
Esas No: 2018/5187
Karar No: 2020/894
Karar Tarihi: 23.01.2020
Taksirle Öldürme - Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2018/5187 Esas 2020/894 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ceza Dairesi
Katılma İstemi Reddedilen : Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü
Suç : Taksirle Öldürme
Hüküm : Sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... Kalelinin ayrı ayrı beraatlerine ilişkin hükümlere yönelik istinaf başvurularının esastan reddi,
Taksirle öldürme suçundan sanıkların beraatine ilişkin hükümlere yönelik, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 18.04.2017 tarihli, 2017/1048 Esas, 2017/1361 sayılı "istinaf başvurusunun esastan reddine" ilişkin karar katılanlar vekili tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Elbistan Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2012/191 Esas-2017/12 Karar sayılı ilamı ile sanıklar ..., ..., ... ve ..."nun mahkumiyetine; sanıklar ..., ..., ..., ... ve ..."in CMK"nın 223/2-e maddesi gereğince beraatlerine; sanıklar ..., ... ve ..."nın CMK"nın 223/2-e maddesi gereğince beraatine; sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..."nin CMK"nın 223/2-c maddesi gereğince beraatlerine karar verildiği;
İstinaf istemi üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesinin 18.04.2017 tarihli, 2017/1048 Esas, 2017/1361 sayılı ilamı ile; katılma istemi reddedilen Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü vekilinin istinaf istemine yönelik yapılan incelemede, EÜAŞ Genel Müdürlüğü"nün suçtan doğrudan doğruya zarar görmemesi nedeniyle katılma isteminin reddine ilişkin kararın yerinde olduğu kabul edilerek istinaf başvurusunun usulden reddine; mağdurlar ..., ...,... ve ... vekilinin katılma talebi ve istinaf başvurusu yerinde görülmediğinden usulden reddine; sanıklar ..., ..., ... vekilinin bu sanıklar hakkında verilen mahkumiyet hükümlerine yönelik istinaf başvurularının; sanık ... vekilinin bu sanık hakkında verilen mahkumiyet hükmüne yönelik istinaf başvurusunun; katılanlar ..., ..., ... ... vekilinin; sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... hakkında verilen beraat hükümlerine yönelik istinaf başvurusunun ise esastan reddine karar verildiği;
Sanıklar ..., ..., ... ve ... hakkındaki hükümlere yönelik istinaf başvurusunun esastan reddi kararı ile bu sanıklar hakkındaki hükümlerin kesinleştiği;
Sanıklar ..., ..., ..., ... ve ... hakkında verilen beraat hükümlerine yönelik istinaf başvurusu bulunmadığından bu sanıklar hakkındaki beraat hükümlerinin kesinleştiği anlaşılmış;
Sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... hakkında verilen beraat hükümlerine yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesi"nin 18.04.2017 tarihli, 2017/1048 Esas, 2017/1361 sayılı ilamına yönelik katılanlar ..., ..., ...,... vekilinin temyiz başvurusunda bulunması üzerine; sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... hakkındaki beraat hükümlerine yönelik temyiz istemlerinin incelenmesinde;
EÜAŞ vekilinin ve mağdurlar ..., ... ... ... ve ... vekilinin, istinaf başvurularının usulden reddine dair karara yönelik itiraz taleplerinin bulunduğu; zira EÜAŞ vekilinin 26.05.2017 havale tarihli dilekçe ile istinaf başvurusunun usulden reddi kararına itiraz ettiğini belirttiği; itiraz üzerine, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 17. Ceza Dairesi tarafından 18.07.2017 tarihli ve 2017/43 sayılı kararı ile itirazın reddine karar verildiği; 5271 sayılı CMK"nın 279/1-b. maddesindeki ""Bölge adliye mahkemesine başvurunun süresi içinde yapılmadığının, incelenmesi istenen kararın bölge adliye mahkemesinde incelenebilecek kararlardan olmadığının, başvuranın buna hakkı bulunmadığının anlaşılması halinde istinaf başvurusunun reddine karar verilir. Bu kararlar itiraza tabidir."" şeklindeki düzenleme gereğince, EÜAŞ vekilinin talebini değerlendirmeye ve itirazı incelemeye yetkili itiraz mercii olan Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 17. Ceza Dairesinin 18.07.2017 tarihli ve 2017/43 sayılı kararı ile EÜAŞ vekilinin itirazın reddine karar verilmesi ile, EÜAŞ vekilinin istinaf başvurusunun usulden reddine ilişkin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesi"nin 18.04.2017 tarihli, 2017/1048-2017/1361 sayılı kararının kesinleştiği anlaşılmakla; tebliğnamedeki EÜAŞ Genel Müdürlüğü"nün katılma hakkının bulunması sebebiyle sair yönler incelenmeksizin hükmün bozulması istemine ilişkin görüşe iştirak edilmemiştir.
