Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/10304 Esas 2022/628 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasının kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca ONANMASI hakkında Daireden çıkan kararı kapsayan 25/05/2021 gün ve 2020/2766 Esas - 2021/7666 Karar sayılı ilama karşı, dahili davalı vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -

Kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davanın davalı ... aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine, dahili davalı ... hakkında açılan davanın ise kabulüne dair mahkemece verilen karar, dahili davalı ... vekilinin temyizi üzerine onanmış, bu karara karşı davalı ... vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Dosya içindeki bilgi ve belgelere Yargıtay ilamında yazılı gerekçelere göre; dahili davalı ... vekilinin sair karar düzeltme istekleri HUMK'un 440.maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirine uymadığından yerinde değildir. Ancak;
21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanunun 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanunun 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasana Eklenen ek-3 maddesi uyarınca, "Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanununun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021-7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır." hükmü getirildiği anlaşılmakla;
Dahili davalı ... vekilinin karar düzeltme isteminin bu yönden kabulü ile Dairemizin 25.05.2021 tarihli, 2020/2766 Esas ve 2021/7666 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede;
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; dava konusu İstanbul ili, Büyükçekmece ilçesi, Yakuplu köyü 13 ada 5 parsel sayılı taşınmazın mülkiyeti ihtilaflı iken Büyükçekmece Belediye Encümeninin 12.06.1990 tarihli kararı ile gecekondu önleme bölgesi olarak kamulaştırıldığı ve mülkiyet ihtilafına ilişkin davanın sonucu beklenilmeksizin açılan dava sonucunda, Büyükçekmece Asliye Hukuk Mahkemesinin 1990/767-1991/403 E/K. sayılı kararı ile Kamulaştırma Kanununun 16. maddesi uyarınca taşınmazın tapusunun iptali ile ... adına tapuya tesciline karar verildiği ve anılan belediyece tescil kararından sonra taşınmazın kamulaştırma amacı doğrultusunda kooperatiflere ve üçüncü şahıslara tahsis edilerek imar uygulamaları ile muhtelif ada ve parsellere şuyulandırılıp, üzerinde çok katlı binalar ve inşaatlar yapıldığı, bu işlemlerden sonra taşınmazın mülkiyetine ilişkin olarak Büyükçekmece Kadastro Mahkemesinin 1993/15- 2009/1 E/K. sayılı kararı ile; mülkiyet ihtilafına ilişkin dava devam ederken üçüncü şahıslara tahsis edildiği, bu nedenle de tescil yönünden karar verme imkanı bulunmadığı gözetilerek taşınmazın 22063/76473 payının davacılar murisine ait olduğunun tespitine dair hüküm kurulduğu ve söz konusu kararın Yargıtay denetiminden de geçmek suretiyle 17.04.2012 tarihinde kesinleşmesinden sonra, davacılar tarafından kamulaştırmasız el atma hukuksal nedenine dayalı olarak iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklandığı üzere, dava konusu taşınmazla ilgili olarak davacılar yönünden tamamlanmış bir kamulaştırma kararı bulunmaksızın, taşınmaza fiilen el konulduğu anlaşılmıştır.
21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanunun 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanunun 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasana Eklenen ek-3, geçici 15. ve 17. maddeleri ile,
"Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanununun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021-7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “Mülga 6830 sayılı Kanunun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, ek 3 üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanunun ek 3 üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır” hükmü getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan hususta rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden;
Bozmanın niteliğine göre sair yönler incelenmeksizin dahili davalı ... vekilinin temyiz itirazları doğrultusunda hükmün HUMK'nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme ve temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 20/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.