Bölge Adliye
Mahkemesi : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi

Alacak istemiyle açılan davada, İlk Derece Mahkemesince hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen kararın temyizen incelenmesi davacı Kurum vekili tarafından istenilmesi üzerine, temyiz isteğinin üresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, özetle; davalıya eşi..."dan dolayı davacı Kurumdan ... tahsis numarası ile dul aylığı bağlandığını, davalının 11/04/1964 tarihinde evlenmiş olduğunun tespit edilmesi üzerine aylığının kesildiğini belirterek, 5510 sayılı Yasa"nın 96. maddesinin (a) bendi gereği yersiz ödemenin tespit tarihinden geriye doğru 10 yıllık süre için (19/05/2001-18/05/2011) yersiz ödenen 47,671,09 TL"nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı, davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesince, davalı ..."un Kartal 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/560 esas, 2010/12 karar sayılı ilamı ile iptal edilen... köyü cilt 11, hane 36, birey sıra 28"de kayıtlı ..."tan olma 21/12/1945 doğumlu ...mükerrer nüfus kaydının kardeşi ... (T.C.No: ...) tarafından ... ile evli gözükmesi, kayıtlara ölü olarak şerhinin işlenmesi ve sigortalı... ile birlikteliğini resmileştirmek için kullanıldığı, nitekim Kocaeli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2011/239 esas, 2012/164 karar sayılı ilamı ile ... köyü cilt 11, hane 38, birey sıra no 26"da nüfusa kayıtlı ... ve ... kızı 1932 doğumlu... ile ... köyü cilt 11, hane 36, birey sıra no 28"de nüfusa kayıtlı ..."ın aynı kişiler olduğunun tespitine karar verildiği, yine Kocaeli 1. Aile Mahkemesi"nin 2014/106 esas, 2016/403 karar sayılı ilamı ile sigortalı... ile evli olanın ... T.C. kimlik numaralı... olduğunun kesinleşmiş mahkeme ilamları ile sabit olduğu anlaşılmakla, sigortalı..."dan intikal eden aylığın davalı ... tarafından yersiz şekilde tahsil edildiği iddiası sübut bulmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı Kurum vekili; davalı tarafça... ile evli olanın ... olduğu iddia edilmiş ise de, bu hususun ispat edilemediğini, kurumca yersiz ödemenin ispat edildiğini, kararın kaldırılması gerektiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince; davacı Kurum vekili tarafından,... ile evli olanın ... olduğunun ispat edilemediği, kurumca yersiz ödemenin ispat edildiği belirtilerek istinaf isteminde bulunulmuş ise de; sigortalı..."dan intikal eden aylığın davalı olmayan (36 hanede kayıtlı ... gerçekte ... olan) tarafından yersiz şekilde tahsil edildiği, bu kişinin gerçekte ... olduğunun Kocaeli 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/741 Esas sayılı kararı ile sübut bulduğu, sunulan mahkeme kararları sonrası kurum tarafından ..."a yeniden dul aylığı bağlandığı, önceki aylıklarında ... tarafından çekildiği, davalı ... dul yetim aylığını aldığı iddiasının sübut bulmadığı İlk Derece Mahkemesince verilen red kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla, davacı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı Kurum, istinaf gerekçeleriyle ve resen dikkate alınacak diğer nedenlerle kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ:
Kurumun 23.03.2017 tarihli cevabi yazısına göre; "Kurum tarafından, sigortalı..."ın 04.06.2015 tarihinde vefat etmesi nedeniyle o tarihte vukuatlı nüfus kayıt örneğinde eşi olarak görülen ..."a 21.06.1995 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlandığı,
Daha sonra yapılan incelemede ..."ın..."ın eşi olmadığının ve 11.06.1964 tarihinde ... ile evli olduğunun tespit edilmesi üzerine aylıklarının kesilerek, tespit tarihinden geriye doğru 10 yıl süreyle yersiz olarak aldığı aylıklar toplamı 47.671,09 TL adına borç kaydedilmiş olduğu,.... ..."un dlekçesinde, Kemal Katkay"ın eniştesi olduğu ve ablası ... n adı geçen sigortalı ile evli olduğu, aylıkların ... tarafından çekildiğinin belirtildiği, sigortalı ile evliliğinin iptaline ilişkin mahkeme kararının gönderildiğini,..."ın..."ın eşi olarak nüfus kayıtlarına işlenmesinden sonra aylıkları yeniden bağlanmış, 19.06.2011-18.11.2016 süresi 55.378,24 TL 19.1.2016 tarihinde ödenmek üzere adına gönderildiğini, bu tarihten sonra aylıkları düzenli olarak ödenmeye devam etmekte olup, ...adına fuzulen gönderilen miktarların kimin adına ödendiği tespit edilemediğinden borcun iptaline ilişkin bir işlem yapılamamıştır, ... adına ödendiğinin tespiti halinde iptal işlemi yapılacaktır," denildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece Kurumun 23.03.2017 tarihli cevabi yazı içeriği de gözetilerek yersiz ödemeden dolayı davalının sorumluluğu irdelenerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi .... Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren, İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 05.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.