BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/641 Esas 2021/597 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/641
KARAR NO:2021/597

DAVA:İTİRAZIN İPTALİ
DAVA TARİHİ:28/11/2019
KARAR TARİHİ:30/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVACININ TALEBİ:
Davacı ... A.Ş. vekili verdiği dava dilekçesinde, davalı... Ltd. Şti. ile genel kredi sözleşmesi yapıldığını, çek karnesi verildiğini, diğer davalı ...'in ise sözleşmeyi müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak imzaladığını, verilen çek karnesinden keşide edilen çeklerin bir kısmının karşılıksız çıkması üzerine kanuni karşılıklarının alacaklılara ödendiğini, her iki davalıya da .... Noterliğinin 03.01.2019 tarih ve ... yevmiye sayılı işlemi ile ihtarname gönderilerek çek bedellerinin ödenmesi ve kalan çek yapraklarının bedellerinin de depo edilmesinin istenildiğini, davalıların ödeme yapmamaları üzerine .... İcra Dairesinin ... sayılı takip dosyasından takip başlattıklarını, borçlu davalıların bu takibe itiraz etmesi üzerine de icra inkâr tazminatı talepli itirazın iptali davası açtıklarını belirtmiştir.

DAVALININ TALEBİ:

Davalı... Ltd. Şti. davaya cevap dilekçesi vermeyerek 6100 sayılı HMK m.128'e göre dava konusu maddi vakıaları inkâr etmiştir.

Davalı ... davaya cevap dilekçesi vermeyerek 6100 sayılı HMK m.128'e göre dava konusu maddi vakıaları inkâr etmiştir.

DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ:

Dava, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 386 ve devamı maddelerine göre tüketim ödüncü sözleşmesi kapsamında 5941 sayılı Çek Kanunu m. 3'e göre ödenen çek tazminatının iadesi için ve m. 586'ya göre müteselsil kefalet için başlatılmış icra takibine itiraz nedeniyle 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 67'ye göre açılmış itirazın iptali davasıdır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Davacı taraf, .... İcra Dairesinin ... sayılı sayılı takip dosyasını, genel kredi sözleşmesini, ihtarnameyi, çek taahhütnamesini, ve bilirkişi incelemesini delil olarak sunmuştur.

Davalı... Ltd. Şti. HMK m. 126’ya göre cevap dilekçesi sunmamış, HMK m. 139’a göre ön inceleme ve HMK m. 144’e göre tahkikat duruşmasına usulüne uygun şekilde çağrıldığı halde katılmamıştır.

Davalı ... HMK m. 126’ya göre cevap dilekçesi sunmamış, HMK m. 139’a göre ön inceleme ve HMK m. 144’e göre tahkikat duruşmasına usulüne uygun şekilde çağrıldığı halde katılmamıştır.

Dava, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 386 ve devamı maddelerine göre tüketim ödüncü sözleşmesi kapsamında 5941 sayılı Çek Kanunu m. 3'e göre ödenen çek tazminatının iadesi için ve m. 586'ya göre müteselsil kefalet için başlatılmış icra takibine itiraz nedeniyle 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 67'ye göre açılmış itirazın iptali davasıdır.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 386'ya göre; "Tüketim ödüncü sözleşmesi, ödünç verenin, bir miktar parayı ya da tüketilebilen bir şeyi ödünç alana devretmeyi, ödünç alanın da aynı nitelik ve miktarda şeyi geri vermeyi üstlendiği sözleşmedir." Taraflar arasında yapılan genel kredi sözleşmesi tüketim ödüncü sözleşmesi niteliğindedir. Tüketim ödüncü sözleşmeleri karşılıklı edimleri içeren nitelikte sözleşme olup tüketim ödüncünü alan taraf sözleşmede kararlaştırılan tarihte aldığı ödüncü iade etme yükümlülüğü altındadır. Davacı bankanın davalıya verdiği çek karnesi de gayri nakit kredi niteliğindedir. 5941 sayılı Çek Kanunu m. 3'e göre karşılıksız çıkan çek yaprakları için davacı bankanın asgari ödeme yükümlülüğünü yerine getirme borcu bulunmakta olup davacı banka davalı şirkete verdiği çek karnesinden keşide edilen ve karşılıksız çıkan çek yapraklarının kanuni bedellerini alacaklılara ödediğini dosyaya sunduğu belgelerle kanıtlamaktadır. Taraflar arasında yapılan genel kredi sözleşmesine göre davacı bankanın kalan çek yapraklarının iadesini ya da çek yapraklarının kullanılmış olma olasılığına karşılık 5941 sayılı Çek Kanunu m. 3'e göre kanuni karşılıklarının depo edilmesini talep etmekte hukuki yararı bulunmaktadır.

Taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre doğru faiz oranının tespiti için davacı bankadan kredilere uyguladığı en yüksek cari akdi kâr payı oranını bildirmesi için istenilmiştir. Davalının elinde toplam kaç tane çek yaprağı kaldığı dosyadan anlaşılamadığından davacı bankaya davalının elinde kaç tane daha çek yaprağı kaldığının bildirilmesinin istenilmiştir. Davacın bankanın bu konularda ki açıklamaları geldikten sonra Davacı bankanın alacaklı olduğu miktarın tespiti için 6100 sayılı HMK m. 266'ya göre konusunda uzman bankacı bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılmasına karar verilmiştir. Bilirkişiden davacı bankanın taraflar arasında yapılan sözleşmenin 16.4.3 maddesine göre ceza koşulunu hesaplamasının istenilmesine, davalının elinde kalan çek yapraklarının sayısına göre davacının depo talep ettiği bedelin hesaplanmasının istenilmesine karar verilmiştir.

Hazırlanan 09.12.2020 tarihli bilirkişi raporunda iade edilmeyen 13 tane çek yaprağı bulunduğu, bunların çek tazminatının 20.800,00 TL yaptığı, aylık % 3,25 oranından yıllık % 39 oranında gecikme cezası uygulanabileceği, buna göre gecikme cezasının toplam 18.354,59 TL yaptığı tespit edilmiştir. Ancak davacı bankadan gelen yazı cevabında iade edilmeyen çek yaprağı sayısının 13 değil 12 olması, hesaplanan gecikme cezasının bileşik faizi hesaplanır gibi üst üste ceza miktarı eklenerek hesaplandığı anlaşılmıştır.

23.12.2020 tarihli duruşmada alınan ara kararla davacı vekiline çek yaprakları konusunda kesin bilgi vermesi için iki hafta kesin süre verilmiş, davacı vekilinin yaptığı açıklama sonrasında bedeli ödenen çek yaprağı sayısının 11, iade edilmeyip davalı tarafta kalan çek yaprağı sayısının da 14 olduğu bildirilmiştir. Hesap hatalarının düzeltilmesi için dosyanın tekrar bilirkişiye verilmesine karar verilmiştir.

Hazırlanan 16.04.2021 tarihli bilirkişi raporunda 11 adet çek tazminatı ödenen çekin tazminatlarının toplam tutarının 17.600,00 TL olduğu, ancak davacı bankanın bunlar için 17.569,29 TL talep ettiği, davacı bankanın talebi üzerinden işlemiş faizin 1.597,94 TL olduğu, faizin BSMV'sinin de 79,90 TL olduğu, davalıda kalan 14 adet çek yaprağı için depo bedelinin de 24.980,00 TL olduğu tespit edilmiştir. Davacı bankanın asıl alacağa 270,53 TL masraf ve 2.380,00 TL komisyonda ekleyerek toplam 20.219,00 TL talepte bulunduğu tespitinde bulunmuştur.

Davaya konu icra takip dosyasında davacı bankanın BSMV, masraf ve komisyon talebi bulunmamakta, asıl alacak miktarı 20.219,00 TL, işlemiş faiz miktarı ise 1.694.00 TL olarak talep edilmektedir. Davacı bankanın BSMV, masraf ve komisyon talebi bulunmadığından raporun bu kısmı hükme esas alınmamıştır.


Davacı banka genel kredi sözleşmesine konu alacaklarının tarafına ödenmesi için 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu m. 18/III'e göre davalı tarafı hesap kat ihtarnamesi göndererek temerrüte düşürmüş olup bu nedenle davacı bankanın asıl alacakla birlikte takip tarihine kadar işlemiş faizi de talep etmekte hukuki yararı bulunmaktadır.

Bu gerekçelerle davalı şirket yönünden 11 adet çek tazminatı bedeli olarak 17.569,29 TL'nin ve 1.597,94 TL işlemiş faizin toplamı olan 19.167,23 TL üzerinden davanın kısmen kabulüne yönelik olarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

Taraflar arasında yapılan sözleşmenin 8.5.1 maddesinde davacı bankanın depo bedeli talep etme yetkisi bulunmakta olup halen davalı şirket elinde bulunan 14 adet çek için depo bedeli talep etmekte hukuki yararın bulunmaktadır. Bu nedenle 14 adet çekin tazminat miktarı olan 24.980,00 TL'nin de depo edilmesi yönünde hüküm kurulmuştur.

Davalı şirketin davalı bankadan aldığı çek karnesinden keşide ettiği çek yapraklarının ne kadarının karşılıksız çıktığını, kaç tanesinin de halen elinde olduğunu ya da keşide edildiğini bilebilecek durumda olmasına karşın icra takibine itirazda bulunması iyiniyetli görülmeyerek davalı şirket aleyhine icra inkâr tazminatına hükmedilmiştir.