Afşin-Elbistan kömür havzası Çöllolar Kömür Sahası 17.250.000 ton/yıl kömür üretim kapasiteli açık maden işletmesinin kurulması ve işletilmesi hizmet alım işinin Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü tarafından 02.04.2007 tarihli sözleşme ile yüklenici Park Teknik Elektrik Madencilik Turizm Sanayi ve Ticaret AŞ şirketine verildiği, işin konusunun, 1440 MW Afşin-Elbistan B Termik Santrali"nin ihtiyacı olan kömürün, Afşin-Elbistan Kömür Havzısı"ndaki Çöllolar Kömür Sahası"ndan, yüklenici tarafından sahada gerekli susuzlaştırma ve dekapaj yapılmak suretiyle çıkarılma işi olduğu; sözleşmenin 13.3. maddesinde; isteklinin 3. yılın sonuna kadar olan sürede kömür üreterek santale teslim etmesi halinde bu kömüre %50 zamlı fiyat uygulanacağının; sözleşme ekindeki İdari Şartname"nin 7.4. maddesinde ise; isteklinin işe başladığı tarihi takip eden 4. yılın başında tam kapasitede kömür teslimine başlayacağının, isteklinin 3. yılın sonuna kadar olan sürede kömür üreterek santrale teslim etmesi halinde bu kömüre %50 zamlı fiyat uygulanacağının belirtildiği, yüklenici Park Teknik AŞ"ye yer tesliminin 24.04.2007 tarihinde yapılarak yüklenicinin 04.02.2008 tarihinde işe başladığı, sözleşme süresinin işe başlama tarihinden itibaren 3 yılı hazırlık çalışması olmak üzere toplam 28 yıl olduğu, yüklenici Park Teknik AŞ"nin faaliyet planına göre; işe başlama tarihinden itibaren 18. ayda ilk kömür üretimine başlanmasının, 36. aydan itibaren tam kapasite kömür üretimi ile bu üretim için ihtiyaç duyulan üst örtü dekapajının gerçekleştirilmesinin planlandığı;
Yüklenici Park Teknik AŞ tarafından sözleşmenin imzalanmasından sonra ve işe başlama tarihinden önce, Özel Teknik Şartname"nin 8.6. maddesi gereğince hazırlanmış olan Uygulama Projesi"nin 01.06.2007 tarihinde EÜAŞ"a sunulduğu, EÜAŞ tarafından incelenen Uygulama Projesi"nde tespit edilen eksikliklerin 09.07.2007 tarihinde yükleniciye bildirilmesi üzerine, yüklenici tarafından revize edilerek yeniden tanzim olunan Uygulama Projesi"nin 31.07.2007 tarihinde EÜAŞ"a sunulduğu, sunulan uygulama projesine ilişkin değerlendirme EÜAŞ tarafından 03.09.2007 tarihinde tamamlanarak ve Uygulama Projesi ve Değerlendirme Raporunun 10.09.2007 tarihinde EÜAŞ Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak yüklenici firmaya gönderildiği; EÜAŞ Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan İşletme Projesi"nin 20.06.2008 tarihinde Maden İşleri Genel Müdürlüğü"ne (MİGEM) bildirilmesi üzerine, MİGEM tarafından görevlendirilen heyetin mahallinde yaptığı incelemeler sonucu düzenlenen 13.10.2008 tarihli rapor ile işletme projesinin uygun olduğunun belirtilmesi sonrasında, 22.12.2010 tarihinde Maden İşleri Genel Müdürlüğünin oluru ile uygun bulunduğu;
Sahada faaliyetler devam ederken 06.02.2011 tarihinde gece saat 03.30 sıralarında, Çöllolar Açık Kömür Maden İşletmesinde saha kontrolü sırasında sahanın güney batı şevinde çatlak meydana gelmiş olduğunun fark edilmesi üzerine, vardiya mühendisleri tarafından işin durdurulması ile birlikte iş makineleri ile araçların güvenli mesafeye çekilmesi sırasında meydana gelen heyelanda, 20 milyon metreküplük bir kütlenin kaydığı, bu sırada kamyonu ile birlikte kömür tabanında bulunan ... isimli işçinin heyelanda toprak altında kalarak öldüğü, bu ilk kayma hareketinin derinden gelen komple bir hareket olması sebebiyle şevlerde ve yollarda herhangi bir bozulma meydana gelmeden bkol halinde kaymanın gerçekleştiği, olay sırasında sahada görevli olan diğer çalışanların ise kaçarak kurtuldukları; bu kayma olayından sonra çalışma sahasında kömür üretim faaliyetine ara verildiği, sahada sadece, mevcut stok sahasındaki kömürün santrale sevki, su drenajı, yol ve kül çalışması, meydana gelen heyelanla ilgili inceleme ve araştırma çalışmaları gibi faaliyetlerin devam ettirildiğinin anlaşıldığı; henüz daha kömür üretim faaliyetine başlanılmadan ilk heyelan ile ilgili araştırma yapan heyetin incelemeleri sırasında 09.02.2011 tarihinde sahada yapılan kontrollerde, ilk heyelanın meydana geldiği güney batı şevinin tam tersi istikametinde bulunan kuzey doğu şevinde bir çatlak olduğunun tespit edildiği, söz konusu çatlakla ilgili sahada inceleme yapıldığı sırada 10.02.2011 günü saat 10.15 sularında kuzey doğu şevinde meydana gelen heyelan ve akma neticesinde, 50 milyon metreküplük çok büyük bir kütle hareketinin gerçekleştiği, meydana gelen bu ikinci heyelanda, sahada inceleme yapan heyette görevli bulunan Park Teknik AŞ jeoloji mühendisi ve hidrojeoloji birim amiri ..., Park Teknik AŞ maden mühendisi ... ile bu şirketin ve alt yüklenici şirketlerin işçilerinden oluşan toplam 10 kişinin göçük altında kalarak hayatını kaybettiği, meydana gelen her iki heyelanda toplam 11 kişinin öldüğü ve basit şekilde yaralanan 19 kişinin bulunduğu;
Heyelanlar sonrasında Maden İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 15.02.2011 tarihinde sahada çalışmaların durdurulduğu, idari denetimler sonucu sahada tespit edilen noksanlıkların çalışan işçiler için hayati tehlike yaratabilecek nitelikte olması sebebiyle, heyelan aynalarından itibaren 100 metrelik alan tehlikeli bölge ilan edilerek, sahada su tahliyesi ve drenajı işlemleri ile kazazedeleri arama ve kurtarma faaliyetleri dışında kalan, kömür üretimine yönelik olan dekapaj ve kömür kazı işlemleri yapılan bölümlerinin kapatılmasına karar verildiği;
Afşin-Elbistan kömür havzasının genel durumu incelendiğinde; 4 milyar 500 milyon ton görünür kömür rezervine sahip olan havzanın Ülkemizdeki tüm linyit rezervlerinin %47 sine sahip olduğu, deniz seviyesinden 1200 metre yükseklikte bulunan havzada en şiddetli yağışların Ekim-Mayıs ayları arasında gerçekleştiği, yeraltı suyu bakımından zengin olan havzanın eski bir bataklık veya göl ortamı olarak nitelendirildiği, havzanın değişik kesimlerinde çok sayıda ve bütün yıl akan dereler ile Hurman Çayı gibi büyük akarsuların bulunduğu, Çöllolar Kömür Sahası"nın güneyinde yer alan Hurman Çayı hattında yatımı ve atımı belli olmayan bir fayın mevcut olduğu, Afşin-Elbistan kömür yatağı etrafını çevreleyen dağlara göre daha düşük seviyede bulunduğundan kömür yatağının 2000-3000 kilometre karelik geniş bir su besleme havzası tarafından çevrelenmiş olduğu, 900 kilometre karelik alana sahip olan Afşin-Elbistan havzasının ortasında yer alan Çöllolar Kömür Sahası"nın 90 kilometre karelik bir alanı kapladığı, bu alanın jeolojik katmanlarına baktığımızda; ortalama örtü tabakası kalındığı 100 metre olup yukarıdan aşağı doğru sırası ile 0.5 metre kalınlığında topraktan oluşan bitkisel dekapaj üst katmanın, 10-30 metre kalınlığında üst çakıllı tabakanın, 20-50 metre kalınlıkta linyit ve fosil içerikli gidya formasyonunun, 20-50 metre kalınlıkta linyit formasyonunun, kömür altında 100 metre kalınlıkta kil tabakasının ve karstik kireçtaşı zeminin yer aldığı, bitki ve organizma parçaları ile fosillerden oluşan ve su tutma kapasitesi yüksek olduğu için susuzlaştırma açısından tehlikelilik yaratan gidyanın üst örtü tabakasının %60"ını oluşturduğu;
