MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 735 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
1-Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmışsa da alınan rapor hüküm kurmaya elverişli değildir.
Şöyle ki;
Kamulaştırma Yasası"nın bedelin tespiti esaslarını düzenleyen 11. maddenin (g) bendi hükmüne göre; kamulaştırılacak taşınmazın arsa olarak kabulü halinde değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsallerin satış değeri esas alınarak değerinin tespit edilmesi gerekir.
Bu esaslara göre gerçekçi ve doğru sonuçlara ulaşılabilmesi için; emsal alınan taşınmazın satış tarihinin değerlendirme tarihinden önce ve değerlendirme tarihine yakın bulunması, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek nitelikte, dava konusu taşınmaz ile aynı veya yakın semtlerde bulunması, topografik yapısı, manzarası, konumu, üzerinde yapılabilecek inşaat ve katlar için izin ve ruhsat sınırları, yüzölçümleri, imar uygulamasına konu edilmiş olup olmadıkları, sokak, cadde veya şehir alanlarına cepheleri ve mesafeleri gibi yönlerden benzer ya da yakın özelliklere sahip bulunması gereklidir.
Emsalin kamulaştırılan taşınmazla aynı konumda ve taşınmaza yakın mesafede bulunması, aynı nitelik ve özellikleri taşıması, benzer yüzölçümünde olması veya kamulaştırmaya yakın günlerde satılması zorunlu değildir. Aynı özellik ve nitelikleri taşıyan başka yerlerde bulunan ve kamulaştırma gününden önce satılan taşınmazlar da emsal alınabilir. Bu emsalin satış fiyatına Türkiye İstatistik Kurumu üretici fiyat endeksi uygulanmak suretiyle değerlendirme tarihinde oluşan fiyatları bulunduktan sonra dava konusu taşınmazla karşılaştırılıp incelenerek aradaki farklılıklar gösterilip üstün ve eksik yönleri açıklanmalı, bu nitelik ve farklılıkların taşınmazın değerine olan etkilerinin ne olduğu belirtilmeli ve bu suretle yapılacak karşılaştırma ile dava konusu taşınmazın değeri tespit edilmelidir.
Emsal kayıtlar tapu müdürlüğünden getirtildikten sonra bunun imar parseli olup olmadığı da sorulup saptanmalıdır. İncelenen emsal imar parseli olup da dava konusu taşınmazın bu nitelikte olmaması halinde, dava konusu taşınmazın yapılacak karşılaştırmadan sonra bulunacak değerinden, İmar Yasası"nın 18.maddesinin 2. fıkrası gözetilerek, düzenleme ortaklık payına tekabül edecek oranda indirim yapılması gerektiği de dikkate alınmalıdır.
2942 sayılı Yasa"nın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi gereği emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmazın emsalle karşılaştırılmasında gözönünde tutulması gerekir. Buna göre dava konusu taşınmaz ve emsallerin emlak vergisine esas tutulan asgari m² değerlerinin ilgili belediye başkanlığından 2012 yılı itibarıyla getirtilerek karşılaştırılması ve değerlendirmeye esas alınan oranlar fahiş ölçüde farklı olduğunda bu farklılık ve çelişkinin giderilmiş olması gerekir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal alınarak incelenen ... Mahallesi 443 ada 729 parsel sayılı taşınmazın 12/05/2011 tarihli akit tablosundan satış işleminin hissedarlar arası satış olduğundan özel amaçlı satış izlenimi uyandırmaktadır.
Mahkemece taraflardan istenecek ve re"sen yapılacak araştırma sonucu bulunacak emsallere ait (emsallerin satış tarihi, satış bedeli ve satışın taraflarını gösteren) tapu kayıtları dosyaya getirtildikten sonra, bilirkişi kurulundan yukarıda açıklanan hususlar da dikkate alınmak suretiyle yeniden değerlendirme yapan ek rapor alınarak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Dava konusu 735 ada 1 parsel sayılı taşınmazın başka paydaşları tarafından açılan ve Dairemizce incelenerek onanmasına karar verilen (.... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/335 Esas- 2014/426 Karar, Dairenin 2015/19702 Esas- 2016/4688 Karar sayılı dosyası) kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminata ilişkin dava dosyasında hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda, aynı taşınmaz için 28.06.2013 dava tarihi itibariyle m²"sine 166,00 TL değer tespit edilmiştir. Temyize konu karara dayanak yapılan bilirkişi kurulu raporunda ise, 14.08.2013 olan dava tarihi itibariyle dava konusu taşınmaz için 273,00 TL/m² değer belirlendiği anlaşılmış olmakla, 14.08.2013 tarihi itibariyle dava konusu taşınmazda oluşan farklılıklar yeterince açıklanıp değere etki eden yönleri incelenerek, tespit edilen bedelden ayrılma nedenleri konusunda ek rapor alınması ve oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
3-Değerlendirme dava tarihine göre yapıldığından ıslah edilen miktara da dava tarihinden itibaren faiz verilmesi gerekirken bu kısım için ıslah tarihinden faize hükmedilmesi,
4-Davalı ... harçtan sorumlu olduğu halde harç alınmaması,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 07.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.