MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : 9. İş Mahkemesi

A)Davacı İstemi:
Dava, davacının davalı işyerinde çıraklık süresinin bitimi olan 15.8.1986 tarihi sonrasındaki çalışmalarının 506 sayılı Yasa (5510 S.K. 4/1-a md) kapsamında tüm sigorta kollarına tabi olarak geçtiğinin tespiti ile Kuruma bildirilip sonrasında iptal edilen 1986/2-3.dönemler ile 1987/1-2.dönemlere ait eksik bildirilen hizmet sürelerinin tespiti istemine ilişkindir.
B)Davalı Cevabı:
Feri Müdahil Sosyal Güvenlik Kurumu vekili özetle; davacının talep tarihlerinde kesintisiz çalıştığına dair bilgi ve belge bulunmadığından davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Şirket vekili özetle; Davacının çırak olduğu tarihler bildirilmediğinden davanın reddini talep etmiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
İlk derece Mahkemesince davacının çalıştığı “Metal İşleri - Kaynakçılık” meslek dalında çıraklık süresi 3 yıl olarak tespit edildiğinden; adı geçenin 15.8.1983 tarihinde başladığı 3 yıllık çıraklık eğitimini 15.8.1986 tarihinde tamamladığı ve 16.8.1986 tarihinden itibaren de tüm sigorta kollarına tabi olarak çalıştırılması gerektiği gereçesiyle; " ... T.C.kimlik ve ... s.s. numaralı davacı ...’nin, Davalı ....Tic.A.Ş. yönünden pasif husumet nedeniyle davanın reddine,
2- Davanın KISMEN KABULÜ ile ;
Davalı ....Tic.A.Ş.ne ait 21158.35 sicil sayılı işyerinde; 16.8.1986 – 31.12.1986 tarihleri arasında Kuruma bildirilip sonrasında iptal edilen toplam 136 günlük çalışmalarının 506 sayılı Yasanın 2 ve 5510 sayılı Yasanın 4/1-a maddeleri kapsamında tüm sigorta kollarına tabi çalışma kabul edilmesi gerektiğinin tespitine 1.1.1987 – 31.8.1987 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı olarak 506 sayılı Yasanın 2 ve 5510 sayılı Yasanın 4/1-a maddeleri kapsamında toplam 240 gün çalıştığı, 240 günlük çalışmasının Kuruma bildirilmediğinin tespitine, fazla isteğin reddine", karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu;
Feri Müdahil ... vekili tarafından eksik inceleme yapıldığı ve yazılı delil bulunmadığı belirtilerek davanın reddine karar verilmesini talep edilmiş.
Davalı .... Ve Tic. A.Ş. vekili tarafından ise, diğer davalı hakkında verilen husumetten red kararının yerinde olmadığı, hak düşürücü sürenin geçtiği ve davacının çırak olduğu dönem dışında bildirimlerinin yapıldığı belirtilerek davanın reddini talep etmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı:
Bölge Adliye Mahkemesince yerel mahkemenin gerekçesindeki açıklamalara dayanarak benzer gerekçelerle yargılama sırasında dinlenen tanık beyanları ve dosya kapsamı dikkate alınarak "... 9. İş Mahkemesi"nin 28.12.2016 tarih, 2016/91 Esas ve 2016/566 Karar sayılı kararına yönelik dahili davalı vekili ve fer"i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan REDDİNE," karar verilmiştir.
E)Temyiz:
Feri Müdahil Kurum vekili eksik inceleme yapıldığı gerekçesiyle temyiz yoluna başvurmuştur.
Davalı .... Ve Tic. A.Ş. vekili ise; davacının bildirimi yapılmayan sürelerde çırak olduğu, diğer bildirimlerinin eksik olmadığı, hak düşürücü sürenin geçtiği, eksik inceleme yapıldığı ve resen nedenlerle temyiz yoluna başvurmuştur.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtayın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Somut olayda, davacının çıraklık eğitimine ilişkin tüm bilgi ve belgeler istenmeksizin, ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız bordro tanıkları dinlenmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, davacıya ait çıraklık sözleşmesi ile kalfalık belgesini ilgili Mesleki Eğitim Merkez Müdürlüğü" nden istemek, ayrıca davacının çıraklığa başlama ve bitirme tarihleri, teorik eğitiminin ne zaman bittiği ve kalfalık belgesini almaya ne zaman hak kazandığını sormak, davalı işyerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarının tamamını getirtmek, bordrolarda kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunlardan davacı ile davalı işyerinde aynı birimde çalışanların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve çıraklık döneminin ne zaman bitip üretime yönelik çalışmasının ne zaman başladığı ile gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre O halde, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Bölge Adliye Mahkemesince hatıl değerlendirme sonucu feri müdahil SGK vekili ile davalı ... . San. Ve Tic. A.Ş. vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
G)SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde dahili davalıya iadesine,
18.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.