Afşin-Elbistan Havzası"nda bulunan, Çöllolar Kömür Sahası"nın yakınında yer alan ve A Termik Santrali"ni besleyen Kışlaköy Kömür Sahası"nın doğu şevinin güneyinde 23.10.2006 tarihinde heyelan meydana geldiği, heyelanın havzadaki faylanmalar sebebiyle gerçekleştiğinin, heyelanda su seviyesinin yüksek ve şev tepesinin 15 metrenin altında olmasının, bölgedeki formasyon geçirimlilik katsayılarının suyu zor alan ve zor drene eden özellikte olduğunu göstermesi adına önem arz ettiği;
İdare ile yüklenici arasında düzenlenen sözleşme ve ekleri incelendiğinde; Özel Teknik Şartname"nin 4. maddesine göre; örtü tabakasının çök büyük bir bölümünü oluşturan, hidrojeolojik anlamda ""basınçlı akifer"" olarak adlandırılan, aynı zamanda kömür ile kil serisi arasında yer alan gidya formasyonunun geçirgenliği çok düşük olduğundan suyu çok zor verdiğinin, güvenli bir açık işletme geometrisi oluşturulabilmesi, kazı kolaylığının sağlanabilmesi gibi nedenlerle örtü tabakasında susuzlaştırma işlemi yapılmasının şart olduğunun belirtildiği, sözleşme ve ekindeki dokümanlar incelendiğinde, yeratlı ve yerüstü su seviyesi bakımından zengin olan sahada ocak şev duraylılığının sağlanabilmesi ve kömür çıkarma faaliyetinin sağlıklı yapılabilmesinin, susuzlaştırmanın doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi ile mümkün olduğunun ve susuzlaştırmanın sahadaki faaliyetler açısından hayati öneme sahip olduğunun anlaşıldığı; bu kapsamda yer teslimi sonrasında faaliyete başlayan yüklenici Park Teknik AŞ tarafından susuzlaştırma amaçlı ilk kuyuların 2007 yılının Temmuz ayında açıldığı, bu yılın sonunda susuzlaştırma ve gözlem amaçlı açılan kuyu sayısının 214"e ulaştığı, kuyulara pompa monte edilerek susuzlaştırma faaliyetlerine 08.08.2007 tarihinde başladığı, susuzlaştırma faaliyetleri kapsamında yüklenici Park Teknik AŞ tarafından 2008 yılında 225 adet, 2009 yılında 149 adet, 2010 yılında 104 adet kuyu açılmak suretiyle heyelanların meydana geldiği tarihe kadar sahada açılan kuyu sayısının 730 civarına ulaştığı, kuyular açılarak susuzlaştırma çalışmalarına devam edilirken aynı zamanda yüklenici tarafından 2008 yılının Mayıs ayında kazı çalışmalarına, 2009 yılının Haziran ayında ilk kömür kazısına, 03.08.2009 tarihinde ise B Termik Santrali"ne kömür teslim etme işlemine başlandığı, kazı çalışmalarının başladığı 2008 yılından 2011 yılının Ocak ayına kadar Çöllolar Kömür Sahası"nda yaklaşık 138.000.000 m3 dekapaj kazısının, kömür üretiminin başladığı 2009 yılının Ağustos ayından 2011 yılının Ocak ayına kadar 26.500.000 ton kömür üretiminin yapıldığı,
Yer teslimi sonrası sahada faaliyetler devam ederken 2009 yılının Ağustos ayında güney batı şevinde çatlaklar oluştuğunun fark edildiği, bu arada sahada kömür çıkarma çalışmalarına ve 03.08.2009 tarihi itibariyle Çöllolar Açık Maden Ocağı"ndan B Termik Santrali"ne kömür teslimine başlanmış olduğu, kömür sevkiyatı devam ederken 08.01.2010 tarihinde güney batı şevinde ocak tabanının kömürlü seviyelerinde 1 metreye varan kabarmalar olduğunun, şev ortalarında 15-20 cm ayrılmalar ve kalıcı şev üzerinde uzunlamasına çatlak hattı boyunca ciddi çatlaklar ve hareketler meydana geldiğinin tespit edildiği, akabinde bölgeye 10 adet manuel deformasyon ölçüm istasyonu kurularak hareketlerin günlük olarak kaydedilmeye başlandığı, deformasyon ölçüm tablosuna göre bloktaki kayma hareketinin iç döküm ve topuk çalışmaları sonucunda azaldığı, hatta 2010 yılının Ağustos ayında durma noktasına geldiği, sonraki dönemlerde de hareketsiz duran blok bölgede mevsimsel yağışların artmasının da etkisi ile 2011 yılının Ocak ayından itibaren tekrar hareketlenmeye başladığı, hareketlenme 26.01.2011 tarihinden sonra bazı noktalarda günlük 1-2 cm seviyesine, 01.02.2011 tarihinden sonra 10-12 cm seviyesine çıktığı, 31.01.2011-04.02.2011 tarihleri arasında 50 cm seviyesinde hareketlenmenin ölçüldüğü;
Dosyada mevcut projeler incelendiğinde; Çöllolar Kömür Sahası"nın değerlendirilmesine ilişkin ilk çalışma olarak 1969 yılında düzenlenen Afşin-Elbistan Linyit Havzası Fizibilite Raporu"nda, sahada 850 milyon ton üretilebilir linyit rezervi olduğunun, örtü tabakasının gidya formasyonundan oluştuğunun ve ocak şev duraylılığı açısından bu formasyonun susuzlaştırılması gerektiğinin belirtildiği; takip eden süreçte 1978 yılında idare tarafından Alman RGMBH Firması"na sahanın ilk maden işletme projesinin hazırlattırıldığı; yüklenici ile EÜAŞ arasında imzalanan sözleşme sonrasında onaylanan Uygulama Projesi"nin yürütümü sırasında; ODTÜ Mühendislik Fakültesi ile yüklenici Park Teknik AŞ arasında düzenlenen 15.12.2007 tarihli protokol kapsamında, ODTÜ Mühendislik Fakültesi tarafından gerçekleştirilen Çöllolar Sahası şev duraylılığı çalışması sonucu 2008 yılının Haziran ayında hazırlanan raporun Park Teknik AŞ"ye bildirildiği, ayrıca yüklenici Park Teknik AŞ ile OK Dış Ticaret ve Madencilik Sanayi Ltd Şirketi arasında 2009 yılının Ocak ayında imzalanan sözleşme sonrasında, 2009 yılının Ağustos ayında güney batı şevinde çatlakların meydana gelmesi sebebiyle, Park AŞ tarafından anılan kurumdan, Çöllolar Sahası karstik akifer raporunda bahsedilen kömür altı seviyelerde ve taban kilinin altında yer alan kireçtaşı formasyonunda bulunması muhtemel akifer ile su seviyesinin kireçtaşı tavanına ve taban kiline yakın olması sebebiyle, olası karstik akifer oluşumlarının ocak işletmesine olumsuz etkilerinin araştırılmasının istenildiği, yapılan araştırma sonucunda 2009 yılının Mart ayında hazırlanan raporun Park Teknik AŞ"ye sunulduğu, söz konusu raporda, Çöllolar Kömür Sahası"nda gerçekleştirilen kazı çalışmalarının susuzlaştırma çalışmalarından 6-9 ay önde gittiğinin tespit edilerek yüklenici firmaya bildirildiği, bu raporun Uygulama Projesi"nde değişiklik gerektirmemesi gerekçesi ile yüklenici tarafından idare ile paylaşılmadığının anlaşıldığı; yine Park Teknik AŞ ile OK Dış Ticaret ve Madencilik Sanayi Ltd Şirketi arasında 2010 yılının Ocak ayında yapılan sözleşme ile, Elbistan-Çöllolar Açık Ocak İşletmesi analizlerinin yaptırılmasının istenilmesi üzerine yapılan inceleme sonucunun Park Teknik AŞ" ye 16.02.2010 tarihinde ara rapor olarak, 2010 yılının Mayıs ayında ise esas rapor olarak sunulduğu;
Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü tarafından 2007 yılının Aralık ayında hazırlanan Afşin-Elbistan Kömür Havzası C ve D Sektörleri Jeoloji, Hidrojeoloji ve Rezerv Ön Raporu"nun ihale sürecinde Park Teknik AŞ firmasına teslim edilmiş olduğu; İdare Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü"nün talebi üzerine Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü tarafından Afşin-Elbistan Kömür Havzası HB ve HD Sektörlerinin jeoloji, rezerv ve hidrojeoloji durumuna ilişkin araştırma raporunun 2009 yılının Haziran ayında hazırlanarak idareye sunulduğu, bu raporun Afşin-Elbistan Havzası"na kurulacak olan C, D, E Termik Santralleri"nin kurulması öncesinde hidrojeolojik açıdan havzanın tamamını kapsayan en ayrıntılı çalışma olması, ayrıca 08.01.2010 tarihinde meydana gelen çatlaklar ile ilgili inceleme sonuçlarına yer vermesi sebebiyle ayrıntılı ve önemli bir çalışma özelliği taşıdığı, söz konusu çalışmaya ilişkin ön rapor EÜAŞ tarafından yükleniciye teslim edilmekle birlikte, raporun ""Hidrojeoloji"" ile ilgili bölümünün her iki heyelan olayından sonra yükleniciye gönderildiğinin anlaşıldığı;
Sanıkların görev tanımlarına geldiğimizde;
Sanık ..."ın 2007 yılının Ekim ayından 22.12.2008 tarihine kadar EÜAŞ Termik Santraller ve Maden Sahaları Daire Başkanı olarak görev yaptığı, bu tarihten itibaren ve olay tarihinde EÜAŞ Genel Müdürlüğü"nde müşavir olarak görevli olduğu, aynı zamanda sanığın 04.02.2008 tarihli işe başlama tutanağında imzasının bulunduğu,
Sanık ..."nın 18.01.2010 ile 11.01.2011 tarihleri arasında EÜAŞ Termik Santraller ve Maden Sahaları Daire Başkanlığı"nda Daire Başkanı olarak görev yaptığı, olaydan önce ve 13.01.2011 tarihinde aynı kurumda Santraller ve Proje Tesis Dairesi Başkanlığı"na atandığı,
Sanık ..."ın 24.10.2007 tarihinde EÜAŞ Termik Santraller ve Maden Sahaları Daire Başkanlığı Maden Sahaları Şube Müdürü olarak atandığı, 14.01.2011 tarihine kadar bu görevi yürüten sanığın bu tarih itibariyle istifa ettiği, aynı zamanda sanığın 04.02.2008 tarihli işe başlama tutanağında imzasının bulunduğu,
Sanık ..."in 06.09.2005 tarihinde Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürü olarak atandığı, 24.02.2009 tarihli kontrol teşkilatında görevlendirildiği ve aynı zamanda kontrol teşkilatı başkanlığı yaptığı,
Sanık ..."ın 23.06.2006 tarihinden beri Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Teknik Müdür Yardımcısı olarak görev yaptığı, bunun yanında kontrol teşkilatı üyeliği görevlerinde bulunan sanığın idare adına Uygulama Projelerinde imzalarının bulunduğu,
Sanık ..."in 14.04.2008 tarihinde Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"ne birinci dereceli teknik işletme müdür yardımcısı olarak atandığı, aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği ve kontrol teşkilatı başkanlığı görevlerinde bulunduğu,
Sanık ... Yarpuzlu Kaleli"nin Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğü"nde maden mühendisi olarak görevli olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği yaptığı,
Sanık ..."un Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde kimya bahmühendisi olarak görevli olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği ile kömür analiz sonuçları komisyon başkanlığı görevini yaptığı,
Sanık ..."nun Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde makine mühendisi olarak görevli olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği, günlük kömür miktarı komisyon üyeliği, kömür analiz sonuçları komisyon üyeliği ve bant kantar kalibrasyon komisyon üyeliği görevlerini yaptığı,
Sanık ..."ın Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde maden mühendisi olarak görevli olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği, kesin kabul komisyonları üyeliği ve günlük kömür miktarı komisyon üyeliği görevlerini yaptığı,
Sanık ..."ün Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde maden başmühendisi olarak görevli olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği yaptığı,
Sanık ..."nun 13.10.2006-07.07.2011 arasında Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğü Etüd Plan Proje Şube Müdürlüğü"nde harita mühendisi olarak görevli olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği yaptığı, sanığın Uygulama Projelerinde idare adına imzalarının bulunduğu,
Sanık ..."ın Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde Teknik-Elektrik İşletme Müdür Yardımcısı olarak görevli olup, aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği yaptığı,
Sanık ..."in Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğünde maden mühendisi olarak görev yapmakta olup aynı zamanda kontrol teşkilatı üyeliği yaptığı,
Haklarında soruşturma izni talep edilen dönemin EÜAŞ Genel Müdürleri, Genel Müdür Vekilleri, Genel Müdür Yardımcıları, Yönetim Kurulu Üyeleri ile dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürleri, Genel Müdür Yardımcıları, Genel Müdürlük Heyet Üyeleri, EÜAŞ Maden Sahaları Müdürü hakkında, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı"nın 01.03.2012 tarihli ve 23 sayılı kararı ile soruşturma izni verilmemesine karar verildiği, söz konusu karara itiraz edilmesi üzerine itirazı İnceleyen Danıştay 1. Dairesinin 06.06.2012 tarihli ve 2012/688-999 sayılı kararı ile itirazın reddine karar verildiği;
Temyiz dışı sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..."in yüklenici Park Teknik AŞ yetkilisi oldukları anlaşılmıştır.
