Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/9830 Esas 2022/431 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin asıl ve birleştirilen davalardan dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleştirilen dava; kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda arazi niteliğindeki taşınmazlara net gelir yöntemine göre değer biçilmesinde yöntem itibariyle bir isabetsizlik bulunmadığı gibi dava konusu taşınmazların kamulaştırma su kotu altında olup zaman zaman su altında kalması nedeniyle tarım arazisi olarak kullanımına engel teşkil kısımlarının bedeline hükmedilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Asıl davada; bozma öncesi hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazların kapama bağ ve tarım arazisi niteliğine göre belirlenen m2 birim bedelinin Dairemizce bozma konusu yapılmadığı halde bu hususta taraflar lehine oluşan usuli kazanılmış hak gözetilmeksizin bozma sonrasında taşınmazlar için kapama bağ ve tarım arazisi niteliğine göre yeniden bedel belirleyen rapor hükme esas alınarak karar verilmesi,
2-Birleştirilen dava yönünden yapılan incelemede; Kamulaştırma Kanunu'nun değer biçmeye ilişkin hükümleri kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davalarda da kıyasen uygulanır. 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kanun'un 10. maddesi gereğince açılan tespit ve tescil davalarında değerlendirmenin; aynı Kanun'un 15/son maddesi uyarınca dava tarihi itibariyle yapılması gerekir.Belirtilen nedenle; dava konusu taşınmaza birleştirilen dava tarihi olan 2018 yılı verileri esas alınmak suretiyle değer biçilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden asıl dava tarihi olan 2010 yılı itibariyle tespit edilen metrekare birim fiyatı esas alınarak hüküm kurulması,
3-Dava konusu taşınmazlardan 12.03.1996 gün 62 cilt 93 sayfa 1 sıra nolu tapu kaydı yönünden ... Sulh Hukuk Mahkemesi 1998/11 Değişik İş dosyasındaki fen bilirkişisi raporu ve ekli krokisine göre değerlendirme yapıldığı belirtilmişse de; ilgili dosyanın mahkemesinden temin edilemediği gibi, taşınmaz sınırlarının tereddüte yer bırakmayacak şekilde tespiti için tapu kaydının yöntemince zemine uygulanması gerektiğinden söz konusu tapu kaydının ilk tesisinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte ilgili tapu müdürlüğünden getirtilip, mahallinde bir fen bilirkişi, aynı köy mahalle bilirkişileri ve taraf tanıkları eşliğinde keşif yapılarak tapu kaydının uygulanabilir krokisi varsa, bu krokisinin uygulanması, ilk tesisi mahkeme ilamına dayananıyorsa ilam örneği ile haritasının uygulanması, sınırları keşifte dinlenecek olan mahalli bilirkişi ve tanıklara tek tek sorulmak suretiyle zeminde kapsamının belirlenmesi, kayıt mahalline uyuyor ise kaydın kapsadığı taşınmazı ve dosya kapsamında kamulaştırma su kotu içerisinde kalan kısımları gösterir denetlemeye elverişli krokili fen bilirkişisi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması,
4-Kabule göre de; karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13/3.maddesinde yer alan " Maddi tazminat istemli davanın kısmen reddi durumunda, karşı taraf vekili yararına bu Tarifenin üçüncü kısmına göre hükmedilecek ücret, davacı vekili lehine belirlenen ücreti geçemez." şeklindeki hükmü gözetilmeksizin davalı idare lehine reddedilen kısım üzerinden fazla vekalet ücretine hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacılardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 19/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.