Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/420 Esas 2022/1325 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/420
Karar No : 2022/1325

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … adına vasi …

İSTEMLERİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 22/09/2021 tarih ve E:2021/2639, K:2021/2820 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … tarih ve … sayılı Olur ile yürürlüğe giren Sualtı Arama Kurtarma Ekibi ve Kurbağa Adam Personel Yönergesi'nin Geçici 1., 6/3. ve 8. maddelerinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 22/09/2021 tarih ve E:2021/2639, K:2021/2820 sayılı kararıyla;
Danıştay Beşinci Dairesinin, davanın kısmen esastan, kısmen ehliyet yönünden reddine ilişkin 12/03/2014 tarih ve E:2011/3544, K:2014/1918 sayılı kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/02/2016 tarih ve E:2014/4136, K:2016/321 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak;
Anayasa'nın -dava konusu Yönerge'nin yürürlüğe girdiği tarihteki hâliyle- 124.; 3011 sayılı Resmî Gazete'de Yayımlanacak Yönetmelikler Hakkında Kanun'un 1.; 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu'nun 1, 6 ve 32.; 21/07/2000 tarih ve 24116 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlikleri ve Ekiplerinin Kuruluşu, Görevleri, Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin 7.; 17/06/2009 tarih ve 27261 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 1. madde hükümlerine yer verildikten sonra;
Afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin alanı teşkilatı ve personeliyle, bir bütün olarak kapsamlı bir şekilde düzenleyen 5902 Kanun'un yürürlüğe girmesi ile, afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin diğer mevzuatın bu Kanun kapsamındaki hususlarda uygulanırlığı kalmamış olduğundan, yürürlüklerinden de söz etmenin olanaklığı olmadığı, örneğin, 7126 sayılı Sivil Savunma Kanunu'nun 32. maddesi her ne kadar sivil savunma teşkilatını düzenlese de; 5902 sayılı Kanun bu alanı yeniden düzenlediğinden artık 7126 sayılı Kanun'un 32. maddesinin yürürlükte olduğundan söz edilemeyeceği, dolayısıyla, 7126 sayılı Kanun'un 32. maddesi ile bu maddeye dayanılarak hazırlanan Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlikleri ve Ekiplerinin Kuruluşu, Görevleri, Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin ve 7126 sayılı Kanun'un, 5902 sayılı Kanun ile düzenlenen konulara ilişkin diğer maddelerinin, 5902 sayılı Kanun karşısında uygulanırlığının kalmadığı,

Bu itibarla, bakılan uyuşmazlıkta uygulanacak yasal düzenleme 5902 sayılı Kanun olduğundan, anılan Kanun'un idareye tanıdığı düzenleme yapma yetkisinin kapsamının belirlenmesinin gerektiği, 5902 sayılı Kanun'un 17. maddesinde, Başkanlığın (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı), görev alanına giren konularda düzenleme yapmaya yetkili olduğu hükmüne yer verildiği, bu madde uyarınca, davalı idarenin, dava konusu Yönergede düzenlenen konularda düzenleme yapabileceğine kuşku bulunmadığı,
Dava konusu düzenlemenin içeriğine bakıldığında ise; bu Yönerge'nin, il afet ve acil durum müdürlüğü ile sivil savunma arama ve kurtarma birlik müdürlüğü sualtı arama kurtarma ekiplerinin oluşturulması, sualtı arama kurtarma ekibine alınacak kurbağa adam personelinin sahip olacağı nitelikleri, kayıt sistemi, eğitim ve denetim esaslarını belirlemek amacı ile hazırlandığının görüldüğü, bu amaçla yapılan bir düzenlemenin konusu itibarıyla, Yönerge şeklinde ve Resmî Gazete'de yayımlanmaksızın düzenlenip düzenlenemeyeceğinin açıklığa kavuşturulmasının gerektiği,
3011 sayılı "Resmî Gazete'de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun"un 1/b maddesinde, kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan yönetmeliklerin Resmî Gazete'de yayımlanacağının kurala bağlandığı,
Anılan Yasa hükmünde yer alan "kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan" yönetmelik ibaresinden, kamu kurumunda görev yapan kamu personeline ilişkin genel hükümleri düzenleyen yönetmeliklerin anlaşıldığı,
Dolayısıyla, sualtı arama kurtarma ekibi ve kurbağa adam personeline ilişkin genel hükümlerin yönetmelikle düzenlenmesi ve bu yönetmeliğin, 3011 sayılı Kanun'un 1/b maddesi uyarınca Resmî Gazete'de yayımlanmasının gerektiği,
Bu durumda, Resmî Gazete'de yayımlanması gereken bir "yönetmelik" ile düzenlenmesi gereken konuların, yönerge ile düzenlenmesi mümkün olmadığından, dava konusu Yönerge hükümlerinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle, Sualtı Arama Kurtarma Ekibi ve Kurbağa Adam Personel Yönergesi'nin Geçici 1., 6/3. ve 8. maddelerinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, 5902 sayılı Kanun'un 17. maddesi ile verilen düzenleme yapma yetkisine dayanılarak dava konusu Yönerge'nin düzenlendiği, eğitim merkezinin iç işleyişini belirleyecek olması sebebiyle ve yürürlükten kaldırılan mevzuatla uyumlu olarak yönergeyle düzenleme yapıldığından, 3011 sayılı Kanun'a aykırılık bulunmadığı; 3011 sayılı Kanun'un kapsamının yönetmelikler olduğu, diğer mevzuata uygulanamayacağı; Yönerge'nin sadece başkanlıkları ve taşra teşkilatındaki kurbağa adam olma şartlarını taşıyan personele ilişkin düzenlemeleri kapsadığı, bu sebeple tüm kamu personelini kapsamadığı, bu konuların yönetmelikle düzenlemesi gerekmediği gibi yönetmelik ile düzenlenme yapılsa dahi Resmî Gazete'de yayımlanmasının gerekmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmememiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerine uyulmamış olunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkün olduğu belirtilmiş; 4. fıkrasında, "Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümleri kıyasen uygulanır." denilmiş; 50. maddesinin 4. fıkrasında ise Danıştayın bozma kararına uyulduğu takdirde, bu kararın temyiz incelemesinin, bozma kararına uygunlukla sınırlı olarak yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu kararı; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/02/2016 tarih ve E:2014/4136, K:2016/321 sayılı bozma kararında belirtilen gerekçeler göz önüne alınarak verilmiş olduğundan, usul ve hukuka uygun kararın bozulmasını gerektirecek bir husus bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu düzenlemelerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 22/09/2021 tarih ve E:2021/2639, K:2021/2820 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.