Sözleşme konusu hizmet alım işinin sözleşme ve eklerinde belirtilen koşullara ve standartlara uygun yürütülüp yürütülmediğinin denetimini yapmak üzere idare tarafından görevlendirilen kontrol teşkilatının görev ve yetkileri, sözleşme ekinde yer alan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi"nde belirtilmiştir. Buna göre; sözleşmeye bağlanan her türlü iş, idare tarafından görevlendirilen kontrol teşkilatının denetimi altında gerçekleştirilecek olup, yüklenici bütün işleri kontrol teşkilatının sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği talimata göre yapmak zorundadır. Kontrol teşkilatı; işlerin yürütülmesiyle ilgili olarak her türlü denetim, malzeme, işlerin ve sözleşmesinde onaya sunulması gerektiği belirtilen yüklenici personelinin onay veya reddi, ödeme miktarlarının tespiti, işlerin düzeltilmesi ve sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi konusunda talimat vermeye ve uygulamaya yetkili olup; fesih, tasfiye, süre uzatımı, iş artışı, iş eksilişi, kabul, yüklenici nam ve hesabına iş yaptırma ve alt yüklenicileri onaylama hususlarında ise idareye görüş bildirir. Bununla birlikte Özel Teknik Şartname"de; herhangi bir işin, kontrol teşkilatının denetimi altında yapılmış veya işe onay verilmiş olmasının, yüklenicinin üstlenmiş olduğu işi bütünüyle projelerine, sözleşme ve şartnamelerine, teknik ve sanat kurallarına uygun olarak yapmak hususundaki yükümlülüklerini ve bu konudaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı belirtilmiştir. Tüm bu düzenlemelere göre, idare adına sahada denetim ve gözetim yapmakla yükümlü olup, bu anlamda idarenin sahadaki temsilcisi konumunda olan kontrol teşkilatının oluşum aşamalarını incelediğimizde; ilk kontrol teşkilatının idare tarafından 25.01.2008 tarihinde Termik Santraller ve Maden Sahaları Daire Başkanlığı görevlileri ile Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğü görevlilerinden oluşturulduğu, 2009 yılında Çöllolar Kömür Sahası"ndan Afşin-Elbistan B Termik Santrali"ne kömür sevkine başlanacak olması sebebiyle günlük hak edişlerin kontrol teşkilatı tarafından düzenlenmesi gerektiğinden, 02.04.2009 tarihinde idare tarafından yeni kontrol teşkilatının Afşin-Elbistan B Termik Santrali görevlilerinden oluşturulduğu, kamulaştırma ile ilgili yazışmaların Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğü tarafından yapılması talimatıyla 21.05.2009 tarihinde aynı kontrol teşkilatının yeniden atandığı, B Termik Santrali"nin teknik personel sıkıntılarını belirtmesi ve personel tayinleri üzerine 16.06.2009 tarihinde idare tarafından yeni kontrol teşkilatının Afşin-Elbistan B Termik Santrali personellerinden oluşturulduğu, tayin nedeniyle 26.10.2009 tarihinde kontrol teşkilatının yeniden Afşin-Elbistan B Termik Santrali personellerinden oluşturulduğu,
08.01.2010 tarihinde sahanın güneybatı kalıcı şevlerinde çatlakların tespit edilmesi üzerine kontrol teşkilatı üyeleri tarafından sahada incelemeler yapıldığı, bu incelemeler sonucu düzenlenen 11.01.2010 tarihli raporda; ilk çukur (boxcut) bölgesinin güney batı ve güney doğusunda yaklaşık 1152 kotundan başlayarak 1056 kotuna kadar olan şevlerde ve kademelerde belirgin bir şekilde çatlakların oluştuğunun, 1052 kotunda da yer yer kabarmaların olduğunun, kontrol teşkilatı olarak yapılan değerlendirmeler sonucu; yağışlı bir mevsimde bulunulması, susuzlaştırmanın çatlakların oluştuğu bölgede tamamen sonuçlanmamış olması sebebiyle saha formasyonunun nem içeriği bakımından kaymaya ve heyelana sebebiyet verdiğinin düşünüldüğünün, yüklenici firmanın teknik personelleri tarafından sahada oluşan çatların sürekli olarak düşey ve yatay yöndeki kayma mesafelerinin takip edilip kontrol teşkilatına bildirildiğinin, kontrol teşkilatı olarak saha takibine devam edildiğinin ve gerekli uyarıların yazılı olarak yüklenici firmaya yapıldığının belirtildiği; 05.02.2010 tarihinde kontrol teşkilatı ile yüklenici arasında düzenlenen ""İç döküm faaliyeti"" konulu tutanakta; açık işletmelerde kömürü alınmış sahalardaki boşlukların zamana bağlı şev deformasyonunu engellemek adına acilen iç dökümle doldurulması, ilk etapta kömürü alınmış sahada güney batı şevinde iç döküme başlanıp kömürü alınmış sahalar oluşturuldukça bu iç döküm bloğunun peşi sıra devam ettirilmesi gerektiğinin belirtildiği; kontrol teşkilatı ile yüklenici arasında gerçekleştirilen 10.02.2010 tarihli toplantı sonucu düzenlenen tutanakta; iç döküm uygulamasına başlanmasına ilişkin projelerden bahsedilerek ayrıca; güney batı şevindeki çatlakların herhangi bir hareketlenme riskine karşı sürekli izlenmesi için periyodik olarak yerinde ve uzaktan aletle ölçümlemelerin yapıldığının, ODTÜ Maden Mühendisliği uzman heyeti sahaya davet edilerek mevcut çatlaklar ve yapılan ölçümlemelerin yerinde değerlendirilmesinin sağlandığının, bu kapsamda günlük olarak yapılan ölçümler ODTÜ Maden Mühendisliği Bölümü"ne bildirilerek üniversite gözetiminde madencilik faaliyetlerine devam edildiğinin, aynı zamanda idare tarafından meydana gelen çatlaklar ile ilgili ayrıntılı bir rapor istendiğinin belirtildiği; bu kapsamda idare EÜAŞ Genel Müdürlüğü"nün 08.01.2010 tarihinde meydana gelen çatlak ve hareketlenmelerden haberdar olduğunun anlaşıldığı; takip eden süreçte yüklenici ile kontrol teşkilatı arasında yapılan toplantı tutanaklarında; kademe genişliği ve şev açısı ile şev yükseklikleri ve açısının uygulama projesinden farklı olduğunun tespit edildiğinin, yüklenicinin kontrol teşkilatına 2010 yılı değerlendirme brifingi vermesine ve her ayın üçüncü haftasında aylık değerlendirme toplantısı yapılmasına karar verildiğinin, sonrasında yapılan toplantılarda genel itibariyle yüklenici tarafından kazı çalışmaları ve kömür satış miktarları ile ilgili bilgilendirmeler yapıldığının anlaşıldığı;
