Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/30 Esas 2022/1398 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 6. Aile ile ... Aile Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı, dava dilekçesi ile birlikte, ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/06/2016 tarih ve 2015/124 Esas, 2016/72 Karar sayılı ilamı ile boşandığını, müşterek çocuğunun velayetinin anneye verildiğini, çocuk için aylık 150,00-TL iştirak nafakasına, davalı için ise aylık 150,00-TL yoksulluk nafakasına hükmedildiğini, davalı tarafın müşterek çocuğunun okula kaydını yaptırarak kendisine bırakıp gittiğini, velayet sorumluluğunu yerine getirmediğini, resmi olarak velayeti annede olduğu için resmi ve gayri resmi kurumlarda mağdur olduklarını bu nedenle çocuğun velayetinin kendisine verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada ise, müşterek çocuklarının kendi yanında kaldığını, velayet hakkı annede olmasına rağmen annenin çocuğu kendisine bırakıp gittiğini, boşanma ilamı ile çocuk için bağlanan iştirak nafakasını annenin kendisi için kullandığını, davalı annenin sabit bir aylık gelirinin bulunduğunu, boşanma ilamı ile çocuk için hükmedilen iştirak nafakası ve davalı için hükmedilen yoksulluk nafakasının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
... 6. Aile Mahkemesince, dava dilekçesinin davalıya 12/04/2020 tarihinde tebliğ edildiği, süresi içerisinde davalı tarafından 22/04/2020 tarihinde yetki itirazında bulunuldu, velayete ilişkin davalarda yetkili mahkemenin küçüğün ikametgahının bulunduğu yer mahkemesi olduğu, küçüğün yerleşim yerinin ise velayet kendisine bırakılan tarafın yerleşim yeri olduğu, somut olayda velayet kendisine bırakılan
taraf olan davalı annenin yerleşim yerinin ... ili olduğu, bu nedenle asıl dava ve birleşen dava yönünden davaya bakmakla yetkili mahkemenin ... Aile Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Aile Mahkemesince ise, asıl davanın velayetin değiştirilmesi, birleşen davanın ise iştirak ve yoksulluk nafakasının kaldırılması talebine ilişkin olduğu, davacının, müşterek çocuğun velayetinin davalı anneden alınıp kendisine verilmesi yönündeki talebinin bir çekişmesiz yargı işi olduğu, çekişmesiz yargı işlerinde de, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça talepte bulunan kişinin veya ilgililerden birinin oturduğu yer mahkemesinin yetkili olduğu, velayetin kaldırılması veya ebeveynlerden birinden alınarak diğerine verilmesine yahut kaldırılan velayetin iadesine ilişkin davalarda, yetkiye ilişkin Türk Medeni Kanununda aksine bir düzenleme bulunmadığına göre, Hukuk Muhakemeleri Kanunundaki "çekişmesiz yargıyla" ilgili genel yetki kuralının burada da uygulanacağı, o halde, davacının kendi oturduğu yer mahkemesinde bu davayı açabileceği, UYAP sistemi üzerinden yapılan sorgulama sonucunda davacının dava tarihindeki oturduğu yerin ''Selçuklu Mahallesi, Güzelgah Caddesi 128/20 Sincan/Ankara'' olduğu ve bu nedenle de ... 6. Aile Mahkemesi'nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Türk Medeni Kanununun 336. maddesi gereğince evlilik devam ettiği sürece ana-baba velayeti birlikte kullanırlar. Velâyet, ana ve babadan birinin ölümü hâlinde sağ kalana, boşanma veya ayrılığa karar verilmesi halinde hakim velayeti eşlerden birine vermek zorundadır. Velayetin düzenlenmesi kamu düzeni ile ilgilidir.
Türk Medenî Kanununun 411. maddesine göre, "Vesayet işlerinde yetki, küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir." Aynı Kanunun 19/1. maddesi uyarınca “Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.” Yine, aynı Kanunun 21. maddesine göre, velayet altında bulunan çocuğun yerleşim yeri, ana ve babasının; ana ve babanın ortak yerleşim yeri yoksa, çocuğun kendisine bırakıldığı ana veya babanın yerleşim yeridir. Diğer hallerde çocuğun oturma yeri, onun yerleşim yeri sayılır.
Nafaka davalarında kesin yetki kuralı bulunmayıp, 6100 sayılı HMK'nın 6. maddesi gereğince genel yetkili mahkeme, davalının yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesidir.
Dosya kapsamından, küçüğün velayeti kendisine bırakılan davalı annenin ikametgah adresinin "Merkez/..." olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın ... Aile Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Aile Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.