Mahkemesi : Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
(İş Mahkemesi Sıfatıyla)
Tarihi : 11/03/2015
Numarası : 2014/853-2015/164

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı vekili, davacının 22/09/2004 tarihinde davalıya ait iş yerinde çalışmaya başladığını, 29/08/2014 tarihinde iş yerinde rutin bir şekilde çalışırken işveren vekilleri tarafından çağrıldığını ve facebook isimli sosyal paylaşım sitesinde .. ile ilgili bir gönderiyi beğendiğini, bu sebeple kendisiyle yollarını ayırmak istediklerini, iş akdini feshedeceklerini eğer istifa dilekçesi verir ise kıdem tazminatı ve diğer haklarını alabileceğini, aksi halde işsizlik maaşı da alamayacak şekilde iş akdinin fesh edileceğinin söylendiğini, bu teklifi hiçbir surette kabul etmeyen davacının istifa dilekçesi vermeyeceğini bildirmesi üzerine şifahi olarak iş akdinin feshedildiğinin kendisine söylendiğini ve iş yerinden çıkartıldığını, aynı gerekçeyle davacının eşi M.. K.."un da iş akdinin fesh edildiğini, davacının sözleşmesinin feshinin gerçek nedeninin davalının Karacabey ve Aksaray tesislerindeki sendikal örgütlenmeye dayandığını, müvekkilinin 07/08/2012 tarihinde .. Sendikasına üye olduğunu, davalı işverenin bu örgütlenmeyi kırmak ve sendikanın gerekli çoğunluğa ulaşmasını engellemek amacıyla her türlü yola başvurmaktan çekinmediğini, daha önce 30 işçi için açılan davada bir kısım davaların halen derdest olup, 16 davada ise feshin sendikal sebebe dayandığının kabul edildiğini, işverenin sendikaya üye olan işçiler üzerinde sendikadan istifa ettirmek için baskılar kurduğunu, bu kapsamda takım liderlerince toplantılar yapılarak, sendikaya üye olunması halinde tazminatsız olarak hizmet sözleşmelerinin feshedileceği, başka yerlerdeki iş başvurularında da kötü referans olunacağı, kendilerini ve ailelerini yakmamaları öğütlemesinin yapıldığını, ayrıca işçilerin e-devlet şifreleri alınarak sendikadan istifa ettirilip, el konulan e – devlet şifrelerinin değiştirildiğini, e- devlet şifresi almayan işçilerden ise bu şifreleri alıp kapalı olarak kendilerine getirmelerinin istendiği, aksi halde iş akitlerinin feshedileceği baskılarının yapıldığını, iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini öne sürerek davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, şirketin kuruluşundan bu yana çalışanlara temsil edilme ve örgütlenme haklarını tamamen özgür iradeleri ile kullanmaları için gereken huzurlu ve özgür ortamı sağlama çabası içerisinde olduğunu, .. Sendikasının derdest davalara verdiği cevap dilekçesinde Karacabey ve Aksaray tesislerinde 543 sendikalı işçi bulunduğunu bildirdiğini, sendikal faaliyeti engelleyen bir işyerinde bu sayıda sendikalı işçi bulunmasının mümkün olmadığını, .. sendikasının yönetim binası bahçesine zorla girme, yöneticileri tehdit etme ve yine şirketin itibarına zarar verecek niteliteki davranışlarının şikayet konusu edilip, bu hususlarda soruşturmalar açıldığını, davacının iş akdinin facebook sitesindeki paylaşımları beğenmesi nedeniyle sonlandırıldığını, sözleşmenin feshinin davacının sendikalı olup olmaması ile bir ilgisinin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının Karacabey Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2014/16 D.İş Esas sayılı dosyasında yapılan tespite konu olan facebook beğenileriyle, sadakat mükellefiyetini yerine getirmediği ve bu haliyle işten çıkartılmayı hakettiği fakat bu paylaşımlardan haberdar olan işverenin vakıanın tesbiti için 07.07.2014 tarihinde tespit davası açtığı, davacıdan 29.08.2014 tarihinde savunma istendiği, davacının "savunma vermekten imtina ettiği" ne ilişkin tutanak tutularak aynı gün iş sözleşmesinin feshedildiği, davacının sadakat yükümlülüğüne aykırı tavrının öğrenilme tarihinin davalı açısından en geç tespit talep ettiği 07.07.2014 tarihi olduğu, İş Kanunu 26. Maddeye göre 6 günlük fesih süresin geçtiği, işçinin sendikalı olmasının sadakat mükellefiyetine halel veremeyeceği, bu nedenle sendikadan dolayı fesih iddiasına itibar edilmediği gerekçesiyle davacının işe iadesine ve sendikal tazminat talebinin ise reddine karar verilmiştir.