08.01.2010 tarihinde güney batı şevinde çatlakların görülmesi ve kontrol teşkilatı tarafından yapılan tespitler ve toplantılar üzerine 24.02.2010 tarihinde idare tarafından yeni kontrol teşkilatının Afşin-Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğü ile B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü personellerinden oluşturulduğu, 01.06.2010 tarihinde aynı kontrol teşkilatına maden mühendisi sanık ..."ın dahil edilmesi suretiyle olay anına kadar görevli olan kontrol teşkilatının oluşturulduğu;
Afşin-Elbistan Linyitleri B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü tarafından EÜAŞ Genel Müdürlüğü Termik Santraller ve Maden Sahaları Daire Başkanlığı"na gönderilen belgeler ve yapılan yazışmalar incelendiğinde; kontrol teşkilatına inşaat, elektrik, çevre, harita ve makine mühendisliği gibi branşlardan üyelerin dahil edilmesi gerektiğinin, ancak B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde harita mühendisi bulunmadığının, santralde teknik personel sıkıntısının had safhada olduğunun, enerji üretim ihtiyacının fazlalığı sebebiyle sürekli ve tam kapasite kömür üretimi için azami gayret gösterilmesi de göz önünde bulundurularak, kontrol görevinin sağlıklı yapılabilmesi için gerekli kadroların B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"ne ilave edilmesi suretiyle, bu işin müdürlüğe bağlı olarak oluşturulacak Maden Müdür Yardımcısı Başkanlığı denetiminde yapılmasının uygun olacağının, halihazırda santralde Çöllolar Maden Sahası"nın kontrol ve denetimi için maden mühendisi branşı dışında yeterli sayı ve branşta personel olmayışı sebebiyle, santral işletmeciliği ile beraber kontrol işinin de yürütülmesinin güç olacağının belirtildiği; dosya içeriğinden anlaşıldığı üzere; başkan ve üyeleri idare tarafından sık sık değiştirilen kontrol teşkilatının oluşturulma süreçlerine ilişkin, başta personel yetersizliği olmak üzere yaşanan diğer tüm sorunların B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü tarafından idareye bildirilmesine rağmen, 2007 yılında Afşin-Elbistan İşletme Müdürlüğü büynesinde bulunan ve sadece kontrol görevi yapmak üzere EÜAŞ Genel Müdürlüğü tarafından atanan şube müdürlüğü tarafından kontrol görevi gerçekleştirilir iken, kömür üretimine başlanması akabinde bu müdürlüğün görevi durdurulup Afşin Elbistan Linyitleri İşletme Müdürlüğü"nde ve B Termik Santrali İşletme Müdürlüğü"nde görevli olan personellerin bu görevlerine ek olarak kontrol teşkilatında görevlendirildikleri, bu kapsamda başkan ve üyelerinde sıklıkla değişiklik yapılan kontrol teşkilatının oluşumunda da sorun bulunması sebebiyle, kendi görevleri yanında ek olarak bu görev verilen kontrol teşkilatı üyelerinin kontrol görevlerini sağlıklı olarak gerçekleştiremediklerinin anlaşıldığı;
Dosyada mevcut bilirkişi raporları incelendiğinde;
Heyelan olayları sonrasında Afşin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından görevlendirilerek sahada inceleme yapan bilirkişi heyetinin sunduğu 25.05.2011 tarihli raporda; heyelanların meydana geliş şekli itibariyle güney batı şevinde 06.02.2011 tarihinde meydana gelen heyelanın kuzey doğu şevinde 10.02.2011 tarihinde meydana gelen heyelanı tetiklediğinin, yüklenici Park Teknik AŞ tarafından, susuzlaştırma yeterince başarılmadan, suyu derindeki kömürden uzaklaştıran gerekli ocak ve susuzlaştırılması gereken etkilenme büyüklüğüne ulaşılmadan, öngörülen susuzlaştırma süresinden çok daha önce ocakta deneme üretimi dışına çıkan miktar ve hızda B Termik Santrali"ni beslemek üzere kömür üretimine başlandığı, bu durumun Genel Teknik Şartnameye ve Uygulama Projesine uygun olmadığı, Ancak sözleşmenin 13.3. maddesinde; isteklinin 3. yılın sonuna kadar olan sürede kömür üreterek santale teslim etmesi halinde bu kömüre %50 zamlı fiyat uygulanacağının; İdari Şartname"nin 7.4. maddesinde; isteklinin işe başladığı tarihi takip eden 4. yılın başında tam kapasitede kömür teslimina başlayacağının, isteklinin 3. yılın sonuna kadar olan sürede kömür üreterek santrale teslim etmesi halinde bu kömüre %50 zamlı fiyat uygulanacağının belirtilmesi sebebiyle, idare tarafından Park Teknik AŞ"nin, önceden başlattığı kömür üretimiyle sözleşmeye uygun çalışmış ve erken üretime teşvik edilmiş olduğunun, bu kapsamda Park Teknik AŞ"nin ocaktaki tüm dekapaj ve kömür üretimi faaliyetlerini kontrol teşkilatının bilgisi dahilinde ve onun uyarı ve tamilatlarına uygun şekilde gerçekleştirdiğinin; kontrol teşkilatının gerekli denetimleri yapıp yapmadığı hususu ile ilgili dosyada mevcut yazışmalar incelendiğinde; kontrol teşkilatının gerekli denetimleri onaylanmış olan Uygulama Projesine göre yaptığının ve buna bağlı uyarılarda bulunmuş olduğunun belirtildiği;
Raporun takip eden bölümünde, Çöllolar Kömür Sahası"ndaki yeraltı suyunun heyelanları oluşturan etmenlerin başında geldiği, sahada susuzlaştırmanın yeterince başarılamamış olduğu, sahada bütün dikkat ve uğraşılara rağmen biran önce kömüre ulaşabilmek ve termik santrali besleyebilecek kömürü çıkarabilmek için olumsuz uygulamaların yapıldığı, tüm bu tespitler karşısında idare EÜAŞ Genel Müdürlüğü"nün yukarıda açıklanan sözleşme hükümleri ile yüklenici firmayı, kendisinin onay verdiği projede belirtilen teknik sınırları zorlamaya teşvik edip bununla birlikte, heyelan habercisi olan ilk çatlakların ortaya çıkmasından sonra gerçek manada denetleyici ve uyarıcı tutumlarda bulunduğu, ayrıca şevlerdeki çatlak oluşumlarının öncesindeki dekapaj aşamasında susuzlaştırma işlemlerinin yeterliliği ve güvenilirliği konusunda gerekli uyarı ve zorunlu yaptırımları uygulamadığı, yetkilerini yeterince kullanmadığı görüşlerinin bildirildiği;
