Danıştay 9. Daire 2019/4927 Esas 2022/1296 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/4927
Karar No : 2022/1296

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Turizm A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Başkanlığı-...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından ödenen tapu harcının iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişikin işlemin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesi ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; 492 sayılı Harçlar Kanununun "Tapu Kadastro Harçları" kısmında yer alan 57. maddesinde, tapu ve kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanların tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu, (4) sayılı tarifenin 20/a bendinde de, gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden devir eden ve devir alandan ayrı ayrı tapu harcı alınacağının düzenlendiği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin mülkiyetinde bulunan, İstanbul ili, Beşiktaş ilçesi, ...Mah., ...ada, ...ve ...nolu parselde kain taşınmazın 24/11/2010 tarihinde yapılan ihale ile davacı şirkete satıldığı, taşınmazın davacı adına tapuda tescil edildiği ve davacı tarafından ihale bedeli üzerinden 6.946.500,00-TL tapu harcının 22/02/2011 tarihinde ödendiği, ihalenin iptali istemiyle .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla ihalenin iptaline karar verildiği, kararın temyiz ve karar düzeltme kanun yollarından geçerek 2015 yılında kesinleştiği, ihalenin mahkeme kararı ile iptal edilmesi sonucu hukuki durumun eski haline döndüğü dolayısıyla vergiyi doğuran olayın ve tapu harcının tahsil ve tahakkukunu gerektiren satış işleminin gerçekleşmediği, harcın, bir hizmetin karşılığında, bu hizmetten yararlananlardan alınacağı, olayda da davacı lehine verilmiş bir hizmet bulunmadığı için verginin mevzuunda hata yapıldığı sonucuna varıldığından 6.946.500,00-TL tutarındaki tapu harcının düzeltme-şikayet yoluyla iadesi gerekirken, bu istemin reddi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 116. maddesinde, vergiye ilişkin hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması vergi hatası olarak tanımlanmış, aynı Kanunun 117. maddesinde, matrah hataları, vergi miktarındaki ve verginin mükerrer olması "hesap hataları" olarak, 118.maddesinde de, mükellefin şahsında hata, mükellefiyette hata, mevzuda hata ile vergilendirme ve muafiyet döneminde hata "vergilendirme hatası" olarak belirtilmiştir. Kanunun "Düzeltme Talebi" başlıklı 122. maddesinde ise, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri, 124. maddesinde de, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına (Gelir İdaresi Başkanlığına) müracaat edebilecekleri hükmüne yer verildiği, Kanun'un "Düzeltmede Zamanaşımı" başlıklı 126. maddesinde, 114'üncü maddede yazılı zamanaşımı süresi dolduktan sonra meydana çıkarılan vergi hatalarının düzeltilemeyeceği, şu kadar ki, düzeltme zamanaşımı süresinin zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hatanın yapıldığı; ilan yolu ile tebliğ edilip vergi mahkemesinde dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde mükellefe ödeme emrinin tebliğ edildiği; ihbarname ve ödeme emri ilan yoluyla tebliğ edilen vergilerde 6183 sayılı Kanuna göre haczin yapıldığı tarihten başlayarak bir yıldan aşağı olamayacağı, 114. maddesinde de, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergilerin zamanaşımına uğrayacağının hükme bağlandığı, ihale kapsamında satın alınan taşınmaza ilişkin tapu harcının 22/02/2011 tarihinde tahakkuk ederek ödendiği ve ödenen harcın iadesi istemiyle 12/04/2017 tarihinde vergi dairesi müdürlüğü nezdinde düzeltme başvurusunda bulunulduğu görülmüş olup, 213 sayılı Kanun'un 126. maddesinin, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl dolduktan sonra meydana çıkarılan vergi hatalarının düzeltilemeyeceği yolundaki hükmü karşısında, davacı şirket tarafından zamanaşımı süresi dolduktan sonra yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine yapılan şikayet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İhalenin iptaline ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesi ile ihaleye dayanılarak yapılan işlemlerin yapıldığı tarihten itibaren geçmişe yönelik olarak hükümsüz hale geldiği dolayısıyla iptal kararının kesinleşmesiyle vergiyi doğuran olayında ortadan kalktığı, bu nedenle tapu harcının VUK. m.116 ve devamında yer alan hata hükümleri gereğince iadesinin gerektiği, bu hususta istikrar kazanmış Danıştay kararlarının bulunduğu, tapu harcında hatanın düzeltilmesi talebine ilişkin zamanaşımı süresinin sona ermediği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Duruşma istemi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu'nun 17/2. maddesi uyarınca uygun görülmeyerek işin esasına geçildi;
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine,
2....Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının ONANMASINA,
3.Temyiz isteminde bulunandan ...-TL maktu harç alınmasına,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın .... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 07/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.