Diğer davalı ... davacı banka ile davalı şirket arasında imzalanan genel kredi sözleşmesini müşterek ve müteselsil kefil olarak imzalamıştır. Dosya içerisine alınan genel kredi sözleşmesinden bu durum anlaşılmaktadır.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 586'ya göre; "Kefil, müteselsil kefil sıfatıyla veya bu anlama gelen herhangi bir ifadeyle yükümlülük altına girmeyi kabul etmişse alacaklı, borçluyu takip etmeden veya taşınmaz rehnini paraya çevirmeden kefili takip edebilir. Ancak, bunun için borçlunun, ifada gecikmesi ve ihtarın sonuçsuz kalması veya açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması gerekir. Alacak, teslime bağlı taşınır rehni veya alacak rehni ile güvenceye alınmışsa, rehnin paraya çevrilmesinden önce kefile başvurulamaz. Ancak, alacağın rehnin paraya çevrilmesi yoluyla tamamen karşılanamayacağının önceden hâkim tarafından belirlenmesi veya borçlunun iflas etmesi ya da konkordato mehli verilmesi hâllerinde, rehnin paraya çevrilmesinden önce de kefile başvurulabilir." Dosya içerisindeki genel kredi sözleşmesi ve bu sözleşmenin eki kefalet hükümlerinden davalı ...'in müteselsil kefil olduğu anlaşılmakla davacı bankanın 6098 sayılı TBK m. 586'ya göre doğrudan kefili takip etmekte hukuki yararı bulunmaktadır. Ancak, bunun için borçlunun, ifada gecikmesi ve ihtarın sonuçsuz kalması veya açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması gerekir. Davalı banka dosyaya sunduğu hesap kat ihtarnamesi ile asıl borçlunun TBK m. 386'ya göre ifada geciktiğini kanıtlamaktadır. Dolayısıyla davalı kefil ... hakkında açılmış olan itirazın iptali davasının da asıl borçlunun borcunu ödememiş olması dikkate alınarak kabulüne yönelik olarak aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

Davalı kefil ...'in kefil olduğu genel kredi sözleşmesine göre bu sözleşmeye konu nakdi ve gayri nakdi kredi borçlarının ödenmemesi durumunda borçlardan müştereken ve müteselsilen kefil olduğunu bilebilecek durumda olması ve asıl borçlu ile birlikte kendisi aleyhine de icra takibi başlatıldığında hukuken borçtan sorumlu olduğu halde takibe haksız olarak itirazda bulunduğunun anlaşılması nedeniyle davacı lehine icra inkâr tazminatına hükmedilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile .... İcra Dairesi'nin ... sayılı takip dosyasına, davalının itirazının kısmen iptali ile takibin 11 adet çek tazminatı bedeli 17.569,29 TL'nin ve işlemiş faiz bedeli olan 1.597,94 TL'nin toplamı 19.167,23 TL üzerinden itirazın iptaline ve takibin aynı koşullarda devamına,
2- 14 adet çek tazminatI bedeli olan 24.980,00 TL'nin davalılar tarafından .... İcra Dairesinin ... sayılı icra dosyasına depo edilmesine müştereken ve müteselsilen depo edilmesine,
3-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
4-Asıl alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan 44.147,23 TL üzerinden %20'si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 3.015,69-TL nispi karar harcının peşin alınan 139,75-TL harçtan mahsubu ile eksik 2.875,94-TL harcın davalılardan alınarak HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
6-6325 sayılı yasanın 18/A maddesinin on birinci fıkrası uyarınca davalılar arabuluculuk görüşmelerine katılmadığından, davacı tarafından yargılama esnasında yapılan toplam 1.145,50-TL ( 750,00-TL BK ücreti, 395,50-TL tebliğler ve posta ) yargılama giderinin davalılardan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
7-Ayrıca davacı tarafından dava açılırken yatırılan toplam 190,55-TL ( 44,40-TL BH, 139,75-TL PH, 6,40-TL VH ) harcın davalılardan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap olunan 6.539,14-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, DAVACIYA VERİLMESİNE,
9-6325 sayılı yasanın 18/A maddesinin on birinci fıkrası uyarınca; Arabuluculuk görüşmelerinde arabulucu olarak atanan Burhan Apak'a 1.320,00-TL ödeme yapılmasına karar verildiği, ödemenin suçüstü ödeneğinden ödendiği anlaşıldığından 1.320,00-TL arabuluculuk ücreti'nin 6325 sayılı hukuk uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 18/A-11 ve 118/A-13'e göre davalılardan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
10-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayarak artan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/06/2021

Katip ...
e-imzalıdır


Hakim ...
e-imzalıdır