Raporda ayrıca olaydaki ikinci sorumlunun Park Teknik AŞ olduğunun, yüklenicinin madencilik faaliyetini üretim baskısı ve heyecanı içinde onay aldığı projede belirtilen teknik sınırları ve yüklenici yetkilerini risk oluşturacak şekilde ve düzeyde kullandığının, bazı konularda projelerdeki uyarı ve tavsiyelere uymadığının, Uygulama Projesi"nin onaylanması ile birlikte idare EÜAŞ ile Park Teknik AŞ"nin birlikte sorumluluk taşıdıklarının, Park Teknik AŞ tarafından yaptırılan ODTÜ çalışmalarının tamamlayıcı ve yönlendirici ek yardımcı hizmetler niteliğinde ve yüklenici tarafından istenen ve beklenen danışmanlık işleri niteliğinde olduğunun, idareden onayı alınmayan ODTÜ"nün her önerisinin uygulanma sorumluluğunun yükleniciye ait olduğunun, bu aşırı risk oluşturan cesaret, atılımcılık ve uygulama anlayışını yayan ve yaygınlaştıran her kişi, kurum ve kuruluşun olaylardan sorumlu olduğunun belirtildiği;
Kovuşturma aşamasında İTÜ Maden Fakültesi öğretim üyelerinden oluşan heyet tarafından düzenlenen 30.06.2014 tarihli bilirkişi raporlarında; Park Teknik AŞ"nın sorumluluğunun tüm havzayı kapsayacak şekilde ve sınırsız olarak değil, Hizmet Alım Sözleşmesi ve eklerinde belirtilen sorumluluklarla sınırlı olarak belirlenmesi gerektiği, bu kapsamda ilk heyelanın, denetim faaliyetini gerçekleştiren Park Teknik AŞ"nin vardiya mühendislerinin kontrolleri sonucu tespit edildiği, birinci heyelandan sonra sahada inceleme yapan ve alanında uzman olup yeterli bilgi ve tecrübesi bulunan görevlilerin hiçbirisinin ikinci heyelanı öngöremediği, ilk heyelan sonrası sahada çalışma yapmayan yüklenicinin iş güvenliği ile ilgili önlemleri eksiksiz olarak aldığı, bu nedenle Park Teknik AŞ görevlisi olan sanıkların kusurlarının bulunmadığı görüşünün; bunun yanında Ülkemiz için bu kadar önemli bir kömür varlığını içeren Afşin-Elbistan Havzası"nda Çöllolar Bölgesi"ne odaklı düzgün bir fizibilite çalışması yapılmadan çalışmaları başlatan, alınacak riskleri en aza indirgemek amacı ile kapsamlı ve detaylı araştırma projeleri yaptırmak yerine komşu bölgenin verileriyle üretim yapılmasına müdahale etmeyen, idarenin Afşin-Elbistan İşletmesi"nden sorumlu sanıklar ..., ..., ..., ... ve ..."ın sorumluluklarının bulunduğu görüşünün bildirildiği;
Kovuşturma aşamasında alınan 29.01.2016 tarihli bilirkişi heyeti raporunda her iki heyelan yönünden sorumluların ayrı ayrı değerlendirmeye tabi tutulduğu, bu kapsamda; maden sahasında su seviyesinin kömür kotunun altına indirilmemiş olmasının her iki heyelanın asıl etkeni olduğuna dair teknik ve bilimsel bir tespit yapılamadığının, bu durumun heyelanları tetikleyen bir etken olduğu kabul edilse dahi ciddi teknik hatalar içeren projedeki bu teknik hatalardan kaynaklandığının, projeye tam uyulması halinde dahi öngörülen yöntemle su seviyesinin istenilen düzeye indirilemeyeceğinin, 06.02.2011 tarihindeki heyelanın meydana gelmesinde hatalı projeyle işe başlanmasına ve yeraltı su seviyesi yeteri kadar düşürülmeden kömür üretimi yapılmasına izin veren idare EÜAŞ yetkilisi olan sanıkların kusurlu olduklarının; ilk heyelan açısından yüklenici yetkilisi olan sanıkların ise; üretime başlamadan önce projede öngörülenin üstünde su çekilmiş olması, sözleşmede 3. yılın sonunda kömür üretimine geçilmesinin öngörülmesi, yüklenici tarafından bütün işlerin kontrol teşkilatının sözleşme ve eklerindeki hükümlere aykırı olmamak şartı ile vereceği talimata göre yapmak zorunda olması, yüklenicinin de bütün faaliyetleri EÜAŞ yetkililerinin oluruna bağlı olarak yapmış olması, yüklenicinin teknik açıdan bazı eksiklikleri tespit edilmiş ise de, bu eksikliklerin güvenli madencilik faaliyetini olumsuz etkileyecek nitelikte olmaması sebebiyle, ... Teknik AŞ yetkilisi olan sanıkların ilk heyelanın meydana gelmesinde kusurlarının bulunmadığının belirtildiği;
Aynı raporda 10.02.2011 tarihinde meydana gelen ikinci heyelan yönünden yapılan değerlendirmede; ikinci heyelanın üretime ara verildiği sırada gerçekleşmiş olması sebebiyle ilk heyelanın meydana gelmesine sebep olan etkenlerle ikinci heyelan arasındaki nedensellik bağının kesildiğinin, ikinci heyelanın kısa sürede ve aniden gerçekleşmiş olması sebebiyle ölenler de dahil olmak üzere sahada bulunan hiçbir personel tarafından öngörülemediğinin, bu nedenle ikinci heyelan yönünden sanıkların tamamının kusursuz olduklarının belirtildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya içeriği, bilirkişi raporları ile teknik belge ve dokümanlar değerlendirildiğinde; Çöllolar Kömür Sahası"nda yeterli susuzlaştırma yapılmadan ve sahanın tamamen susuzlaştırılması sağlanmadan kömür üretimine başlanmasının, olayın en temel nedeni olduğu anlaşılmıştır. Teknik raporlar ve uygulama projeleri incelendiğinde, yüklenici tarafından projede öngörülen miktarın üzerinde su drenajı yapılmasına rağmen sahanın yeterince susuzlaştırılamamış olması, aşamalarda yapılan tüm araştırma ve incelemelerin, sebep sonuç ilişkisinin araştırılmasından ziyade sahadaki su seviyesinin düşürülmesine yönelik girişimler olduğu; kömür kazı faaliyeti gerçekleştirilen alan 900 kilometre karelik Afşin-Elbistan Havzası"nın küçük bir parçası olup sadece bu alanın susuzlaştırılmasının hedeflendiği, oysa ki havzanın tamamının yeraltı ve yerüstü suyu bakımından zengin olduğu göz önüne alınarak, havzanın tümünü kapsayan sağlıklı ve kapsamlı fizibilite çalışmaları yapılarak susuzlaştırmanın gerçekleştirilmesi gerektiği, bu kapsamda asıl sorunun havzanın tamamına ait