Danıştay 6. Daire 2018/2658 Esas 2022/4448 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/2658
Karar No : 2022/4448


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : ... Mirasçıları;
1- ...
2- ...
3- ...
VEKİLİ : Av. ...


KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
2- ... Belediye Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Kocaeli ili, Gebze ilçesi, ... köyü, ... pafta, ... parsel, ... pafta, ... parsel, ... pafta, ... parsel, ... pafta, ... parsel, ... pafta, ... parsel, ... pafta, ... parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda Gebze Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile kabul edilerek Kocaeli Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli Gebze Otoyol Kuzeyi Konut Alanlarına İlişkin Uygulama İmar Planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararında; uyuşmazlığa konu alanda yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen bilirkişi raporları ve dava dosyasında mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının GK-10 ve GK-11 alt bölgelerinde belirlenen donatı miktarı ile uyuşmazlık konusu ... ve ... sayılı parsellere getirilen park alanı kullanım kararı açısından imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına aykırı olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle bu kısımlarının iptaline, uyuşmazlık konusu ..., ..., ... ve ... sayılı parsellere getirilen arazi kullanım kararları açısından imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle bu parsellere ilişkin kısımlar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında yer alan sosyal donatı alanı miktarının üst ölçekli nazım imar planında belirlenen sosyal donatı alanlarından fazlaya ilişkin kısmının davacının taşınmazına isabet ettiğine ilişkin bir değerlendirme mümkün olamayacağından, üst ölçekli plana aykırı olarak fazla oluşturulan sosyal donatı alanlarının hangi taşınmazdan azaltılması gerekeceği hususunun belirsizlik oluşturacağı, bu nedenle, bu tür bir değerlendirme ile yapılan yargılamalar sonucunda imar planında yer alan tüm sosyal donatı alanlarının ortadan kaldırılabileceği, maddi olay ve bilirkişi raporunda yer verilen tespitler birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu uygulama imar planının davacıların parselleri yönünden şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına ve plan tasarım tekniğine uygun olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısmına yönelik davalı idareler tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, anılan mahkeme kararının istinafa konu iptale ilişkin kısmının kaldırılmasına ve davanın bu kısmının da reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu 1127 parsel sayılı taşınmaz üzerinde evine ait kiler ve depo bulunduğundan bu parselde planlanan 10 metre enkesitli imar yolunun mağduriyetine sebep olacağı, ... sayılı parselin hemen karşısındaki parseller ticari alan olarak planlandığından bu parselin de eşitlik ilkesi uyarınca ticari alan olarak planlanması gerektiği, ... ve ... sayılı parsellerin mahiyetleri itibariyle konut alanı olarak düzenlenmesi gerektiği, ... parsel sayılı taşınmazın içinden boru hattı geçmesi nedeniyle teknik altyapı alanı olarak planlandığı belirtilmiş ise de içinden boru hattı geçen komşu parseller ticari alan olarak planlandığından eşitlik ilkesi uyarınca bu parselin de ticari alan olarak planlanması gerektiği, ... sayılı parselin ise büyük kısmının 25 metre enkesitli yolda kaldığı, kalan kısmının kullanılamayacak durumda olduğu, bu nedenle bu parsele konum ve maddi değeri ile eşdeğer bir imar parseli verilmesi gerektiği, taşınmazlarına komşu parseller ticari alan içerisinde kaldığı halde kendilerine ait parsellerin büyük kısmının kamu alanında bırakıldığı, bu durumun eşitlik ilkesine ve kamu yararına aykırı olduğu, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının 1/5000 ölçekli nazım imar planına, planlama esaslarına ve kentsel tasarım ölçütlerine uygun olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... 'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının gerekçesinin değiştirilek onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davayı takip hakkı kendisine geçenlerin (davacı ...'ın mirasçıları; ..., ..., ...'ın vekili Av. ...'nin) davayı takip istemleri 2577 sayılı Kanun'un 26. maddesine uygun bulunarak anılan şahıslar davacı mevkine alınmak suretiyle işin gereği görüşüldü:


İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Uyuşmazlıkta, 03.04.2014-05.05.2014 tarihleri arasında askıya çıkarılan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planına davacıların murisi ... tarafından askı süresi içerisinde 28.04.2014 tarihli dilekçe ile yapılan itirazın reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kocaeli Büyükşehir Belediye Meclisi kararının ... tarih ve ... sayılı yazıyla bildirilmesi üzerine 30.04.2015 tarihinde kayda giren dilekçe ile bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun; "Dava Açma Süresi" başlıklı 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğu, ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; yine aynı Kanun'un dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; "Üst Makamlara Başvurma" başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun, "planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması" başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde ise, "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir.Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar." hükmü yer almıştır.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden;Anılan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden; imar planlarına karşı, 2577 sayılı Kanun'un 11. maddesi kapsamında başvuru için 3194 sayılı Kanun'un 8/b maddesi ile özel bir itiraz süresi getirildiği anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında, imar planlarına karşı, bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanun'un 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren (dava konusu işlem tarihi itibariyle) 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği, imar planlarına askı süresi içinde bir itirazda bulunulmamış ise davanın, 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılması gerektiği açıktır.
Uyuşmazlıkta, dava konusu nazım imar planına askı süresi içinde itiraz edildiğine göre dava açma süresinin İdari Yargılama Usulü Kanununun 11. maddesi kapsamında belirlenmesi gerekmektedir. Bu bakımdan, askı süresi içinde yapılan itiraza altmış gün içinde bir cevap verilmemiş ise itirazın zımnen reddedilmiş olması nedeniyle ilan tarihinin son gününü izleyen ikinci altmış gün içinde davanın açılması gerekir.
Bu itibarla, davacıların murisi ... tarafından dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planına askı süresi içerisinde yapılan itirazın son ilan tarihi olan 05.05.2014 tarihinini izleyen 60 günlük süre içerisinde cevap verilmeyerek zımnen reddi üzerine, zımni ret tarihinden itibaren 60 günlük yasal dava açma süresi içerisinde açılmayan davanın süre aşımı nedeniyle incelenme olanağı bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, davacıların murisi ...'ın 28.04.2014 tarihinde plana yaptığı itirazın Kocaeli Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile reddedilerek 26.02.2015 tarihli yazıyla davacıların murisi ...'a bildirilmesinin 2577 sayılı Yasanın 11. maddesi uyarınca işlemeye başlayan dava açma süresini ihya etmeyeceği açıktır. Zira İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesinin ikinci fıkrasında, yetkili idari makamlarca dava açma süresi geçtikten sonra verilen cevap üzerine tebliğ tarihini izleyen günden itibaren altmış gün içinde dava açılabileceği belirtildiği halde 11. maddesinde, davanın açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, sonradan yetkili makamlarca cevap verilmesi durumunda, işlemin tebliğinden itibaren altmış gün içinde davanın açılabileceğine dair bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla yetkili makamlarca ne zaman cevap verileceği belli olmayan bir durumda, dava süresinin yorum yoluyla süresi belirsiz bir zamana kadar uzatılması mümkün değildir.
Bu durumda, İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısmına yönelik davalı idareler tarafından yapılan istinaf başvurusunun başvurusunun kabulü, anılan mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının kaldırılması ve bu kısma yönelik davanın reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen kararda sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.

Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 27.02.2017 tarih ve E:2015/4618, K:2017/842 sayılı kararı da bu yöndedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının; GK-10 ve GK-11 alt bölgelerinde belirlenen donatı miktarı ile uyuşmazlık konusu ... ve ... sayılı parsellere getirilen park alanı kullanım kararına ilişkin kısımları yönünden iptali, ..., ..., ... ve ... sayılı parsellere getirilen arazi kullanım kararlarına ilişkin kısımları yönünden davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının iptale ilişkin kısmına yönelik davalı idareler tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulü, anılan mahkeme kararının iptale ilişkin kısmının kaldırılması ve bu kısma yönelik davanın reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 11/04/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.