Danıştay 8. Daire 2017/566 Esas 2022/2626 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/566
Karar No : 2022/2626


Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : … Belediye Başkanlığı
(… Belediye Başkanlığı)
Vekili : Av. …
Karşı Taraf (Davalı) : … Valiliği
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Bergama Kaymakamlığınca düzenlenen inceleme raporunun mera ıslah projesi olarak değerlendirilmesi, 77.363,20-TL proje giderinin Belediye Başkanından tahsil edilmesi, tahsil edilecek tutarın mera ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere Belediye bütçesinde açılacak hesaba gelir kaydedilmesi, … ada, … parsel no.lu mera vasıflı taşınmaz üzerinde ekili bulunan buğday hasadının mera alanlarının geliştirilmesi için kullanılmak üzere Bergama Kaymakamlığınca oluşturulan Komisyon marifetiyle yapılarak ayrı bir hesap açılarak gelir kaydedilmesine ilişkin İzmir İl Mera Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davanın … Belediye Başkanlığı adına Belediye Başkanı … tarafından açıldığı ve vekaletnamenin de yine Belediye Başkanlığı adına düzenlendiği, dava açma ehliyeti yönünden belediyenin hukuki menfaati ve tüzel kişiliği ile belediye başkanının hukuki menfaatin birbirinden ayrı olduğu, bu kapsamda işlemin (b) bendinde belirtilen tahsil edilmesi gerektiği belirlenen 77.363,20-TL'nin … Belediye Başkanı … 'dan tahsil edilmesi gerektiğine ilişkin kısmı yönünden davacının kişisel ve güncel bir menfaat bağı bulunmadığından davanın bu kısmının ehliyet yönünden reddine; işlemin diğer kısımları yönünden, mera alanlarının amacı dışında kullanılamayacağı gibi tahsis amacı değiştirilmedikçe başka şekilde yararlanılamayacağı, belediye başkanlarının meraların korunmasından ve ayrıca tahsis amacına göre en iyi şekilde kullanılmasının sağlanmasından sorumlu olduğu, amaç dışı kullanılmak suretiyle vasıfı bozulan meranın tekrar eski konumuna getirmek amacı ile yapılan veya yapılacak olan masrafların sebebiyet verenlerden tahsil edileceği, yapılacak olan masrafların ıslah projelerine uygun olarak o yerin ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere belediye bütçesinde açılacak hesaba gelir kaydedileceği hükümleri karşısında anılan hükümlere uygun olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, İzmir ili, Bergama ilçesi, Ayaskent belediyesi, … mevkiinde bulunan … ada, … parselde kayıtlı meraya buğday ekmek, … ada, … parselde kayıtlı harman yerine 195 adet ceviz fidanı dikmek ve … ada, … parselde kayıtlı harman yerine arpa ekmek suretiyle tecavüz ve müdahalede bulunulduğunun Bergama Kaymakamlığınca yaptırılan soruşturma sonucunda anlaşıldığından bahisle Bergama Kaymakamlığı İdare Kurulu Başkanlığının … tarih ve … sayılı kararı ile müdahalenin menine karar verildiği, Bergama Kaymakamlığı Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısı ile, mera alanının eski haline getirilmesi amacıyla yapılacak harcama toplamının 77.363,20-TL olduğuna ilişkin inceleme raporu da yazıya eklenmek suretiyle mera alanında ekili buğday ve arpa ürünlerinin nasıl değerlendirilmesi gerektiği hakkında il müdürlüğünden görüş istenildiği, müdahalenin men'ine ilişkin karar ve inceleme raporu esas alınmak suretiyle dava konusu işlemin tesis edilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İdare Mahkemesi kararının davanın reddine ilişkin kısmı yönünden;
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen kararın, davanın reddine ilişkin kısmı yönünden dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, davalının temyiz isteminin reddi ile anılan kararın bu kısmının onanması gerekmektedir.
İdare Mahkemesi kararının davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin kısmı yönünden;
4342 sayılı Mera Kanunu'nun 4. maddesinin 4. fıkrasında, "Amaç dışı kullanılmak suretiyle vasıfları bozulan mera, yaylak ve kışlakları tekrar eski konumuna getirmek amacı ile yapılan veya yapılacak olan masraflar sebebiyet verenlerden tahsil edilir. Yapılan masraflar karşılığı tahsil edilen tutarlar genel bütçeye, yapılacak olan masraflar karşılığı tahsil edilen tutarlar ise il müdürlüklerince hazırlanan ıslah projelerine uygun olarak o yerin ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere köy sandığında veya belediye bütçesinde açılacak hesaba gelir kaydedilir. Umuma ait çayır ve otlak yerlerinin kullanılmasında ve bunlardan faydalanılmasında mera yaylak ve kışlaklara ilişkin hükümler uygulanır." düzenlemesi yer almaktadır.

Uyuşmazlıkta, dava konusu mera alanının (tüzel kişiliği 6360 sayılı Kanunla kaldırılan) Ayaskent Belediyesinin ve belde halkının kullanımında bulunduğu anlaşılmaktadır. Söz konusu alana buğday ve arpa ekmek, ceviz fidanı dikmek suretiyle müdahalede bulunulduğu, anılan müdahalenin aynı zamanda … Belediye Başkanı olan … tarafından gerçekleştirildiği görülmektedir.
Belediye tüzel kişiliği ile belediye başkanının hukuki menfaatinin birbirinden ayrı olduğu kabul edilebilirse de, bu hususun her bir uyuşmazlık açısından ayrı ayrı değerlendirilerek belediye tüzel kişiliği ile belediye başkanının menfaatinin örtüşüp örtüşmediğinin, başka bir ifadeyle belediye başkanının belediye tüzel kişiliği adına hareket edip etmediğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Bu bakımdan, dava konusu olayda, meraya yapılan müdahale belediye başkanı … tarafından gerçekleştirilmiş ve dava konusu işlemde de eski hale getirme bedelinin belediye başkanından tahsili talep edilmiş ise de, meraya yapılan müdahalenin belediye başkanının şahsi menfaatinden kaynaklanan nedenlerle gerçekleştirildiği veya müdahale neticesinde bireysel bir çıkar elde edildiği yönünde dosya kapsamında herhangi bir bilgi ya da belgenin bulunmadığı görülmüştür.
Bu nedenle, dava konusu olay özelinde, meraya yapılan müdahaleyi gerçekleştiren …, söz konusu eylemi belediye tüzel kişiliğini temsilen yerine getirdiğinin kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin, meranın eski hale getirilmesi için belirlenen 77.363,20-TL'nin tahsil edilmesine yönelik kısmının esasının incelenerek bir karar verilmesi gerektiğinden, ehliyet yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının davanın reddine ilişkin kısmının onanmasına, davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin kısmının bozulmasına, bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 13/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.