Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/14559 Esas 2022/647 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
İşçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkin olarak açılan davada Trabzon 4. İş ile Bakırköy 22. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.
Trabzon 4. İş Mahkemesince, davacının her bir işverende çalışmasının ayrı değerlendirilmesi gerektiği kanaatiyle (14/04/2015-18/01/2016 tarihleri arasında Datco Yapı Ltd., 20/01/2016-28/06/2016 tarihleri arasında ... İnşaat Ltd. Şti.'de çalıştığı, Datco şirketinin ... ... tarafından temsil edildiği, ... İnşaatın Reşit ... tarafından temsil edildiği, temsilciler ile ortaklar arasında Trabzon Ticaret Sicil Müdürlğünden gelen ve İstanbul Ticaret Sicil müdürlüğünden gelen yazılarak göre organik bağ olmadığı, ayrıca SGK'dan gelen 19/06/2017 tarihli yazı gereği asıl-alt işveren ilişkisinin de bulunmadığı, davalılar arasındaki taşeron ilişkisinin 28/02/2015 tarihinde yani davacının işe başladığı 14/04/2015 tarihinden önce sona erdiği görülmekle) dosyanın tefrik edilip, yargılamanın ... İnşaat yönünden devamına karar verilerek çalışmanın Ordu-Giresun il sınırı Giresun ili Bulancak ilçesinde olduğu, davalı ... İnşaat’in merkezinin Büyükçekmece olduğu, birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu somut olayda iş hukukunun işçiyi koruma ilkesi dikkate alınarak seçme hakkını kullanması bakımından son oturumda beyanı alınan davacı vekilinin Bakırköy İş Mahkemesi'nin yetkisini tercih ettiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Bakırköy 22. İş Mahkemesince ise, davacı tarafından davalı ... İnşaat ve dava dışı Dacto Yapı Gayrimenkul Değerlendirme şirketi aleyhine Trabzon İş Mahkemelerinde işçi işveren ilişkisinden kaynaklı tazminat davası açıldığı, Trabzon 4.İş Mahkemesi tarafından davalı ... İnşaat bakımından açılan davanın ilgili dava dosyasından tefrik edilip akabinde yetkisizlik kararı verilerek gönderildiği, dava dışı Dacto Yapı Gayrimenkul Değerlendirme şirketi aleyhine açılan dava bakımından ise Trabzon 4.İş Mahkemesi tarafından yargılamaya devam edildiği, her ne kadar mahkemece davacının davalı ... İnşaat ve dava dışı Dacto Yapı nezdindeki çalışmalarının ayrı değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş ise de davalı şirket ile dava dışı şirket arasında organik bağ bulunup bulunmadığı hususunun her iki şirkete karşı yöneltilerek yapılacak bir yargılama sonucu tespitinin mümkün olacağı, davacı tarafından birden fazla davalı aleyhine davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesi olan Trabzon İş Mahkemelerinde dava açıldığı, hal böyle olunca uyuşmazlık konusunda Trabzon İş Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Davanın açıldığı ve ilk derece mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Yasa’nın 6. maddesi, “ İş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir.” düzenlemesini içermektedir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 5. maddesinde ve 5521 sayılı Yasa’da sarahat bulmayan hallerde Hukukuk Muhakemeleri Kanunu’na gönderme yapan 15. maddesinde de mevcuttur.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus göz önünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de resen yetkisizlik kararı verebilir.
Kesin yetki halinin kuralının bulunmadığı ve birden fazla yetkili mahkemenin bulunduğu hallerde yetkili mahkemeyi seçme hakkı davacıya aittir. Davacı, kesin yetki kuralının bulunmadığı bir davayı yetkisiz bir mahkemede açmışsa, seçme hakkı itiraz eden davalıya geçer, davalının bildirdiği yetkili mahkemede davanın görülmesi gerekir.
7036 sayılı Yasa’nın 6. maddesinde belirtilen yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup öngörülen yetkili mahkemelerden birini tercih hakkı işçiye aittir. Davacı işçinin kanuni yetkili mahkeme dışında başka bir yer mahkemesinde dava açması tercih hakkını ortadan kaldırmayacağı gibi bu seçim hakkının işverene geçmesi sonucunu da doğurmaz. Başka bir anlatımla seçimlik hak işçide olup, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili İş Mahkemesine gönderilmesi gerekir.
Dosya kapsamından, davalı ... İnşaat Ltd. Şti.’nin adresinin “Büyükçekmece/İSTANBUL” olduğu, dava dışı Datco Yapı Ltd. Şti’’nin adresinin Araklı/Trabzon olduğu, davacı tarafından davanın açıldığı Trabzon İş 4. Mahkemesi'nin yetkisiz olduğu anlaşılmakta ise de, davacı işçinin beyanı doğrultusunda dosyanın yetkili iş mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği ve davacının, davalı ... İnşaat Ltd. Şti.'nin yerleşim yeri mahkemesi olan Bakırköy Mahkemeleri'ne dosyanın gönderilmesi istediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle uyuşmazlığın Bakırköy 22. İş Mahkemesi'nde görülerek sonuçlandırılması gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Bakırköy 22. İş Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 24/01/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.