(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2011/425 E. , 2011/999 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin 20.08.2008 tarihinde Seyhan belediyesinin güvenlik elemanı olarak işe girdiğini, müvekkilinin hiçbir kusuru olmadan 25.9.2009 tarihinde hizmet akdine son verildiğini, feshin hukuki gerekçeden yoksun olduğunu bu nedenle davanın kabulü ile feshin geçersizliğine, müvekkilinin işe iadesine, işe iade edilmediğinde boşta geçecek 4 aylık çalışma süresi ile işe başlatmama tazminatının yasanın ön gördüğü en yüksek hadden davalılardan müştereken ve müteselsil sorumluluk ilkesi doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davalı şirket ile müvekkili kurum arasında alt işveren üst işveren ilişkisinin bulunmadığını hizmet binası ve müştemilatının güvenliğinin sağlanması işinin ihale ile tamamın yüklenici firmaya devredildiğini yüklenici firmaya ihale edilen işte ayrıca belediyece herhangi bir şekilde istihdam sağlanmadığını, aksi yönde düşünce ile hizmetin bir bölümünün bölünerek alt işverene verildiği kabul edilse bile bu durumda davacının işe gelmeyerek hizmet akdini kendisinin feshetmiş olup haksız ve hukuki dayanaktan yoksun açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde; işçi çıkartılmasını gerektiren objektif nedenlerle feshin zorunlu hale geldiğini, geçerli nedene dayandığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
Mahkeme tarafından, davalılardan ...Grup Özel Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd Şti nde bu şirketin ihale ile iş aldığı Seyhan Belediyesine ait iş yerlerinde çalıştığı, en son Seyhan Belediyesi iş yerinde çalışırken iş akdinin şifahi olarak fesih edildiği, açık ve kesin neden bildirilmediği, feshin bu nedenle geçersiz olduğu , her ne kadar davalı şirket tarafından iş akdi Seyhan Belediyesince güvenlik görevlisi sayısının 75 e indirilmesi nedeni ile davacının iş akdinin fesih edildiği şifahen bildirilmiş olsa bile davacının şirketin iş aldığı diğer birimlerde çalıştırılması imkanlarının değerlendirilmemesi ve feshin hangi kriterlere göre yapıldığının belirsiz olması nedeni ile bu fesih gerekçesinin de geçersiz olduğu, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu iddia edilmiş ise de, davalı şirketin Seyhan Belediyesi dışında da iş aldığı, Seyhan Belediyesi ile davalı güvenlik şirketi arasında güvenlik işinin yapılması için sözleşme bulunduğu, bu nedenle Seyhan Belediyesi ile ...Grup Özel Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd . Şti arasındaki ilişkinin asıl iş veren alt iş veren ilişkisi olduğu, davacının alt iş veren işçisi olup sözleşmesinin alt iş veren tarafından fesih edildiğinden feshin geçersizliği ve işe iade hükümlülüğünün alt iş verene ait olduğu asıl iş verenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfatı bulunmadığından asıl iş verenin işe iade yönünden bir hükümlülüğünün bulunmadığı gerekçesiyle, Seyhan Belediyesi hakkındaki davanın husumetten reddine, diğer davalı ...Ltd Şti hakkında feshin geçersizliğine, bu işyerinde işe iadeye karar verilmiştir.
Karar, her iki davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı ... ile davalı şirket arasında asıl işveren -alt işveren ilişkisi kurulmuş olup, davacının yaptığı iş itibariyle belirli süreli iş sözleşmesi yapılmasının koşulları olmadığından davacının hizmet aktinin başından beri belirsiz süreli olduğunun kabulü ile, iş aktinin feshinin usulüne uygun olmadığı anlaşıldığından davacının alt işveren işyerine işe iadesine, asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu kanundan, iş sözleşmesinden alt işverenle birlikte sorumlu olacağı kuralı dikkate alınarak işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinden birlikte sorumlu tutulması gerektiğinden yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup, 4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkeme kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Davalı alt işveren tarafından gerçekleştirilen feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının ...Grup Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. işyerine İŞE İADESİNE,
3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde davalılar tarafından müştereken ve müteselsilen ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5.Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yaptığı 45.00 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.100.00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Kesin olarak 22.9.2011 gününde oybirliği ile karar verildi.