığı, kooperatife mahkeme kararının yerine getirilmesi için başvurulduğunda kooperatifin tüzel kişiliği değiştiğinden ve üye sayısı dolduğundan dolayı olumsuz cevap verildiği, ayrıca kooperatif ana sözleşmesinin .... maddesinde yer alan hususların tamamlanması için davacıya ... ay süre verildiği, ihracına karar verilecek üyeye üyelik şartlarını yeniden sağlaması için makul süre verilirken ana sözleşmede talep edilen belgelerin kooperatif tarafından eksiksiz olarak davacı üyeye verilmesi gerektiği, bu belgelerin davacıya eksiksiz olarak verilmediğinin tespit edildiği, davalı kooperatifin iyiniyetli davranmadığı, ayrıca yeni ortak almasının da 1163 Sayılı Kanun’un .... maddesine aykırılık teşkil ettiği, bu hali ile davacının eksik hususları tamamlaması hakkının davalı kooperatifçe elinden alındığı, ortaklık hakkının kullanılmasının engellendiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile ihraç kararının iptaline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dosya incelendiğinde, davalı kooperatif yönetim kurulunun davacı hakkında ....02.2003 tarihinde ihraç kararı verdiği, ihraç kararının davacıya ....06.2003 tarihli ihtarnameyle gönderildiği ve davacının ....09.2003 tarihinde ihraç kararının iptali istemiyle dava açtığı, ....02.2013 tarihinde davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, kararın ....02.2014 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
Davanın açılmamış sayılması, emredici nitelikte usul kurallarına riayet etmemenin bir müeyyidesi olup kamu düzeni ile ilgilidir. Medeni yargılama hukukunda davanın açılmamış sayılması kararı geriye doğru hüküm ifade etmektedir. Davanın açılmamış sayılması kararı verilmesi halinde davanın açılması ile meydana gelmiş olan bütün sonuçlar ortadan kalkacak ve zaman aşımı ya da hak düşürücü sürelerin korunması etkisi son bulacaktır. Davacı tarafından açılan bu dava, ihraç kararının verildiği tarih ve süresinde açılan ilk davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi karşısında süresinde ikame edilmemiştir. Bu durumda mahkemece, yönetim kurulu ihraç kararının iptali isteminin üç aylık hak düşürücü süre geçtikten sonra açılması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, ... duruşmasında vekille temsil olunmayan davalı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın iste halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ........2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
