16. Hukuk Dairesi 2016/10012 E. , 2019/6415 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu, ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ... ada 54 parsel sayılı 4.275, 38 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... çekişmeli taşınmazın bir bölümünün kendisine ait komşu 57 parselin devamı niteliğinde olduğunu ileri sürerek; davacı ... ise, taşınmazda eşinden gelen payı bulunduğunu ileri sürerek dava açmış; tespit maliki davalı ... tarafından, aynı taşınmaza yönelik olarak açılan men"i müdahale, kal ve ecrimisil istemli dava da eldeki dosya ile birleştirilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacılar ... ve ...’ın davalarının reddine, davacı ...’ın davasının kabulüne, çekişmeli 102 ada 54 parsel sayılı taşınmazın 06.05.2014 tarihli fen bilirkişi raporuna ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 76,71 metrekare yüzölçümündeki kısma ..."ın müdahalesinin men"ine, tecavüzlü alanda bulunan kargir evin yıkımına, 30,00 TL ecrimisil bedelinin birleşen dosya davalısı ..."dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı ... ile davacı-birleşen davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacı-birleşen dosya davalısı ... ve davacı ...’ın tapu iptali ve tescil istemi yönünden, tespit tutanağında dava konusu yerin davalı – birleşen dosya davacısı ..."a ait olduğunun açıkça tutanağa bağlandığı, dinlenen mahalli bilirkişilerin tespit sırasında esas aldıkları sınırlarda bulunan taş ve kazıkların eski olduğunu, 1990’lı yıllarda taksim yapıldığını duyduklarını ve bu tarihlerde kazıkların dikildiğini beyan ettikleri, tanıkların da dava konusu edilen yerin asıl dosya davalısına ait olduğunu ve onun kullandığını açıkça ifade ettikleri, böylelikle davacıların dava konusu yerin kendilerine ait olduğunu ve zilyetliğin kendilerinde bulunduğunu ispatlayamadıkları gerekçesiyle ve davalı-birleşen dosya davacısı ...’ın elatmanın önlenmesi ve ecrimisil talebi yönünden ise, davacı-birleşen dosya davalısı ...’ın hükme esas raporda (A) ile gösterilen kısma müdahale ettiği gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, davacı-birleşen dosya davalısı ..., kendisine ait evin davalı taşınmazda tespit edildiğini ve davacı ... ise, taşınmazda hissesi bulunduğunu ileri sürerek dava açtıkları halde, davacılara hangi hukuki nedene dayandıkları (taksim, satın alma, hibe vs.) açıklattırılmamış, iddialarının ne olduğu net olarak belirlenmemiş; mahalli bilirkişi ve tanıklar tarafından, çekişmeli taşınmazın tarafların babalarından kaldığı, taksim edildiği, kazık çakılması sureti ile sınırların belirlendiği, tespitte de bu sınırların esas alındığı ve taksimde taşınmazın davalı-birleşen dosya davacısı ...’a kaldığı belirtildiği halde, taşınmazın ve davacı-birleşen dosya davalısı ...’ın iddiasına konu olan kısmın, ne zamandan beri, kim tarafından ve ne şekilde kullanıldığı sorulup saptanılmamış, bu kapsamda taşınmaz müşterek muristen taksimen davalı-birleşen dosya davacısı ...’a kalmış ise, hükme esas raporda (A) ile gösterilen bölüm yönünden davacı ...’ın murisi sağ olduğundan taraflar birbirlerine karşı 3. kişi konumunda bulundukları halde, iktisap koşullarının davacı-birleşen dosya davalısı ... lehine oluşup oluşmadığı da değerlendirilmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı karar verilemez.
Hal böyle olunca doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, 6100 sayılı HMK’nın 31. maddesinde yer alan “Hakimin davayı aydınlatma ödevi” kapsamında davacı tarafa iddiasını hangi hukuki nedene dayandırdığı sorulup saptanmalı, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmazın öncesinde kime ait olduğu ve kimden kime ve ne şekilde intikal ettiği, ne zamandan beri, kim tarafından ve hangi hukuki nedene dayalı olarak kullanıldığı ve davacıların açıklayacakları hukuki nedenlerde belirttikleri hususlar sorulup, bu hususlarda somut olaylara dayalı ayrıntılı beyanları alınmalı, davacılardan ...’ın iddiasına konu taşınmaz bölümü üzerindeki yapının ne zaman yapıldığı, bu bölümün hangi tarihten beri ve kim tarafından kullanıldığı sorulup saptanılmalı, önceki keşifte dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarındaki taşınmazın müşterek muristen kaldığı ve taksim edildiği yönündeki beyanlar üzerinde durulmalı, taşınmazın müşterek muristen intikal ettiğinin anlaşılması halinde, vefatından sonra mirasçılarının katılımı ile usulüne uygun şekilde taksim edilip edilmediği, taksim yapılmışsa tarihi, çekişmeli taşınmazın kime düştüğü ve taşınmazın kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı hususları sorulup saptanılmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe ve denetlemeye elverişli rapor ve kroki alınmalı; taşınmazın tarafların kök murisinden kaldığının iddia ve ispat edilmesi halinde davacı-birleşen dosya davalısı ...’ın, babası ..."ın hayatta olması nedeniyle mirasçı olmayıp kök murisin, terekesine karşı 3. kişi durumunda olacağı göz önüne alınmalı ve bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.