17. Hukuk Dairesi 2016/7349 E. , 2019/2711 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş. vekili ve davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 12.01.2012 tarihinde, müvekkili ..."nün yolcu olarak bulunduğu davalılardan İbrahim ve ..."nun murisi..."nun sürücüsü, ..."nın işleteni ve ... Sigortanın zorunlu mali mesuliyet sigortacısı oldukları araç ile diğer davalıların sürücüsü, işleteni ve zorunlu mali mesuliyet sigortacısı oldukları çöp kamyonunun çarpışması sonucu müvekkilinin yaralandığını, anne ve babası olan diğer müvekkillerinin de manevi zarar gördüğünü belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı ... için 10.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan kusurları oranında dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen; davacı ... için 30.000,00 TL, davacı anne ... ve baba ... için 10.000,00"er TL manevi tazminatın davalı sürücü ve işletenden kusurları oranında dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 29.12.2015 tarihinde maddi talebini 156.900,51 TL"ye artırmıştır.
Davalılar ... Sigorta A.Ş, ... Sigorta A.Ş. ve ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davanın kabulü ile ve davalıların kusur durumuna göre; davacı ... yönünden toplam 156.900,51 TL maddi tazminatın 39.225,12 TL"sinin davalılar ..., ..., ... ve ...den, 117.675,38 TL"sinin davalılar ..., ... Tem. Ltd. Şti. ve ... Sigorta A.Ş"den; 30.000,00 TL manevi tazminatın 7.500,00 TL"sinin davalılar ..., ... ve ..."tan, 22.500,00 TL"sinin davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti."den; davacı ... yönünden 10.000,00 TL manevi tazminatın 2.500,00 TL"sinin davalılar ..., ... ve ..."tan, 7.500,00 TL"sinin davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti."den; davacı ... yönünden 10.000,00 TL manevi tazminatın 2.500,00 TL"sinin davalılar ..., ... ve ..."tan, 7.500,00 TL"sinin davalılar ... ve ... Tem. Ltd.Şti.den, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili ve davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin aşağıdaki (2) nolu bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davaya konu kazada yaralanan ve işgücü kaybına uğrayan davacının, kaza tarihi itibariyle 22 yaşında ve ön lisans öğrencisi olduğu anlaşılmakta olup, davacı vekilince dava dilekçesinde davacının öğrenimini dondurarak askerlik görevini yerine getirdiği belirtilmiş, mahkemece davacının askerlik görevini yerine getirip getirmediği araştırılmamıştır. Mahkemenin hükme esas aldığı aktüerya raporunda, davacının ön lisans öğrenimini ve askerlikte geçecek süresini de kapsar biçimde bakiye ömür süresinin tamamı için tazminat hesaplaması yapılmıştır. Bunun yanında mahkemece davacının kazadaki yaralanmasından kaynaklanan %18,2 oranındaki maluliyetinin askerliğe engel teşkil edip etmeyeceği konusunda da herhangi bir araştırma yapılmamıştır. Bu yönden gerekli araştırmanın yapılmayışı, eksik inceleme niteliği taşımaktadır.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; öncelikle davacının askerlik görevini yapıp yapmadığı, yapmamış ise davacının kazadan kaynaklanan % 18,2 oranındaki maluliyetinin derecesi ve niteliğine göre, maluliyetinin askerliğe engel teşkil edip etmeyeceğinin (maluliyet raporu eklenerek yazılacak yazı ile) ilgili askerlik şubesinden sorulması; anılan maluliyetin askerliğe engel teşkil etmediğinin saptanması halinde, askerlikte geçireceği sürede gelir elde edemeyecek olan davacı için askerlik süresi dahil edilmeden hesaplama yapılması; yine, davacının öğrenim hayatında da gelir elde edemeyecek olması nedeniyle bu süre de dahil edilmeden hesaplama yapılması için, rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3- Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK’nin 43.(6098 sayılı TBK’nin 51.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.
Somut olayda, davacı, davalı ...ye zorunlu trafik sigortası ile sigortalı araçta yolcu konumundadır. Davalı ...Ş. vekili cevaba cevap dilekçesinde olayda hatır taşıması olduğunu savunmuş, mahkemece hatır taşıması konusunda bir değerlendirme yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece soruşturma/ceza dosyasındaki davacının beyanı dikkate alınmak suretiyle davalı ...Ş. vekilinin hatır taşıması savunması üzerinde durularak, taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları göz önüne alınarak, tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılıp yapılmaması gerektiği hususları tartışılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin ve davalılar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. Vekilinin, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıar ... ve ... Temizlik İnş. Nak. Tur Güvenlik Sis San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ... Sigorta A.Ş."ye geri verilmesine 11/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.