Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2015/325 Esas 2015/539 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Hakimliği

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, mimarlık hizmet sözleşmesinden kaynaklanan iş bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Dava önce ...Asliye Ticaret Mahkemesine açılmış, mahkemenin 20.06.2013 tarih, 2013/75 Esas 2013/219 Karar sayılı kararıyla görevsizlik kararı verilerek dosya ... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi"ne gönderilmiş, bu mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın esas yönünden reddine dair verilen karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 6100 sayılı HMK"nın yürürlüğe girmesinden sonra 25.02.2013 tarihinde açılmıştır. HMK"nın 114/1-c maddesine göre “mahkemenin görevli olması” dava şartıdır. Aynı Kanun"un 115/1 maddesine göre mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Aynı maddenin 2 nolu bendine göre ise mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir.
Her ne kadar mahkemenin 10.10.2013 günlü ara kararında davanın projeden kaynaklanan ve telif hakkı özelliği taşıyan alacak davası olduğu belirtilerek mahkemenin görevli olduğu kabul edilmiş ve yargılamaya devam edilerek işin esası hakkında karar verilmiş ise de, göreve ilişkin bu kabul isabetli bulunmamaktadır. Şöyle ki 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu"nun 76. maddesi uyarınca davaya Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesinde bakılabilmesi için uyuşmazlığın bu Kanun"un düzenlediği hukuki ilişkilerden kaynaklanması, davacı ya da davalı yanın da davada “fikri mülkiyet haklarına veya hak sahipliğine” dayanması gereklidir. Somut olayda uyuşmazlık Mimarlık Hizmetleri Sözleşmesinden (eser sözleşmesinden) kaynaklanmaktadır. Davada bedeli talep edilen proje ve çalışmalar alınan bilirkişi raporuna göre belirli bir teknik bilgiye sahip herkesin çizebileceği, bilinen ölçülerin tekrarından ibaret sıradan ve hiçbir özelliği olmayan projeler olup sahibinin hususiyetlerini içermediğinden 5846 sayılı Yasa"nın 2/3 maddesi kapsamında ilim ve edebiyat eseri olarak korunmazlar. Dava dilekçesinde de 5846 sayılı Kanunla korunan haklardan hiçbirisine dayanılmadığından Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi davaya bakmakla görevli bulunmamaktadır. Görevli mahkemenin neresi olduğu konusuna gelince, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 4. maddesinde ticari davalar sayılmış, 5. maddesinde de ticari davalara Asliye Ticaret Mahkemesinde bakılacağı belirtilmiştir. 4. madde hükmüne göre bir davanın ticari dava sayılması için her iki tarafın tacir olması ve uyuşmazlığın her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğması (nispi ticari dava) ya da tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın maddede 6 bent halinde sayılan davalardan olması (mutlak ticari dava) gerekir. Somut olayda davacının tacir olduğu ve uyuşmazlığın ticari işletmesiyle ilgili bulunduğu çekişmesizdir. Davalı ise inşaat müteahidi olup, faaliyetinin esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aştığına ve tacir olduğuna dair dosyada bilgi ve belge bulunmamaktadır. Eser sözleşmesinden doğan davalar TTK"nın 4. maddesinde sayılan mutlak ticari davalar arasında da yer almamaktadır. Bu durumda davaya ... .Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 20.06.2013 tarih 2013/75 Esas 2015/219 Karar sayılı kararında da belirtildiği gibi ticaret mahkemelerinde bakılması mümkün değildir. 6100 sayılı HMK"nın 2/1. maddesi uyarınca görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.
Mahkemece, davanın mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava şartı yokluğundan reddine, dosyanın talep halinde görevli ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken görev hususu incelenmeden yanılgılı değerlendirmeyle işin esası hakkında karar verilmesi doğru olmamış kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 29.01.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.