Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/8092 Esas 2022/10855 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, hizmet ve prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, (Kapatılan) 21. Hukuk Dairesi’nin bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Eldeki davada davacı, davalılardan işverene ait işyerinde Aralık 2008-Mayıs 2011 tarihleri arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının ve bu çalışmaların dışında kalan Kuruma bildirilen prime esas kazançlarının eksik ücret üzerinden bildirildiğinin tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulü ile; davacı ...'in davalı ... ait iş yerinde sigortasız işçi olarak, 01/12/2008-31/12/2008 arası 30 gün günlük 21,29 TL ücretle, 21/04/2009-31/05/2009 arası 39 gün günlük 22,20 TL ücretle, 12/10/2009-31/12/2009 arası 79 gün günlük 23,10 TL ücretle, 01/01/2010-31/01/2010 arası 30 gün günlük 24,30 TL ücretle, 01/02/2010-30/06/2010 arası 150 gün günlük 69,84 TL ücretle, 01/07/2010-31/12/2010 arası 180 gün günlük 69.84 TL ücretle, 01/01/2011-17/05/2011 arası 137 gün günlük 69,84 TL ücretle çalıştığının tespitine, davacının bu sigortasız çalışmalarının sigortalı çalışma süresi olarak kabulüne, sigorta primlerinin davalı tarafından diğer davalı kuruma ödenmesine, dair karar verilmiş ise de, bozma gereği tam olarak yerine getirilmeden hüküm kurulmuş olduğundan, hüküm eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.
09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında da açıkça vurgulandığı üzere, bir Mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda; Mahkeme yönünden o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine bozma kararında açıklanan hukuki esaslar çerçevesinde hüküm kurmak yükümlülüğü doğar.
Mahkemece yapılacak iş, ilk bozmamız çerçevesinde, ... sicil sayılı işyerinin alt taşeronu olarak Kanun kapsamında olan davalının Kanun kapsamından çıktığı tarihlerden sonra da işyerinde fiilen çalışmanın bulunup bulunmadığını ortaya koymak adına, davalı işyerine ait dönem bordrolarının tamamı getirtilmeli, re'sen seçilecek bordro tanıklarını dinlenerek davacının çalışma süresi belirlenmeli, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği taktirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları veya işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde beyanları alınmalı, tanık beyanları arasındaki çelişki de giderilerek, tüm deliller bir arada değerlendirilip takdir edilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm sair yönleri incelenmeksizin bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 20.09.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.