Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/935 Esas 2022/237 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki Kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davanın reddine dair, yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün BOZULMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 01/10/2020 gün ve 2020/1700 Esas - 2020/7836 Karar sayılı ilama karşı davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup gereği düşünüldü.

- K A R A R -

Kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olarak mahkemece verilen karar, davacılar vekilinin temyizi üzerine bozulmuş; bu karara karşı, davalı idare vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanunun 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanunun 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasana Eklenen ek-3, geçici 15. ve 17. maddesi ile;
"Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanununun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranlan esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021-7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “ Mülga 6830 sayılı Kanunun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, ek 3 üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanunun ek 3 üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır ” hükmü getirildiğinden;
Davalı idare vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 25.11.2019 günlü 2019/943 E. - 2019/18897 K. sayılı bozma ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan değerlendirmede;
Dava kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı uyarınca inceleme ve işlem yapılarak karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Yapılan incelemede; dava konusu taşınmazların Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü’nün 07.06.1982 tarih ve 145/543 sayılı kararı ile kamulaştırılmasına karar verildiği, dava konusu taşınmazlardan 559 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırması ile ilgili olarak muris Hanifi Gün’e 12.01.1983 tarihinde yapılan tebligat ile aynı gün davacı ...’e yapılan tebligatın Orhanlı köyü adresine çıkarılmış olup adreste kimse bulunmadığından bahisle köy muhtarına başkaca açıklama içermeksizin tebliğ edildiği, yapılan tebligatların usulsüz olduğu, davacı ... Gün ise 12.01.1983 tarihinde yapılan tebligatın ‘adreste birlikte sakin oğlu Hafyati Koyuncu’ya’ tebliğ edildiği, Tebligat Kanunu 16. maddesi ile Tebligat Yönetmeliğinin 25. maddesine göre tebligat çıkartılan kimsenin adreste bulunmaması halinde aynı konutta sakin kimseye tebligatın yapılabilmesi için muhatabın adreste bulunmadığının şerh düşülmesi gerektiğinden adı geçene yapılan tebligatın da usulsüz olduğu, dava konusu taşınmazlardan 540 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma işleminin tebliğine dair noter tebligatlarının ise dosya kapsamında bulunmadığı, dava konusu taşınmazların Kartal 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1987/1509 Esas sayılı, 1987/1510 Esas sayılı ve Kartal 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1984/359 Esas sayılı dava dosyalarında verilen kararlar ile Kamulaştırma Kanunun mülga 17. maddesi uyarınca idare adına tesciline karar verildiği anlaşılmıştır.
21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanunun 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanunun 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasana Eklenen ek-3, geçici 15. ve 17. maddesi ile;
"Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanununun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranlan esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021-7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “ Mülga 6830 sayılı Kanunun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyannca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, ek 3 üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanunun ek 3 üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır ” hükmü getirildiğinden;
Bu durumda yukarıda açıklanan hususta rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden, bozmanın niteliğine göre sair yönler incelenmeksizin hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 18/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.