Danıştay 9. Daire 2019/6229 Esas 2022/1202 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/6229
Karar No : 2022/1202


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü-…

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … , … , … , … , … Petrol ve Petrol Ürünleri Nakliyat Makina Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. Adi Ortaklığının 2016/Haziran ilâ Eylül dönemleri katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, gecikme faizine ilişkin borçlarının tahsili amacıyla davacı adına müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … ,… sayılı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; 3065 sayılı Katma Değer Vergsi Kanunu'nun 44.maddesi gereği adi ortaklıklarda ihbarnamelerin müteselsil sorumlu olan ortaklardan herhangi biri adına düzenlenmesi gerekirken adi ortaklık adına ihbarname düzenlenmesinin Kanunun anılan maddesine uygun düşmemesi nedeniyle kamu alacağının kesinleştiğinden bahsedilemeyeceğinden, davacı adına müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, ödeme emirlerinin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:Adi ortaklık adına düzenlenen ihbarnameler dava konusu edilmeyip kesinleştiğinden, davacı adına düzenlenen ödeme emrinde hukuka aykırılık bulunmadığı iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:


İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
… , … , … , … , … Petrol ve Petrol Ürünleri Nakliyat Makina Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. adi ortaklığının 2016/Haziran ila Eylül dönemleri katma değer vergisi, vergi ziyaı cezası, gecikme faizine ilişkin borçlarının tahsili amacıyla davacı adına müteselsil sorumlu sıfatıyla düzenlenen … tarih ve … ,… sayılı ödeme emirlerinin iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 55. maddesinin olay tarihinde yürürlükte olan halinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir ödeme emri ile tebliğ olunacağı; 58. maddesinin olay tarihinde yürürlükte olan halinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı iddiası ile tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait davalara bakan vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği düzenlenmiştir.
Türk Borçlar Kanunu'nun 620. maddesinde, adi ortaklık sözleşmesinin, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşme olduğu ve bir ortaklık, kanunla düzenlenmiş ortaklıkların ayırt edici niteliklerini taşımıyorsa, bu bölüm hükümlerine tabi adi ortaklık sayılacağı, 638. maddesinin 3. fıkrasında, ortakların, birlikte veya bir temsilci aracılığı ile bir üçüncü kişiye karşı, ortaklık ilişkisi çerçevesinde üstlendikleri borçlardan, aksi kararlaştırılmamışsa, müteselsilen sorumlu olacakları düzenlenmiş; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 8/a. maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, bu işleri yapanların katma değer vergisinin mükellefi olduğu; 44. maddesinde de katma değer vergisinin, bu vergiyle mükellef gerçek veya tüzelkişiler adına tarh olunacağı, şu kadar ki: adi ortaklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere, ortaklardan herhangi birinin tarhiyata muhatap tutulacağı kurallarına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden, adi ortaklıklarda mal teslimi ve hizmet ifası adi ortaklık tarafından yapıldığından, katma değer vergisinin mükellefi adi ortaklık olacak, beyanname ortaklık adına düzenlenecek, ortaklardan birisi tarafından imzalanmak suretiyle vergi dairesine verilecek, ancak verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere, ortaklardan herhangi biri tarhiyata muhatap tutulabilecektir. Aynı zamanda adi ortaklıklar Vergi Usul Kanunu'nda belirtilen bütün mükellefiyetleri yerine getirmek zorundadırlar. Bu açıdan, Kanun'un belirtmiş olduğu belge düzenine uymaları, yani, fatura, gider pusulası gibi belgeleri bastırmaları, defter tutmaları, kullandıkları defter ve belgeleri zamanaşımı süresi içinde muhafaza ve istenildiğinde ibraz etmeleri gerekmektedir.
Dosyasının incelenmesinden, … hakkında muvazaalı işlemlerle vergi sorumlusunu tespit ve verginin tahsilini engellemeye yönelik muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme nedeniyle düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporu uyarınca; 01/06/2010-25/08/2010 tarihleri arası "… , … , … , … Petrol Ltd. Şti." Adi Ortaklığı ile 26/08/2010 tarihinden itibaren … 'ın dahil olması sebebiyle 26/08/2010-30/09/2010 tarihleri arası "… , … , … , … Petrol Ltd. Şti, … Adi Ortaklığına ilişkin mükellefiyet tesis edilmesinin önerildiği ve Adi Ortaklıklar adına takdir komisyonu kararları gereğince belirlenen matrahlar üzerinden 2010/Haziran ilâ Eylül dönemlerine ilişkin üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatı yapıldığı, adi ortaklık adına düzenlenen ihbarnamelerin davacıya 20/08/2015 tarihinde posta yolu ile tebliğ edildiği, dava konusu edilmemesi üzerine adi ortaklıklar adına düzenlenen ödeme emirlerinin 7201 sayılı Kanun'un 21.maddesi uyarınca tebliğ edildiği, yapılan mal varlığı araştırması neticesinde kamu alacağını karşılayacak mal varlığı bulunmadığı sebebiyle de davacı adına müteselsil sorumlu sıfatıyla dava konusu ödeme emirlerinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, vergi mükellefi olan adi ortaklık adına, mükellefi olduğu vergilerin takibi amacıyla vergi/ceza ihbarnamesi düzenlenebileceğinden, ödeme emirline karşı ileri sürülebilecek iddialar kapsamında Bölge İdare Mahkemesince işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 06/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.