Danıştay 6. Daire 2020/2505 Esas 2022/4579 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/2505
Karar No : 2022/4579


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN ÖZETİ : Sinop İli, Merkez İlçe, … Mevkiinde, izinsiz alanlara hafriyat atıkları, inşaat yıkıntı atıkları, asfalt atıkları (kaldırım parke taşı) ile ambalaj ve çöp (evsel atık) atığı atıldığından ve anılan atıkların söz konusu alanda depolandığından bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi ile aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca davacı Belediye Başkanlığına 152.925,00-TL para cezası verilmesine ilişkin Sinop Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı idari yaptırım kararının iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile, hasım mevkiine Çevre ve Şehircilik Bakanlığının alınmasına, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden, husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 12/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY (X):
2872 sayılı Çevre Kanunu'nun ''Tanımlar'' başlıklı 2. maddesinde; ''Atık: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluşan, çevreye atılan veya bırakılan her türlü maddeyi'' ifade edeceği; ''Kirletme yasağı'' başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasında; ''Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır.''; ''İdari nitelikli para cezaları'' başlıklı 20. maddesinin birinci fıkrasının ''r'' bendinde ''Bu Kanunda ve yönetmeliklerde öngörülen usûl ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere 60.000 Türk Lirası idari para cezası verilir.''; aynı maddenin 2. fıkrasında ise; "Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t), (u), (v) ve (y) bentlerinde öngörülen idarî para cezaları kurum, kuruluş ve işletmelere üç katı olarak verilir." hükümlerine yer verilmiştir.
18/03/2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'nin 8. maddesinde, İl belediye mücavir alanı içerisinde il ve ilçe belediyelerinin, büyük şehirlerde büyükşehir belediyelerinin, büyükşehir belediyeleri dışında ise ilçe belediyelerinin, hafriyat toprağı, inşaat/yıkıntı atıkları ile doğal afet atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması, geri kazanılması ve bertarafı ile ilgili yönetim planı hazırlamakla; hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması ve bertarafı faaliyetlerini denetlemekle; belediye sınırları içindeki hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıkları geri kazanım tesisleri ile depolama sahalarına izin vermek ve gerektiğinde bu izni iptal etmekle, hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıkları geri kazanım tesisleri sahaları ile depolama sahalarını belirlemek, kurmak/kurdurtmak ve işletmek/işlettirmekle yükümlü oldukları; 13. maddesinde ise, hafriyat toprağı ile inşaat yıkıntı atıklarının üretici ve taşıyanları tarafından belediyelerin veya mahallin en büyük mülki amirinin gösterdiği ve izin verdiği geri kazanım ve depolama tesisleri dışında, denizlere, göllere, akarsulara veya herhangi bir yere dökülmesi ve dolgu yapılmasının yasak olduğu, faaliyetleri sonucu hafriyat toprağı ve inşaat/yıkıntı atıklarının üretimine neden olacak özel veya resmi kişi, kurum ve kuruluşların bu atıkların üretilmesinden önce ilgili belediyeye/ mahallin en büyük mülki amirlerine başvurarak gerekli izinleri almak, atıklarını bu yönetmeliklerde belirtilen usul ve esaslara göre bu mercilerin göstereceği geri kazanım/depolama sahasına taşınmasını sağlamakla yükümlü oldukları hüküm altına alınmıştır.
Dava; Sinop Belediye Başkanlığı tarafından, Sinop İli, Merkez İlçe, … Mevkiinde, izinsiz alanlara hafriyat atıkları, inşaat yıkıntı atıkları, asfalt atıkları (kaldırım parke taşı) ile ambalaj ve çöp (evsel atık) attığı atıldığından ve anılan atıkların söz konusu alanda depolandığından bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi ile aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca davacı Belediye Başkanlığına 152.925,00-TL para cezası verilmesine ilişkin Sinop Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı idari yaptırım kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Uyuşmazlıkta, Sinop ili, Merkez İlçe, … Mevkinde, 03/11/2017 tarihinde davalı idare elamanlarınca yerinde yapılan denetim sonucunda düzenlenen tutanak ile bu kapsamda çekilen fotoğraflar ve kayda alınan videolar incelendiğinde, belirtilen alana atık atma ve atık depolama faaliyeti yapıldığının sabit olduğu, ihbar kabul edilen haber yayınında ve denetim sırasında çekilen videolarda, davacı Belediyeye ait araçların alanda görüldüğü; uyuşmazlık konusu alanın, asfalt atıklarının (kaldırım parke taşlarının) depo ve sevk alanı olarak kullanıldığı hususunun davacı tarafından dava dilekçesinde kabul edildiği, ayrıca parke taşlarının yer yer dağınık şekilde depolandığı hususunun ise fotoğraflarla sabit olduğu, öte yandan dönemin Belediye Başkanının 07/11/2017 tarihli yerel gazetede yer alan basın açıklamalarında "söz konusu bölgenin belediyece zaman zaman çöp aktarım merkezi olarak zaman zaman da ara istasyon (tesis) olarak kullanıldığı, en son alınan çöp taksi araçlarının küçük oldukları için kısa sürede dolması nedeniyle sürekli olarak Meşe Dağı'na gitmek yerine bu ara tesisin kullanıldığı, alanın belediyenin ikmal yeri olduğu, herhangi bir hafriyat olduğu zaman oraya dökülmesini söylediklerini, bu dökülen hafriyatın daha sonra alt yapı malzemesi olarak kullanıldığı, Sakarya Caddesi taşlarının sökülerek hepsinin belirtilen alana döküldüğü" hususunun belirtildiği, bizzat belediye başkanı tarafından düzenlenen basın toplantısında kullanılan ve yukarıda yer alan ifadeler hakkında, herhangi bir tekzip olduğuna dair davacı Sinop Belediye Başkanlığı tarafından iddia ve itirazda bulunulmadığı gibi, bu kapsamda herhangi bir bilgi ve belgenin de dosyaya sunulmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde, davacı Belediyeye isnat edilen fiilin sübuta erdiği sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla; dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda davacı Belediyenin yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine aykırı olarak hafriyat atıkları, inşaat yıkıntı atıkları, asfalt atıkları (kaldırım parke taşı) ile ambalaj ve çöp (evsel atık) attıklarını belirtilen alana atma ve söz konusu depolama faaliyetinde bulunduğu hususunun somut olarak ortaya konulduğu, dolayısıyla davacı Belediyeye 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi ile aynı maddenin ikinci fıkrası uyarınca verilen idari para cezasında hukuka aykırılık; davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile, İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin iptaline ilişkin Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığından; temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla, aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyoruz.