Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2020/2489 Esas 2021/3831 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 4. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen cezai şart ve reçete bedelinin tahsili ile uyarı cezası işlemlerinin iptali davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı tarafın istinaf başvurusunun reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; ... Eczanesi’nin sahibi olduğunu, kurum tarafından ilaç teminine ilişkin 2012 Yılı protokolünün 5.3.6. maddesi hükmünce fatura ettiği 4 adet reçete için ilaç katılım payının alınmamasından 2.000 TL cezai şart uygulanmasına ve yazılı olarak uyarılmasına, hasta veya hasta yakınına teslim edilmemiş ilaçlar ile ilgili olarak protokolün 5.3.5. maddesi gereği 11.804,50 TL cezai şart uygulanmasına ve yazılı olarak uyarılmasına, toplam ilaç bedeli olan 2.963,34 TL’nın tahsiline karar verildiğini, bu işlemlerin haksız olduğu gerekçesiyle davalı kurum işleminin iptal edilerek kaldırılması suretiyle muarazanın men’ini istemiştir.
Davalı; davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
İlk derece mahkemesince; davanın kabulüne, davalı Kurumun 20/10/2015 tarih ve 42046020-14.829.852 sayılı yazıları ile hukuka aykırı olarak yapılan uyarı, cezai şart ve mahsup işlemlerinin tespiti ile davalı Kurum işleminin iptal edilerek kaldırılmasına karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; davalının istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, Kurumun uyguladığı cezai işleme ilişkin 20.10.2015 tarihli yazı ekinde yer alan listede yazılı hastaların bir kısmının reçetede yazılı ilaçları alıp almadığına, bir kısmının ise katılım payını ödeyip ödemediğine ilişkindir.
Davalı Kurumca, dava konusu reçeteler hakkında alınan hasta beyanlarına göre Sosyal Güvenlik Kapsamındaki Kişilerin ... Birliği Üyesi Eczanelerden İlaç Teminine İlişkin 2012 protokolünün 5.3.5 ve 5.3.6. maddeleri uyarınca cezai işlem uygulanmıştır. Bu cezai işlemlerin konusu; hastaların ilaçları almaması ve bir kısım hastaların katılım paylarını ödememesi olmasına rağmen mahkemece hastaların tamamı dinlenmeden, davacı tarafın bildirdiği bir kısım hasta beyanlarına göre, sadece ilaçların alınıp alınmadığı değerlendirilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak HMK md. 31 uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında olmak üzere kurum işleminin konusunu oluşturan reçetelerde adı geçen hastaların tamamının mahkemece tanık olarak dinlenmesi gerekir. Bu durumda mahkemece teftiş sırasında dinlenen hastaların tanık sıfatıyla beyanları alınarak; cezai işleme konu reçetelerdeki ilaçları alıp almadıkları ve katılım paylarını ödeyip ödemedikleri sorulduktan sonra, teftiş sırasında alınan beyanları ile çelişki oluşması halinde çelişkiler giderilerek; tarafların tüm delilleri, 2012 protokolünden sonra yürürlüğe giren protokollerde lehe hüküm bulunması halinde ilgili maddeleri değerlendirilmek suretiyle, her hasta bazında cezai işlemin uygulanması gerekip gerekmediği tek tek belirlenerek hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenle bozulmasına karar verilmiş olduğundan HMK"nın 373/1. maddesi uyarınca, iş bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile, 6100 sayılı HMK"nın 373/1. maddesi uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun"un 371. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının davalı yararına BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 08/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.