12. Hukuk Dairesi 2017/730 E. , 2018/5182 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Borçlular... Mad... ve ... ve .... ile ... İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin icra mahkemesine başvurularında; şikayetçi şirketler hakkında iflasın ertelenmesi talebiyle açılan davalarda ihtiyati tedbir verildiğini, tedbir kararına aykırı olarak takip başlatıldığını ileri sürerek takibin iptalini ve borçlu şirketler hakkında uygulanan tüm hacizlerin de fekkini talep ettikleri, mahkemece, istemin kabulü ile takibin şikayetçiler yönünden iptaline ve borçluların taşınır-taşınmaz malvarlığı ile 3. kişilerdeki alacaklarına konulan hacizlerin kaldırılmasına karar verildiği, alacaklıca kararın temyizi üzerine, Dairemizin 06.4.2016 tarih ve 2015/31803 Esas – 2016/10245 Karar sayılı ilamı ile, alacaklının borçlu ... San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden sair temyiz itirazları reddedilerek, ihtiyati hacizlerin kaldırılmasına yönelik talep bakımından ret kararı verilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulduğu, mahkemece, Dairemizin bozma ilamından sonra dosyanın yeni esasa kaydedildiği ve 01.11.2016 tarihli son duruşmada bozmaya uyulmasına karar verilerek; borçlu ...İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin ihtiyati hacizlerin kaldırılması talebinin reddine karar verildikten sonra, borçlu şirketler hakkındaki takibin durdurulmasına hükmedildiği görülmektedir.
Mahkemece, Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmesi halinde ( 6100 sayılı HMK"nun 373. maddesi) mahkeme artık bu uyma kararı ile bağlıdır. Bozmaya uyulmakla, bozma lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak doğmuş olur (HGK 2010/9-71 E., 2010/87 K.).
Aynı konudaki 04.02.1959 gün ve 1957/13-E. 1959/5 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da (R.G. 28.04.1959 gün ve sayı:10193), usuli kazanılmış hakkın hukukumuzdaki yeri; "Temyiz merciince bir kararın bozulması ve mahkemenin bozma kararına uyması halinde, bozulan kararın, bozma sebeplerinin şümulü dışında kalmış cihetlerinin kesinleşmiş sayılması, davaların uzamasını önlemek maksadıyla kabul edilmiş çok önemli bir usuli hükümdür. Bir cihetin, bozma kararının şümulü dışında kalması da iki şekilde olabilir. Ya o ..., açıkça bir temyiz sebebi olarak ileri sürülmüş, fakat dairece itiraz reddedilmiştir; yahut da onu hedef tutan bir temyiz itirazı ileri sürülmemiş olmasına rağmen, dosyanın temyiz dairesince incelendiği sırada dosyada bulunan yazılardan, onun bir bozma sebebi sayılması mümkün bulunduğu halde, o cihet dairece bozma sebebi sayılmamıştır. Her iki halde de, o konunun bozma sebebi sayılmamış ve başka sebeplere dayanan bozma kararına mahkemece uyulmuş olması, taraflardan birisi lehine usulü bir müktesep hak meydana getirir…" şeklinde açıklanmıştır.
Somut olayda, borçlu ..... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin ihtiyati tedbir kararı nedeniyle takibin iptali istemine ilişkin mahkemenin kabul kararı, Dairemizce isabetli bulunarak, alacaklının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yukarıda yazılı bozma ilamımızın başında reddedilmiş, mahkeme kararı, bu borçlunun ihtiyati hacizlerin kaldırılması talebinin reddi gerektiği yönünden bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmuş olmasına rağmen, kararın hüküm bölümünün (1) numaralı bendinde bozmaya uygun olacak şekilde "davacı borçlu ..... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."nin ihtiyati hacizlerin kaldırılmasına yönelik talebinin reddine" karar verilmiş, (2) numaralı bendinde ise, "davacı borçlu şirketler hakkındaki takibin durdurulmasına" hükmedilmiştir. Hakim, bozmaya uymuş olmakla, bozma ilamıyla bağlı olup, bozma ilamına aykırı olacak şekilde hüküm kısmının (2) numaralı bendinde borçlu ..... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."ni de kapsayacak şekilde takibin durdurulmasına karar verilmesi doğru bulunmamıştır.
O halde, mahkemece, yukarıda açıklanan ilkeler göz önünde bulundurularak, borçlu ..... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden ihtiyati hacizlerin kaldırılması talebinin reddine karar vermekle yetinilmesi gerekirken, adı geçen şirket yönünden takibin iptali kararı kesinleşmiş olmasına rağmen takibin durdurulmasına hükmedilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçluların temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının borçlu ..... İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.