Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/14356 Esas 2022/19 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada Bakırköy 6. Asliye Ticaret ile Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı tarafın dava konusu çekte lehtar görünen ...Şirketi ile tıbbi malzeme alımı noktasına ticari ilişkisinin bulunduğunu, bu kapsamda birden fazla ileri tarihli çekin kendileri tarafından yazılmak suretiyle davalı ... şirketine verildiğini, ancak ödeme vadelerine mutabık kalınamadığından söz konusu yazılan çeklerin kendilerine iade edildiğini, bu aşamada kendilerine iade edilen çeklerin kendilerinde çalındığını ve rızası hilafına ellerinden çıktığını, söz konusu çeklerin 3. kişiler tarafından ibraz edildiğini, konuyla ilgili suç duyurusunda bulunduklarını, toplam 76 adet çek yaprağının çalınmasından dolayı borçlu olmadıklarının tespitini talep ve dava etmiştir.
Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesince, menfi tespit davasının genel kural gereğince davalının ikametgahında açılması gerektiği, davalı Bien Yapı şirketinin vekili aracılıyla verdikleri cevap dilekçesinde usulüne uygun yetki itirazında bulunmuş olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, TTK'nın 757. maddesinde iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi'nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebileceğinin düzenlendiği, davacı vekilinin müvekkili keşidecinin rızası hilafına elinden çıkan çalınarak ibraz edilen çekin ve henüz ibraz edilmemiş diğer çeklerden dolayı ödemeden men yasağı kararı verilerek tüm çekler için bankalarca ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesi ile yargılama neticesinde müvekkilinin elinden rızası dışında çıkan çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, talep eden keşideci davacının yerleşim yerinin İstanbul olduğu, ödeme yeri olan muhatap banka şubesinin bulunduğu yerin de İstanbul olduğu, ayrıca davalılardan sadece ...Medikal Sistemleri Ltd. Şti.'nin yerleşim yerinin Ankara olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Menfi tespit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının ikametgâhı mahkemesinde de açılabilir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 6. maddesinde "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." denilerek genel yetkili mahkemelerin yetkisi düzenlen olup menfi tespit davalarında yetki kesin değildir. Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Yetki itirazının ileri sürülmesi" başlıklı 19/2. maddesinde; "Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz." hükmünü içermektedir. Yine, 116/1-a maddesinde kesin yetki kuralının bulunmadığı hâllerde yetki itirazını "ilk itiraz" olarak düzenlemektedir. 117/1. madde ise; "İlk itirazların hepsi cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorundadır; aksi hâlde dinlenemez." hükmünü içermektedir.
Somut olayda; davalı Bien Yapı Ürünleri Sanayi Turizm ve Ticaret A.Ş.’nin yerleşim yeri adresinin “Çankaya/ANKARA” olduğu ve süresinde yetki itirazında bulunulduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, yetki itirazında bulunan davalı açısından, Ankara Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkili olup, uyuşmazlığın, Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 sayılı HMK’nun 21 ve 22. maddeleri Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 17/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.