Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/285 Esas 2022/1338 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/285
Karar No : 2022/1338

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...İnş. Taah. San ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri ...

İSTEMİN KONUSU :Danıştay Altıncı Dairesinin 30/06/2021 tarih ve E:2020/4441, K:2021/9170 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin hissedarı olduğu İstanbul ili, Şişli ilçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmaza ait 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tekliflerinin onaylanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tahsil edilen 276.128,52 TL tutarındaki plan inceleme ve işlem hizmet bedelinin yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlem, zımni ret süresinin dolmasından sonra tesis edilen başvurunun reddine ilişkin ...tarih ve ...sayılı işlem ve söz konusu işlemlerin dayanağı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünün 2015 Yılı Birim Fiyat Listesinin 1339-IV, 1344-IV, 1369-III sıra no'lu maddeleri ve 1209 ila 1218, 1539 ila 1555 sıra no'lu maddelerinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 30/06/2021 tarih ve E:2020/4441, K:2021/9170 sayılı kararıyla;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 7. ve 12. maddesi hükümlerine yer verildikten sonra,
Bu hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; bir idari işlem nedeniyle herhangi bir hakkı ihlal edilen kimsenin, zararının tazmini istemiyle doğrudan doğruya açacağı tam yargı davasını 60 günlük genel dava açma süresi içerisinde açması gerektiği sonucuna ulaşıldığı,
Davacı şirket tarafından İstanbul ili, Şişli ilçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmaza ait 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı tekliflerinin onaylanması istemiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına başvurulduğu, Bakanlıkça bu tekliflerin onaylanması için davacı şirketten plan inceleme ve işlem hizmet bedeli talep edildiği, bunun üzerine davacı şirket tarafından 05/05/2015 tarihinde 276.128,52 TL'nin Bakanlığın hesabına yatırıldığı,
Devamında, davacı şirket tarafından 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesi uyarınca 30/10/2019 tarihli dilekçe ile Bakanlığa başvurularak ödenen plan inceleme ve işlem hizmet bedelinin haksız yere tahsil edildiği iddia edilerek bu bedelin ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte iade edilmesinin istenildiği, 60 günlük süre içerisinde cevap verilmeyerek bu başvurunun zımnen reddedildiği, sonrasında ise ...tarih ve ...sayılı yazı ile başvuruya ret cevabı verildiği,
Davacı şirket tarafından yapılan plan inceleme ve işlem hizmet bedeli ödemesinin, Bakanlığa sunulan imar planı tekliflerinin onaylanması için Bakanlıkça talep edilmesi nedeniyle yapılan bir ödeme olduğu ve davacı şirketin bu ödemeden kaynaklı zararının idari işlemden kaynaklı olduğunun kabulü gerektiği,
Bu durumda, davacı şirketin plan inceleme ve işlem hizmet bedelini ödediği 05/05/2015 tarihinden itibaren 60 günlük genel dava açma süresi içerisinde açılmayan işbu davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine olanak bulunmadığı,
Ayrıca bu başvurunun reddine ilişkin işlemin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünün 2015 Yılı Birim Fiyat Listesinin uygulama işlemi sayılması mümkün olmadığından birim fiyat listesi yönünden de açılan davada süre aşımı bulunduğu gerekçesiyle davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, bu davadaki talebin, uğranılan bir zararın tazmini talebi olmadığı, plan inceleme ve işlem hizmet bedeli adı altında, haksız ve fahiş olarak alınan bedelin iadesinin istenildiği, öte yandan, 2577 sayılı Yasa'nın 10. maddesi kapsamında yapılan başvuruların, yerleşik Danıştay içtihatları uyarınca 10 yıllık zaman aşımı süresine tabi olduğu, belli bir uygulama tarihi esas alınarak açılmayan davalarda, geçmişe yönelik hak kayıplarının karşılanmasında, ilamların infazına ilişkin 10 yıllık genel zamanaşımı süresinin esas alınması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Danıştay Altıncı Dairesinin temyize konu 30/06/2021 tarih ve E:2020/4441, K:2021/9170 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 07/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- Uyuşmazlıkta, davacı tarafından imar planı tekliflerinin onaylanması istemiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına başvurulduğu, bu tekliflerin onaylanması için ödenen plan inceleme ve işlem hizmet bedelinin haksız yere tahsil edildiği iddia edilerek bu bedelin ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte iade edilmesi talebinin reddi üzerine açılan davada, Kurulumuz çoğunluğu tarafından; davanın süresinde açılmadığı değerlendirilmiştir.
Ancak, davaya esas başvurunun konusunun mülkiyet hakkı kapsamında değerlendirilmesi gerekmekte ve 2577 sayılı Kanun'un 10. maddesi kapsamında her zaman idareye başvuruda bulunulabilecek hususlardan olduğu dikkate alınmalıdır.
Bu sebeple, davacı tarafından bu kapsamda yapılan başvurunun reddi yönündeki dava konusu işlem üzerine açılan davanın süresinde olduğu görüldüğünden, davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolundaki temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.