MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı banka işyerinde normalde mesaisi 09.30-17.30 arası olduğu halde hemen her gün 08:30-20:30/ 21 00 arası çalıştığını, her ayın 2 cumartesi günü de 10:00-16:00 arası çalıştığını, resmi bayramların tamamında, dini bayramların ortalama l gününde çalıştığını, ancak bu çalışmaların karşılığının ödenmediğini,ileri sürerek fazla süreli çalışma ücreti ile fazla mesai, hafta tatili ve ulusal bayram genel tatil ücret alacaklarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, mesainin 09.00-18.00 arası olduğunu, davalı bankaya ait fazla çalışma talimatında fazla çalışma yapabilecek kişilerin sayıldığını, davacının bu ünvanlar kapsamında çalışmadığını, ücretinin 270 saat fazla mesaiyi kapsadığını, fazla çalışma ücreti talep edemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalı tarafın aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- 4857 sayılı İş Kanunu"nun 41. maddesine göre haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla çalışma sayılır. Anılan Kanunun 63. maddesinde ise, “Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. Bu halde, iki aylık süre içinde işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık çalışma süresini aşamaz. Denkleştirme süresi toplu iş sözleşmeleri ile dört aya kadar artırılabilir” şeklinde kurala yer verilmiştir.
Haftalık iş süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlenmesi mümkündür. Bu halde haftalık çalışma süresini aşan 45 saate kadar çalışmalar ise 4857 sayılı İş Kanununun 41. maddesinin 3. fıkrasında, “fazla sürelerle çalışma” olarak adlandırılmıştır. Bu şekilde fazla saatlerde çalışma halinde ücret, normal çalışma saat ücretinin yüzde yirmibeş fazlasıdır.
4857 sayılı İş Kanunu uyarınca, işçiye, kural olarak bir yılda 270 saatten daha uzun süreli fazla çalışma yaptırılamaz. Yine işçinin yasağa rağmen yılda 270 saatten fazla çalıştırılması hâlinde de fazla çalışma ücretinin tamamının işçiye ödenmesi gerekir. Bireysel iş sözleşmesinde, fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödeneceğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması hâlinde, yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerekir. Ayrıca fazla mesai ücretinin ücret içinde kararlaştırılması halinde, işyerinde haftalık 40 saat çalışma yapılıyor ise kararlaştırılan ücretin 45 saate kadar olan fazla sürelerle ücret ile yıllık 270 saat fazla çalışmayı da kapsadığı kabul edilmelidir. İşçiye her ay ödenen ücret içinde fazla çalışmaların bir kısmının yer aldığı taraflarca kabul edildiğinde, 270 saatin 12 aya bölünmesi sonucu belirlenen 22,5 saat, her ay için kanıtlanan fazla çalışma süresinden indirilmelidir.
Somut olayda; Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, işyerindeki çalışmanın 40 saat düzeninde olduğu, davacının tanık beyanları esas alınarak haftalık 55.5 saat çalıştığı 5 saat fazla sürelerle çalışma, 10.5 saat fazla çalışma yaptığı tespit edilerek hesaplama yapılmış ise de varılan sonuç dosya kapsamı ile uyuşmamaktadır. Dosyaya Dairemiz eksiklik tamamlama kararı üzerine sunulan iş sözleşmesinin 8. maddesinde kararlaştırılan ücrete fazla çalışma, hafta tatili ve genel bayram tatili çalışmaları dahil olduğu yazılıdır. Mahkemece haftalık çalışma süresinin 40 saati esas alınarak 40 saatten 45 saate kadar olan çalışmaların fazla sürelerle çalışma, 45 saatin üzerindeki çalışmaların ise fazla çalışma olarak kabulü isabetli olmamıştır. Davalı işyeri banka olup davacının yaptığı iş gözönüne alınarak, aylık ücrete fazla mesai ücretlerinin dahil olduğunun kararlaştırıldığı hallerde işçi yıl içinde 270 saatlik fazla mesai süresini doldurduktan sonra yaptığı her fazla çalışma saatleri için ücrete hak kazanacaktır. Davacının iş sözleşmesinde fazla çalışmanın ücrete dahil olduğu kararlaştırıldığından yıl içinde 270 saatlik fazla mesai süresini tamamladığı dönem dışlanarak hesaplama yapılmalıdır. Davacının fazla çalışma ücreti, belirtilen bu noktalar dikkate alınarak uzman bilirkişiye hesaplatılmalı, oluşacak sonuca göre karar verilmelidir. Yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.