Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2021/12399 Esas 2022/9956 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi



Dava, iş kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir. Mahkemece bozmaya uyularak ilamda belirtildiği şekilde davalı ... Elektirik İletişim A.Ş. yönünden davanın reddine diğer davalılar yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün davacılar vekili ile davalı ...Ş. ve birleşen dosya davalısı.... Müh. İnş. Taah . ve Tic. A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi ve de temyiz eden taraflarca duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 30.03.2021 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmiştir. Duruşma günü duruşmalı temyiz eden davalı adına Av. ...geldi. Diğer davalılar ve davacılar adlarına gelen olmadı. Gelenlerin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak, hazır bulunan avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek aynı günde Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
A.Davalı ... Elk. Dağ. A.Ş.‘nin Temyiz İstemi Yönünden;
25/10/2017 tarihinde yürürlüğe giren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 7. maddenin 3. ve 4. fıkrasına göre “12/01/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun kanun yollarına ilişkin hükümleri, iş mahkemelerince verilen kararlar hakkında da uygulanır. Kanun yoluna başvuru süresi, ilamın taraflara tebliğinden itibaren işlemeye başlar.”
HMK’nın 05/08/2017 tarihinde yürürlüğe giren 7035 sayılı Kanunun 31. maddesi ile değişik 361/1. maddesine göre “Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairelerinden verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali talebi üzerine verilen kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilir”.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda, iş mahkemelerince verilen ve HUMK hükümlerine göre temyiz edilen kararlarda temyiz süresi tebliğ tarihinden itibaren 8 gündür. İş mahkemelerince ve Bölge Adliye Mahkemelerince verilip HMK hükümlerine göre temyiz edilen kararlarda temyiz süresi, 20/07/2016-24/10/2017 tarihleri arasında 8 gün, 25/10/2017 tarihinden sonra ise 2 haftadır.
Yine HMK 366. maddenin yollaması ile temyiz yolunda da uygulanan 346. madde uyarınca, temyiz dilekçesi kanuni süre geçtikten sonra verilirse, kararı veren mahkeme temyiz dilekçesinin reddine karar vermesi gerekir. Ancak temyiz edilen karar temyiz süresi geçtiği halde bu konuda inceleme yapılıp karar verilmeksizin dosya Yargıtay’a gönderilmiş ise, 01/06/1990 tarih, 1989/3 E., 1990/4 sayılı içtihadı birleştirme kararı gereğince dosyanın mahalline çevrilmesine gerek olmaksızın Yargıtay tarafından temyiz talebinin süre yönünden reddine karar verebilecektir.
Somut olay incelendiğinde, hüküm davalı DEDAŞ vekiline 19/05/2020 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, temyiz ise 25/08/2021 tarihinde yapılmıştır. Bu duruma göre davada iki haftalık temyiz süresi geçtiğinden davalı DEDAŞ vekilinin temyiz dilekçesinin süre aşımı yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.
B.Diğer Temyiz İstemleri Yönünden;
İş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarında zararlandırıcı olaya neden oldukları ileri sürülen kişi veya kişilerin kusur oranlarının kesin olarak tespiti hem maddi hem de manevi tazminat miktarını doğrudan etkilemesi bakımından önem taşımaktadır. Zira maddi tazminat davalarında sigortalının kazanç kaybının hesaplanmasında davacının kendi kusuru oranında tespit olunan kazanç kaybından indirim yapılacağı gibi yine manevi tazminat davalarında hükmedilecek manevi tazminat miktarının takdirinde tarafların kusur durumu mahkemece öncelikle dikkate alınacaktır.
Yine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca “Davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak; yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini, içerir.” hükmünü düzenlemektedir.
Öte yandan 6100 sayılı HMK.'nun 166'ncı maddesine göre ayrı ayrı açılmış davaların aralarında bağlantı bulunmaları halinde birleştirilerek bakılabilmesi mümkün olup, davaların birleştirilmesi sadece birleştirilen davaların yargılama safhalarının müşterek cereyan etmesi sonucunu doğurur. Başka bir anlatımla, birleştirmeye konu davalar bağımsız kimliklerini korurlar.
Dosya kapsamından, davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş. yönünden daha öncesinde usule uygun olarak açılmış bir dava bulunmazken adı geçen dalıya karşı 09/07/2018 tarihinde birleşen dava dosyasının açıldığı, bu nedenle kusur oranlarının davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş. yönünden bozma kapsamı dışında kaldığından bahsedilemeyeceği, eldeki dava dosyasında hükme esas alınan kusur oranlarının müteveffa sigortalı %20, alt işveren.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş. %30, asıl işveren Dicle Elk. Dağ. A.Ş. %50 şeklinde olduğu, davalı TEİAŞ’ın kusuru bulunmadığının kabul edildiği, aynı olaya ilişkin rücuan tazminat dava dosyasının Dairemiz’in 2015/2660 Esas sayılı kararı ile onandığı, anılan rücuan tazminat dava dosyasında hükme esas alınan kusur oranlarının ise müteveffa sigortalı %30, alt işveren.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş. %50, TEİAŞ %20 şeklinde olduğu, asıl işveren Dicle Elk. Dağ. A.Ş.‘nin kusuru bulunmadığının kabul edildiği, davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş.‘nin delil dilekçesinde bildirdiği delillerinin toplanmadığı, asıl ve birleşen dava dosyaları yönünden tek hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş.‘nin delilleri toplandıktan sonra yukarıda belirtilen kusur oranları arasındaki çelişkiler giderilerek, asıl ve birleşen davalar hakkında ayrı ayrı kurulacak hükümlerle sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Yapılacak iş; davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş.‘nin birleşen dava için sunduğu delil dilekçesinde belirttiği delillerini toplamak, sonrasında yukarıda açıklanan kusur oranları arasındaki çelişkinin giderilmesi noktasında işçi sağlığı-iş güvenliği konularında uzman bilirkişi kuruluna konuyu yeniden inceletmek ve tüm delilleri bir arada değerlendirmek, usuli kazanılmış hakları ve asıl ve birleşen dava dosyaları yönünden ayrı ayrı karar verilmesi gerektiğini de gözeterek çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, mahkemece yazılı şekilde hüküm tesisi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş.‘nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davalı.... Müh. İnş. Taah. ve Tic. A.Ş.‘nin sair temyiz itirazları ile davacı tarafın temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgililere iadesine, davalı Datel ... Mühendislik İnşaat Taahhüt ve Ticaret A.Ş. avukatı yararına takdir edilen 3.815,00 TL duruşma avukatlık parasının davacılara yükletilmesine, 28/06//2022 gününde oybirliği ile karar verildi.