Danıştay 9. Daire 2019/7104 Esas 2022/1344 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/7104
Karar No : 2022/1344


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Başkanlığı - ...
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Tekstil Dış Ticaret Turizm İnşaat Taahhüt Gıda Maddeleri San. ve Tic. Ltd. Şti.

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, haksız katma değer vergisi iadesi alındığından bahisle tarh edilen; tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle artırılan bir kat vergi ziyaı cezalı 2016/Ocak dönemine ilişkin katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; dava konusu cezalı tarhiyatın dayanağı olan, davacı şirketin 2016/Ocak dönemine ilişkin katma değer vergisi iadesi talebinin reddine dair tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılan davanın, Mahkemenin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla "Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği'nin III/B-3.1.1 maddesine göre; işlemin bünyesine doğrudan giren harcamalara ilişkin olarak yüklenilen verginin, azami iade tutarını aşması halinde, mükellefin iade talebinin, aşan kısım için münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirileceği hükmünün davalı idarece yerine getirilmeyerek tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı" gerekçesiyle davanın kabulüyle bu işlem iptal edildiğinden, bu durumda dayanağı olan işlem iptal edilen dava konusu cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu cezalı tarhiyatın iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu, kararın kaldırılmasını gerektiren başka bir neden de bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: 2015/Aralık dönemi hesaplamalarında işlem bedeline ilişkin farkın %10'u aşan oranda amortismana tabi iktisadi kıymete ilişkin katma değer vergisinden kaynaklı yükleniminde bulunulduğu, ay içi hesaplamalarda azami iade edilebilir katma değer vergisi tutarının amortismana tabi iktisadi kıymetler nedeniyle aşıldığından, aşan kısmın iade hesabına dahil edilmemesi gerektiği, iade edilecek katma değer vergisinin Yeminli Mali Müşavir tarafından tekrar değerlendirilmesi gerektiğinin yazıyla iletildiği, ancak Yeminli Mali Müşavirce verilen cevapta hesaplamaların doğru olduğu, eleştirilecek bir hususun bulunmadığının bildirildiği, bu döneme ilişkin azami iade edilebilecek katma değer vergisinin 35.455,02-TL olması gerekirken, davacının genel gider ve amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait giderlere ilişkin katma değer vergisinin de hesaplara dahil edildiği, 174.127,82-TL iadesi gereken tutara ulaşıldığı, indirimi orana tabi teslimlere 2015/Ağustos döneminde başlandığı, indirimli orana tabi teslimlere ilişkin hesaplama tablosunun incelenmesinden ay içi hesaplamalarda 2015/Aralık dönemine kadar davacıya iade edilebilir katma değer vergisinin çıkmadığı, 2015/Kasım dönem sonu iade edilebilir katma değer vergisinin 6.219,23-TL olduğu, 2015/Aralık dönem sonu iade edilebilir katma değer vergisinin 871,71-TL olduğunun tespit edildiği, 2015 yılı iade edilecek katma değer vergisine ilişkin alt sınırın 19.500-TL olması sebebiyle davacıya iade hakkının doğmadığının görüldüğü, davalı idarece yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacı şirket tarafından, haksız katma değer vergisi iadesi alındığından bahisle tarh edilen; tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle artırılan bir kat vergi ziyaı cezalı 2016/Ocak dönemine ilişkin katma değer vergisinin kaldırılması istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Beyana dayanan vergilerde asıl olan, verginin mükellef tarafından belli dönemlerde beyan edilen matrah üzerinden hesaplanmasıdır. Mükellef beyanının doğru olmadığının kanıtlanması durumunda, 213 sayılı Vergi Usul Kanununda öngörülen tarh yöntemleri kullanılmak suretiyle noksan ödenen veya hiç ödenmeyen vergi, vergi idaresince tamamlatılır. Bu tarh yöntemlerinden biri de re'sen vergi tarhı yöntemidir.
213 sayılı Kanunun tarh ve tahakkuk usulünü düzenleyen ikinci kısmında yer alan re'sen vergi tarhı başlıklı 30'uncu maddesinin birinci fıkrasında; "Resen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde, takdir komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunmasıdır. İnceleme raporunda bu maddeye göre belirlenen matrah veya matrah farkı resen takdir olunmuş sayılır." hükmüne yer verilmiştir.
Bu hüküm uyarınca; resen vergi tarhını, vergi alacağının yetkililerce re'sen takdir olunan matrah veya matrah farkı üzerinden vergi nispeti uygulanmak suretiyle hesaplanması olarak tanımlamak mümkündür. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere, vergi idaresince re'sen vergi tarh olunabilmesi için, öncelikle, re'sen takdir olunmuş bir matrah veya matrah farkının varlığı gereklidir. Başka bir anlatımla, vergi idaresince re'sen yapılan vergi tarhının hukuken geçerli olabilmesi için, bu tarhiyatın, 213 sayılı Yasanın 74'üncü maddesi uyarınca matrah takdiri yapmakla görevli bulunan takdir komisyonunca takdir olunan ya da 135'inci maddesi uyarınca vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından düzenlenen inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah farkına dayandırılmış olması gerekmektedir.
Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği'nin III/B-3.1.1 Yılı İçinde Talep Edilen Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması bölümünde; "...Diğer taraftan indirimli orana tabi teslim veya hizmetle ilgili olarak yüklenilen vergi ile söz konusu işlemler üzerinden hesaplanan vergi arasındaki farkın, (% 1) oranına tabi işlemler için işlem bedelinin (%17)’sini, (% 8)’e tabi işlemler için ise işlem bedelinin (% 10)’unu aşan kısmı, iade hesabına dahil edilmez. Azami iade tutarının belirlenmesinde iade talebinde bulunulan döneme kadar yapılan toplam işlem bedeli dikkate alınır, ay içi hesaplamalarda azami iade edilebilir tutarın aşılması bu durumu değiştirmez. Ancak işlemin bünyesine doğrudan giren harcamalara ilişkin olarak yüklenilen verginin, azami iade tutarını aşması halinde, mükellefin iade talebi, aşan kısım için münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, 2016/Ocak dönemi katma değer vergisi beyannamesinde indirimli orana teslimlere ilişkin 118.921,59-TL katma değer vergisi iadesi talebinde bulunulduğu, iadeye ilişkin olarak 17/05/2016 tarihinde 117.000-TL tutarındaki banka teminat mektubunun davalı idareye verildiği, iadenin vergi borçlarına mahsup edilmesi yönünde davacının talepte bulunması üzerine 108.921,59-TL katma değer vergisi iadesinin vergi borçlarına mahsubunun yapıldığı, 2015/Aralık dönem içi hesaplamalarında azami iade edilebilir katma değer vergisinin amortismana tabi iktisadi kıymetler sebebiyle aşıldığının davalı idarece tespit edilmesi üzerine haksız katma değer vergisi iadesi alındığından bahisle dava konusu cezalı tarhiyatın yapıldığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, vergi inceleme raporuyla belirlenmiş bir matrah ya da matrah farkına dayanmaksızın, haksız katma değer vergisi iadesi alındığından bahisle yapılan dava konusu tarhiyatta hukuka uyarlık bulunmadığından, davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına yönelik davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 11/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.