MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın ... Tem. Hizm. Ltd. Şti. ve ... Tem. Ltd. Şti. yönünden kabulüne diğer davalılar yönünden reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı .... Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, İzmir 5. İş Mahkemesinin 2012/197 - 2013/145 E.K. sayılı dosyası üzerinden davacı ... tarafından, müvekkili belediye aleyhine 4857 Sayılı İş Kanunu"ndan kaynaklanan alacak davası açıldığını, yargılama sonunda davacının alacaklarına hükmedilmiş olup, ilamın icrası için başlatılan İzmir 12. İcra Müdürlüğünün 2013/5237 E. sayılı takip dosyası nedeniyle 7.190,05 TL ödeme yapmak zorunda kaldıklarını ileri sürerek; 7.190,05 TL"nin ödeme tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... ..San ve Tic Ltd Şti vekili ve davalı ... Tab.Tem. Hizm.İnş.Oto. Turz.Nak.San ve Tic Ltd Şti ve ... Tem.İnş.Güv. Nak.Yem. Üretim.Hizm.Taah.Tic Ltd Şti vekili davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasındaki sözleşme hükümleri doğrultusunda, özellikle, hizmet alım sözleşmesi hükümlerine göre, iş mahkemesi kararı ile hüküm altına alınan ve İzmir 12. İcra Müdürlüğünün 2013/5237 sayılı dosyası üzerinden icra takibine konulan işçilik haklarına ilişkin alacak ve tazminatlardan, son alt işveren konumundaki ... Tem. Hizm. Ltd Şti-... Tem. Ltd Şti adi ortaklığının sorumlu olduğu, davadışı işçiyi 01/03/2009 tarihinden, işten çıkarıldığı 25/05/2009 tarihine kadar çalıştırdıkları, buna göre ödenen tutarının tamamının son alt işveren davalılar ... Tem. Hizmetleri Ltd Şti - ... Tem. Ltd Şti adi ortaklığına rücu edebileceği gerekçesiyle bu davalılar yönünden davanın kabulüne, diğer davalılar ..., ... ve ... Tem. Ltd Şti yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ve ... Tem.İnş.Güv.Nakl.Yem.Üretim.Hizm Taah Tic Ltd.Şti vekili temyiz etmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm, davalı ....İnş.Güv.Nakl.Yem.Üretim.Hizm Taah Tic Ltd.Şti vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
Dava, hizmet alım sözleşmesine dayanan rucuen tazminat talebine ilişkindir. Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile ödenen bedelin tamamından son işverenin sorumlu tululması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, aşağıda yazılı harcın davacıdan alınmasına, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 29.01.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.