18. Ceza Dairesi 2019/1091 E. , 2019/7998 K.
"İçtihat Metni"KARAR
Mala zarar verme ve hakaret suçlarından sanık ..."in, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 151/1, 29 (iki kez), 125/1,4, 62 (iki kez) ve 52/2. (iki kez) maddeleri gereğince 1.500 ve 1.300 Türk lirası adli para cezaları ile cezalandırılmasına dair Bergama 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 30/11/2016 tarihli ve 2016/254-377 sayılı kararının kesinleşerek infazına geçilmesini müteakip, hükümlünün 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 34. maddesiyle uzlaşma hükümlerinde yapılan değişiklik nedeniyle, lehe hükümlerin uygulanması talebinin reddine ilişkin aynı Mahkemenin 24/01/2017 tarihli ve aynı sayılı kararına yönelik itirazın mala zarar verme suçu yönünden kabulüne, hakaret suçu yönünden reddine dair merci Bergama Ağır Ceza Mahkemesinin 27/11/2017 tarihli ve 2017/66256 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
İstem yazısında: “Dosya kapsamına göre, sanığın suç tarihi itibariyle uzlaşma kapsamında bulunan hakaret suçunu, uzlaşma kapsamına girmeyen mala zarar verme suçuyla birlikte işlemesi nedeniyle, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 253/3. maddesinde yer alan “Uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmiş olması hâlinde de uzlaşma hükümleri uygulanmaz.” hükmü uyarınca uzlaşma hükümlerinin uygulanamadığı, ancak suç tarihinden sonra yürürlüğe giren 6763 sayılı Kanun ile 5271 sayılı Kanun"un 253. maddesinde değişiklik yapıldığı ve uzlaştırmanın 5237 sayılı Kanun"un 151/1. maddesinde yer alan mala zarar verme suçu yönünden de uygulanabilir hale gelmesi nedeniyle sanığın üzerine atılı hakaret suçu açısından da söz konusu kanun değişikliğine göre hukuki durumunun yeniden değerlendirilmesinde zorunluluk bulunduğu, 5271 sayılı Kanun’un 253. ve 254. maddeleri uyarınca hakaret suçu yönünden de uzlaştırma işlemlerinin yaptırılması gerektiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal değerlendirme:
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 253 ve devamı maddelerinde düzenlenen uzlaştırma müessesesinde 24/11/2016 tarihinde kabul edilen 6763 sayılı Yasa ile köklü değişiklikler yapılmıştır. 6763 sayılı Kanun 02/12/2016 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir.
6763 Sayılı Kanun ile değişiklik öncesi şikayete bağlı suçlar ile şikayete bağlı olup olmadığına bakılmaksızın kasten yaralama (üçüncü fıkra hariç olmak üzere TCK"nın 86.maddesi), taksirle yaralama (TCK"nın 89. maddesi), konut dokunulmazlığının ihlali (TCK"nın 116. maddesi), çocuğun kaçırılması ve alıkonulması (TCK"nın 234. maddesi), ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması (TCK"nın 234. maddesi, dördüncü madde hariç) ve özel kanunlarda uzlaşmaya tabi olduğu belirtilen suçlar uzlaşmaya tabi suçlar idi.Bu genel kuralın istisnası olarak da soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olsa da etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar uzlaşma kapsamında değildi. Ana kuralın bir diğer önemli istisnası da uzlaştırma kapsamına giren bir suçun uzlaşma kapsamına girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmesi durumu idi ki, bu durumda da uzlaşma hükümlerinin uygulanmayacağı yaptırım altına alınmıştı. Ancak bu istisna 26/06/2009 tarihli 5918 sayılı yasa ile öngörüldüğü için bu yasanın yürürlüğe girmeden önceki tarihli suçlar için bu istisna uygulanmayacaktı.
6763 Sayılı Kanun ile TCK"nın 253. maddesinin başlığı “Uzlaştırma” olarak değiştirilmiş ve uzlaştırma kapsamında olan suçlarla ilgili ana kurala; tehdit (TCK"nın 106/1. maddesinin birinci fıkrası), hırsızlık (TCK"nın 141. maddesi), dolandırıcılık (TCK"nın 157. maddesi) suçları ile mağdurun veya suçtan zarar görenin gerçek veya özel hukuk tüzel kişisi olması koşuluyla, suça sürüklenen çocuklar bakımından ayrıca, üst sınırı üç yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlar uzlaştırma kapsamına alınmıştır. Öte yandan uzlaşma müessesesinde ana kurala önemli bir istisna teşkil eden soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olsa da etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlarda uzlaşma yoluna gidilmeyeceği kuralı kaldırılarak diğer şartları da taşıması koşuluyla etkin pişmanlık hükümlerine yer verilen suçlar da uzlaştırma kapsamına alınmıştır.
Somut olayda, sanık hakkında mala zarar verme ve hakaret suçlarından mahkumiyet kararları verildiği, bu kararların kesinleşmesi üzerine infazları sırasında 6763 Sayılı Kanun ile uzlaşma hükümlerinde yapılan değişiklik nedeniyle Bergama Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından lehe hükümlerin uygulanması talebinde bulunulduğu, mahkemece soruşturma aşamasında uzlaşma teklifinin yapıldığı gerekçesiyle talebin reddine karar verildiği, bu karara karşı yapılan itiraz üzerine Bergama Ağır Ceza Mahkemesi"nin 27/11/2017 tarihli ve 2017/66256 değişik iş sayılı kararıyla mala zarar verme yönünden itirazın kabulüne, hakaret suçundan ise soruşturma aşamasında uzlaşma teklif edildiği ve taraflar arasında uzlaşma sağlanamadığı gerekçesiyle itirazın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
26/06/2009 gün ve 5918 sayılı Kanunun 8. maddesi ile 5271 sayılı CMK"nın 253. maddesinin 3. fıkrasına eklenen cümle ile uzlaştırma kapsamına giren bir suçun, bu kapsama girmeyen bir başka suçla birlikte işlenmiş olması halinde uzlaşma hükümlerinin uygulanmayacağı hüküm altına alınmıştır. Hakaret suçunun o tarihte uzlaşma kapsamında olmayan mala zarar verme suçuyla birlikte işlenmesi nedeniyle, uzlaşma hükümleri uygulanamayacağından yapılan uzlaşma teklifi de geçersizdir. Bu nedenle hükümden sonra uzlaşma kapsamına alınan mala zarar verme suçuyla birlikte işlenen hakaret suçu açısından da yukarıda sözü edilen kanun değişikliği nedeniyle CMK"nın 253 ve 254 maddeleri uyarınca uzlaştırma işlemlerinin yapılması gerektiğinden itirazın kabulü yerine reddine karar verilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Hakaret suçundan sanık hakkındaki Bergama Ağır Ceza Mahkemesinin 27/11/2017 tarihli ve 2017/66256 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- 5271 sayılı CMK’nın 309 maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 30/04/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.