Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/15163 Esas 2022/34 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


İşçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkin olarak açılan davada Kırıkhan 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla), Hassa Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) ile Muş 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -
Dava, işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
Kırıkhan 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nce, davacı işçinin işini yaptığı yerin Hassa ilçesi olduğu, Hassa İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nce, yanlış yer mahkemesinde açılan ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu durumlarda, davalının cevap dilekçesinde yetkili olan mahkemelerden birini seçmiş olması şartıyla, göstermiş olduğu yer mahkemesinin yetkili hale geleceği, davalı vekilinin cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunarak davalı şirketin yerleşim yerinin bulunduğu Muş Mahkemelerinin yetkili olduğunu belirttiği, dava konusu işin yapıldığı yer Hassa ilçesinde bulunsa da yetki itirazında seçilen yerin Muş İli olduğu, bu nedenle Muş İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Muş 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nce ise, yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu hallerde davacı davasını yetkili olmayan yer mahkemesinde açmış olsa dahi, yetkili mahkemeler arasından birini belirlemeye ilişkin seçimlik hak sadece davacı tarafından kullanılabileceği, iş mahkemelerinin yetkisinin belirlenmesi yönünden getirilen yetki kuralı da kamu düzeninden olup somut olayda yetkili mahkemelerden birini tercih hakkının davacı işçiye ait olduğu, davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açmasının tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu doğurmayacağı, davacının beyanının alınmadan yetkisizlik kararı verildiğini, bu nedenle Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş, dosya Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi ile Muş 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemeleri arasında ortaya çıkan olumsuz yetki uyuşmazlığının giderilmesi için Dairemize gönderilmiştir.
Davanın açıldığı ve ilk derece mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Yasa’nın 6. maddesi, “İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.” düzenlemesini içermektedir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 5. maddesinde ve 5521 sayılı Yasa’da sarahat bulmayan hallerde Hukukuk Muhakemeleri Kanunu’na gönderme yapan 15. maddesinde de mevcuttur.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
7036 sayılı Yasa’nın 6. maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye aittir. Davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açması tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmaz. Başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili İş Mahkemesine gönderilmesi gerekir.
Davacı tarafından davanın açıldığı yer mahkemesi yetkisiz ise de, dosya kapsamından 7036 sayılı Kanun'un 6. maddesi gereğince Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nin işin yapıldığı yer mahkemesi olarak yetkili olduğu, Muş 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nin ise davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olarak yetkili olduğunun anlaşıldığı, anılan yetkili mahkelerden birinin davacının tercihine göre belirlenmesi gerektiği, davacı dosyanın işin yapıldığı yer mahkemesi olan Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'ne gönderilmesini istediğinden, uyuşmazlığın Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nde görülüp sonuçlandırılması gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Hassa 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 17/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.