Fesih tarihinden yürürlükte olan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun “sendika özgürlüğünün güvencesi" başlıklı 25.maddesinin 2. fıkrasına göre; işveren, ücret, ikramiye, prim ve paraya ilişkin sosyal yardım konularında toplu iş sözleşmesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında çalıştırma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamaz; 3. fıkrasına göre; işçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette bulunmalarından dolayı işten çıkarılamaz veya farkli işleme tabi tutulamaz; 4. fıkrasına göre; işverenin fesih dışında yukarıdaki fıkralara aykırı hareket etmesi halinde işçinin bir yıllık ücret tutarından az olmamak üzere sendikal tazminata hükmedilir. Aynı maddenin 5. fıkrasına göre ise; sendikal bir nedenle iş sözleşmesinin feshi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18,20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. Iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi halinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir
İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılan davalarda, salt işçinin sendika üyesi olması feshin de sendikal nedenle yapıldığını göstermez. Mahkemece, gerekli araştırma yapılarak ve özellikle de tanıklardan davacının sendika üyesi olmasının yanında ne tür sendikal faaliyetlerde bulunduğu somut olarak sorulup tespit edilerek toplanan deliller sonucu feshin sendikal nedenlere dayandığının tereddütsüz belirlenmesi gerekir.
Dosya içeriğine göre fesih için haklı ya da geçerli bir nedenin varlığı davalı işverence kanıtlanmadığından mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmiş olması isabetli olup davalı temyizi yerinde değildir.
Sendikal neden yönünden incelendiğinde ise; Dairemizce, işçinin iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedildiğini öne sürdüğü ve ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir. Dairemizden geçen emsal nitelikteki (örneğin, 2015/21290-21299 Esas sayılı dava dosyaları ) dava dosyalarında, yerel mahkemelerce belirtilen ilkeler doğrultusunda araştırma yapılmış ve iş akitlerinin sendikal nedenle feshedildiği kabul edilmiş olup, söz konusu kararlar Dairemizce de onanmıştır.
Somut olayda, davacı 07.08.2012 tarihinde Tek Gıda İş Sendikasına üye olmuştur. Mahkemece 29.08.2014 tarihinde yapılan feshin sendikal nedene dayalı olarak yapılmadığı, feshin davacının sosyal paylaşım sitesindeki .. ürünlerinin tüketilmemesine yönelik paylaşımları beğenmesi nedeniyle yapıldığı kabul edilmiştir. Davalı tarafından davacının Facebook adlı sosyal paylaşım sitesinden yapmış olduğu paylaşımlara yönelik mahkemeden tespit isteminde bulunulmuş olup, Karacabey Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2014/16 D.İş Esas sayılı tespit dosyasına sunulan bilirkişi raporunda, facebook dokümanlarında "işten atılan işçiler geri alınana kadar tüketimden gelen gücümüzü kullanalım lütfen Sütaş ürünleri almayalım aldırmayalım" ifadelerini içeren bir pankarta ilişkin S.. Ö.. isimli kişi tarafından paylaşılan fotoğrafın H.. K.. tarafından beğenildiği, yine aleyhine tespit istenen H.. K.. isimli kişinin profilinde " Anayasal hakkımızı kullandık, sendikaya üye olduk, Sütaş işvereni işten attı, .. ürünleri tüketmiyoruz" ifadelerini içeren amblemin bulunduğu .. Sendikasının sayfasını beğendiği tespit edilmiştir. Davacının Sütaş ürünlerinin tüketilmemesine yönelik spesifik bir paylaşımının sadakat bağına aykırı olacağı tartışmasızdır. Ancak somut olayda, Davacının beğendiği paylaşımların sendikaya üyelik nedeniyle işten çıkarılan işçilerin geri alınmasına ve sendikal faaliyetin engellenmeye çalışılmasına yönelik sendika faaliyetlere ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Davacının beğenisi baskı grubu oluşturmaya yönelik demokratik bir eylemdir. Davacının işverenin marka imajını zedeleme, Sütaş ürünlerini kötüleme gibi bir niyeti bulunmadığı gibi şiddet çağrısında da bulunmamaktadır. Davacının beğenisi sendikal faaliyet kapsamında kalmaktadır. Bir başka anlatımla davacı Anayasadan kaynaklanan sendikal hakkını kullanmaktadır.
Dairemizce aynı gün temyiz incelemesi yapılan 2015/21300 Esas sayılı dava dosyasında davacının eşinin de ispatlanamayan bir başka gerekçe ile ancak tanık beyanları ile sabit olduğu üzere davacının sosyal paylaşım sitesindeki beğenileri nedeniyle işine son verildiği tespit edilmiştir.
Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davacının iş akdinin sendikal nedenle feshedildiğinin kabulü dosya kapsamına uygun düşecektir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, 4857 sayılı İş Yasasının 20/3. maddesi uyarınca mahkeme kararı bozulup ortadan kaldırılmış ve Dairemizce aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-6356 sayılı Yasanın 25/5.fıkrası uyarınca ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının işe başlatılması veya başlatılmaması şartına bağlı olmaksızın 1 yıllık ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5-Alınması gereken 27,70 TL harçtan peşin alınan 25,20 TL harcın mahsubu ile kalan 2,50 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 112.50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.500,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacıya iadesine, davalıdan temyiz harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 04.06.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.