yeterli ön fizibilite çalışması gerçekleştirilmeden, ocağın bulunduğu Çöllolar bölgesini temsil eden doğru veriler oluşturulmadan, alınacak risklerin en aza indirgenmesi amacı ile kapsamlı ve detaylı araştırma projeleri yaptırılması yerine, benzer nitelikte kabul edilen Kışlaköy Ocağı"nın verileri kullanılarak oluşturulan yetersiz projelere göre çalışma yapılmasına müsaade edilmesi olduğu anlaşılmaktadır. Sonuç olarak sahanın gerçeklerine uygun bilimsel ve teknik projelendirme ve bu bağlamda güvenli bir maden işletmeciliği yapılmaksızın icra edilen çalışmalar, heyelanların meydana gelmesine sebebiyet vermiştir. Bu tespitler karşısında asıl sorumluluğun, yanlış veri ve parametreler kullanılarak ihaleyi gerçekleştiren ve sonrasında hatalı projeler kullanılarak gerçekleştirilen sözleşme konusu faaliyetin bu şekilde icrasına müsaade eden, başta Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü olmak üzere, idarenin sözleşme ile ekindeki projeler, şartnameler ve dokümanların hazırlanmasına aktif katılımı bulunan yetkililerinde olduğu anlaşılmış;
Bununla birlikte kontrol teşkilatı üyeliği ve başkanlığı görevlerinde bulunan sanıklar açısından değerlendirme yapıldığında; başkan ve üyelerinde idare tarafından sıklıkla değişiklik yapılan ve oluşumunda dahi sıkıntı bulunan kontrol teşkilatı başkan ve üyelerinin, kendilerine asli görevleri yanında ek olarak verilen bu görevi, böylesine olumsuz şartlarda etkin bir şekilde gerçekleştirmelerinin kendilerinden beklenemeyeceği, buna rağmen kontrol teşkilatı başkan ve üyelerinin, özellikle 08.01.2010 tarihinde tespit edilen çatlaklar sonrası sahada kapsamlı incelemelerde bulunup, yüklenici ile sık sık toplantılar düzenlemek suretiyle denetim ve gözetim yükümlüğünü onaylanmış Uygulama Projesi"ne uygun bir biçimde yerine getirme çabası gösterdikleri kanaatine varılmış;
Tüm bu gerekçeler kapsamında; temyiz incelemesi kapsamında olan sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..."nin 06.02.2011 ve 10.02.2011 tarihlerinde meydana gelen heyelanlar sonucu gerçekleşen ölüm olaylarında dikkat ve özen yükümlülüklerine aykırılıklarının ve bu bağlamda taksire dayalı kusurlarının bulunmadığı kabul edilmiş olup;
1-Sanıklar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... hakkındaki hükme yönelik temyiz istemlerinin incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılanlar vekilinin, sanıkların bilinçli taksirle öldürme suçundan cezalandırılmaları gerektiğine ilişkin temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve Kanuna uygun bulunan Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesi"nin 18.04.2017 tarih, 2017/1048 Esas, 2017/1361 Karar sayılı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karara karşı yapılan temyiz isteminin isteme aykırı olarak 5271 sayılı CMK.nın 302/1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE; 5271 sayılı CMK"nın 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/1. maddesi uyarınca, dosyanın gereği için Elbistan Ağır Ceza Mahkemesine; kararın bir örneğinin de Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesine iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE;
2-Sanıklar ..., ... ve ... hakkındaki hükümlere yönelik temyiz istemlerinin incelenmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılanlar vekilinin, sanıkların bilinçli taksirle öldürme suçundan cezalandırılmaları gerektiğine ilişkin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, ancak;
Yukarıda anlatıldığı şekilde gerçekleşen olayda, kusuru bulunmayan sanıkların atılı suçtan CMK"nın 223/2-c maddesi gereğince beraatine karar verilmesi gerektiği halde, CMK"nın 223/2-e maddesi gereğince beraatlerine karar verilmesi;
Kanuna aykırı olup, katılanlar vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün 5271 sayılı CMK"nın 303/1. maddesi gereğince BOZULMASINA; ancak yeniden yargılama yapmayı gerektirmeyen bu hususun aynı madde uyarınca düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, hükmün sanıklar ..., ... ve ... hakkındaki ""F"" harfi ile gösterilen bölümündeki ""Sanıkların üzerine atılı suçu işlediklerine dair mahkumiyetlerine yeterli her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilememesi karşısında, yüklenen suçun sanıklar tarafından işlendiği sabit olmadığından A.İ.H.S. 6 ve TC Anayasası 38 madelerinde belirtilen masumiyet karinesi gereğince CMK"nın 223/2-e maddesi gereğince sanıkların üzerlerine atılı müsnet suçtan AYRI AYRI BERAATLERİNE"" ibaresi çıkarılarak yerine; ""Sanıkların olayın meydana gelmesinde taksire dayalı kusurlarının bulunmadığı anlaşıldığından, CMK nın 223/2-c maddesi gereğince ayrı ayrı BERAATLERİNE"" ibaresinin eklenmesi suretiyle, sair yönleri usul ve Kanuna uygun bulunan hükmün DÜZELTİLEREK, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesinin 18.04.2017 tarihli ve 2017/1048 Esas-2017/1361 Karar sayılı kararına karşı yapılan temyiz isteminin isteme aykırı olarak 5271 sayılı CMK"nın 302/1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE; 5271 sayılı CMK"nın 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/1. maddesi uyarınca, dosyanın gereği için Elbistan Ağır Ceza Mahkemesine; kararın bir örneğinin de Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Ceza Dairesine iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na GÖNDERİLMESİNE; 23.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Bu alandan sadece bu kararla ilintili POST üretebilirsiniz. Bu karardan bağımsız tamamen kendinize özel POST üretmek için TIKLAYINIZ
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için destek@ictihatlar.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.