Danıştay 9. Daire 2021/1855 Esas 2022/1230 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2021/1855
Karar No : 2022/1230

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: ... Nakliye Emlak Otomotiv İnşaat Temizlik Gıda Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen ... tarih ve ..., ..., ... ve ... sayılı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; dava konusu ... tarih ve ... sayılı ödeme emri yönünden; içeriği vergi borçlarının beyanname üzerine tahakkuk eden 2012 kurumlar vergisi ile 2011 yılına ilişkin kurumlar vergisi ve katma değer vergisi matrah artırımının kaynaklandığı, beyanname döneminde kanuni temsilci olmayan davacının 2012 yılı kurumlar vergisinden sorumlu olmayacağı, ödeme emrinin 2011 yıllına ilişkin kurumlar vergisi ve katma değer vergisinden kaynaklanan kısmı yönünden ise şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinden ... sayılı olanının tebliğ alındısının ibraz edilmediği, kalan kısmının asıl borçlu şirkete usule uygun olarak tebliğ edilmeyerek şirket adına kesinleştirilmediğinden bu borçlara ilişkin kanuni temsilci sıfatıyla davacının sorumlu tutulamayacağı, dava konusu ... tarih ve ... ve ... sayılı ödeme emirleri yönünden; sırasıyla 2010 ve 2011 yılı defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediğinden bahisle yapılan katma değer vergisi tarhiyatı ile kesilen özel usulsüzlük cezaları ve yargı harçlarını içerdiği, şirkete ait defter ve belgelerin istenildiği tarihte ve yargı harçlarının dayandığı mahkeme kararlarının verildiği tarihte kanuni temsilci olmayan davacının kanuni temsilciliğinden ayrıldığı tarihinden sonra doğan ve kusuru olmaksızın tarh edilen vergi ve cezalardan sorumlu olmadığı, özel usulsüzlük cezalarına yönünden ise bu cezalara ilişkin kısmi ödeme yapıldığı halde borcun tamamı için takibe devam edilmesi sebebiyle davacının sorumlu tutulamayacağı; dava konusu ... tarih ve ... sayılı ödeme emri yönünden; mükerrer düzenlendiği için davalı idare tarafından iptal edilerek kaldırıldığı anlaşıldığından, konusu kalmayan uyuşmazlık hakkında karar verilmesine yer olmadığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne, dava konusu ...,... ve ... sayılı ödeme emirlerinin iptaline, ... sayılı ödeme emri yönünden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının kabule ilişkin kısmının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinin şirket çalışanına usulüne uygun tebliğ edildiği, şirket adına usulüne uygun olarak kesinleştirilen vergi borçlarının şirketten tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması üzerine kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen ödeme emrinin hukuka uygun olduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
... Nakliye Emlak Otomotiv İnşaat Temizlik Gıda Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin vergi borçlarının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacı adına düzenlenen ... tarih ve ... , ..., ... ve ... sayılı ödeme emirlerinin iptali istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinde, tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzelkişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları hâlinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri, tüzelkişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirileceği; yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, ... tarih ve ... sayılı ödeme emrinin 2012 yılı kurumlar vergisine ilişkin kısmı ile ... tarih ve ... ve ... sayılı ödeme emirlerinin 2010 ve 2011 yılı muhtelif dönemlerine ilişkin katma değer vergisi, gecikme faizi, vergi ziyaı cezaları ile yargı harcına ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, davalı tarafından ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Dava konusu ... tarih ve ... sayılı ödeme emrin 2011 yılı matrah arttırımı nedeniyle tahakkuk eden katma değer vergisi ve kurumlar vergisine ilişkin kısmı yönünden; temyize konu kararda söz konusu borçların davacının kanuni temsilci olduğu döneme ilişkin olduğu belirtilse de; kanuni temsilcilik sıfatının kazanılmasında veya kaybedilmesinde ortaklar kurulu kararının esas olduğu ve davacının da 22/12/2011 tarihli hisse devir sözleşmesi ile ortaklıktan ve kanuni temsilcilik görevinden ayrıldığı, ticaret siciline tescil ve ilanın ise açıklayıcı mahiyette olduğu dikkate alındığında matrah arttırımında bulunulduğu 31/05/2011 tarihinde ve matrah artırımının muhtelif taksitlerinin ödenmesi gerektiği dönemde davacının asıl borçlu şirketi temsil yetkisi bulunmadığından davacının anılan borçlardan kanuni temsilci sıfatıyla sorumlu olmadığı soncuna varılmıştır.
Dava konusu ... tarih ve ... ve ... sayılı ödeme emrilerinin özel usulsüzlük cezalarına ilişkin kısmı yönünden;
Olayda, dava konusu ödeme emirleri içeriği vergi borcunun 2010 ve 2011 yıllarına ilişkin defter ve belge isteme yazısının tebliğine rağmen kanuni temsilcinin bu yükümlülüğü yerine getirmemesinden kaynaklandığı, dolayısıyla davacının anılan dönemler için kanuni temsilci sıfatından doğan ve bu dönemlere ilişkin yapılacak bir inceleme sonrası tarh edilen vergi ve kesilen cezalara karşı sorumluluğu devam etmekte ise de, davacının vergisel sorumluluğunun kendi dönemine ilişkin beyanname verilmemesi, beyan edilen borcun ödenmemesinin tespiti halinde söz konusu olabileceği, kanuni temsilcilik sıfatının sona ermesinden sonra görev yapan kanuni temsilci veya ortakların defter ve belge ibraz etmeme eyleminden sorumlu tutulamayacağı sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle, ... tarih ve ... sayılı ödeme emrinin 2011 yılı matrah arttırımı nedeniyle tahakkuk eden katma değer vergisi ve kurumlar vergisine ilişkin kısmı yönünden ve ... tarih ve ... ve ... sayılı ödeme emrilerinin özel usulsüzlük cezalarına ilişkin kısmı yönünden davanın kabulüne ilişkin mahkeme kararına yapılan istinaf başvurusunun reddine dair Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının, ... tarih ve ... sayılı ödeme emrinin 2012 yılı kurumlar vergisine ilişkin kısmı ile ... tarih ve ... ve ... sayılı ödeme emirlerinin 2010 ve 2011 yılı muhtelif dönemlerine ilişkin katma değer vergisi, gecikme faizi, vergi ziyaı cezaları ile yargı harcına ilişkin hüküm fıkrası yönünden ONANMASINA, diğer kısma ilişkin hüküm fıkrasının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 06/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.