1. Hukuk Dairesi 2016/10577 E. , 2019/3696 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL - BEDEL
Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil-bedel davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafça yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR-
Asıl ve birleştirilen dava, ikrah hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı taktirde bedel isteğine ilişkindir. Davacı, maliki olduğu 283 ada 7 parsel sayılı taşınmazı, dava dışı oğlu olan ... ve torunu davalı ..."in cebir, şiddet ve tehditleriyle davalı oğlu ... "e, onun da davalı ..." e ve ... "in de davalılar ... ve ... "a satış yolu ile temlik ettiğini ileri sürerek tapu iptal tescil, olmazsa bedel isteminde bulunmuştur.Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.Asıl ve birleştirilen davanın reddine dair kararın Dairece, “...Hal böyle olunca,anılan kovuşturmanın ve dava açıldığı takdirde soruşturma sonucunun beklenmesi, orada toplanacak deliller saptanacak olgular ile eldeki davada toplanan ve toplanacak deliller değerlendirilerek hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken noksan soruşturma ile yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması isabetsizdir.” gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiş; mahkemece bozma sonrası yapılan yargılamada davanın açılmamış sayılmasına dair verilen karar Dairece, “...Hâl böyle olunca, 18.07.2010 tarihinde öldüğü anlaşılan davacı..."ın tüm mirasçılarının davada yer almalarının sağlanması gerekirken yanılgılı değerlendirme ve eksik taraf teşkili ile yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.” gerekçesiyle bozulmuş; Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda iddianın kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.Dosya içeriği ve toplanan delillerden, birleştirilen davanın davacısı ... tarafından 28.05.2014 tarihinde açılıp 13.03.2015 tarihinde eldeki dava ile birleştirilen ve 13.01.2016 tarihinde tefrikine karar verilen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/701 esas sayılı el atmanın önlenmesi istekli dava dosyasına getirtilen tapu kaydından, çekişme konusu 283 ada 7 parsel sayılı taşınmazın yargılamanın seyri sırasında 16.05.2014 tarihinde dava dışı ... ’e satış yolu ile temlik edildiği anlaşılmaktadır.Bilindiği üzere, dava açıldıktan sonra da sınırlayıcı bir neden bulunmadığı takdirde dava konusu malın veya hakkın üçüncü kişilere devredilebilmesi tasarruf serbestisi kuralının bir gereği, hak sahibi veya malik olmanın doğal bir sonucudur. Usul Hukukumuzda ayrık durumlar dışında dava konusu mal veya hakkın davanın devamı sırasında devredilebileceği kabul edilmiş, 6100 sayılı HMK"nın 125. maddesinde dava konusunun taraflarca üçüncü kişiye devir ve temliki halinde yapılacak usuli işlemler düzenlenmiştir. Anılan düzenlemeye göre, iki taraftan biri dava konusunu (müddeabihi) bir başkasına temlik ettiği takdirde diğer taraf seçim hakkını kullanmakta dilerse temlik eden ile olan davasını takipten vazgeçerek davayı devralan kişiye yöneltmekte, dilerse davasına temlik eden kişi hakkında tazminat davası olarak devam edebilmektedir. Bu usul kuralının kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi gerektiği de açıktır.Hal böyle olunca, çekişme konusu taşınmazın yargılamanın seyri sırasında dava dışı 3. kişiye temlik edilmesi nedeniyle 6100 sayılı HMK"nun 125. maddesi hükmü uyarınca, davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak davayı ne şekilde sürdüreceğinin sorulması ve bu yöndeki usuli eksiklik giderildikten sonra işin esası bakımından bir karar verilmesi gerekirken değinilen yön üzerinde durulmaksızın yazılı olduğu üzere hüküm tesisi doğru değildir.Davacı tarafın değinilen yönden yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair hususların inclenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 12.06.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.Başkan