Danıştay 6. Daire 2020/2127 Esas 2022/4665 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/2127
Karar No : 2022/4665

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) … Defterdarlığı
(… Yayın Tic. Tur. Gıda ve San. A.Ş)
VEKİLİ : Av. … 2- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF : 1- … Belediye Başkanlığı
2-… Defterdarlığı (… Yayın Tic. Tur. Gıda ve San. A.Ş)

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karabük İli, Safranbolu İlçesi … Mahallesi, … ada, … sayılı parselde kayıtlı olan taşınmazda ruhsat eki projelerine aykırı olarak, 2. ve 1. bodrum katlarda yer alan otopark alanının bir kısmının bölücü duvarla örüldüğü ve söz konusu alanın otopark olarak kullanılmadığı, ayrıca yapının arka cephesinde yer alan terasların kapatılarak iç mekanlarla birlikte kullanıldığı ve bu katta bulunan bölücü duvarlarda da değişiklik yapılarak farklı kullanım alanları oluşturulduğundan bahisle, söz konusu imalatların 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsata bağlanmasına ya da ruhsat ekii projelerine uygun hale getirilmesine ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca 140.549,47 TL idari para cezası verilmesine ilişkin Safranbolu Belediye Encümeninin … günlü, … sayılı ve 36 sayılı işlemlerinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararında; ruhsatsız oldukları sabit olan ilave yapılar nedeniyle 3194 sayılı Kanunun 32. maddesi uyarınca işlem tesis edilmesinde ve aynı Kanunun 42. maddesinin (a) bendi uyarınca verilen temel para cezası ile yapının uygulama imar planı bulunan bir alanda olması, ruhsat alınmaksızın yeni inşaî faaliyete konu olması ve bu inşaai faaliyetin tamamlanarak yapıların kullanılıyor olması nedeniyle temel para cezasına aynı maddenin 42. maddesinin 2. fıkrasının (c) bendinin 5., 10. ve 12. alt bentleri uyarınca uygulanan artırım nedenlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmış; belirtilen gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: … idare Mahkemesinin, davanın reddi yolundaki, yukarıda özetine yer verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi 6. İdari Dava Dairesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 26/12/2018 tarih ve E:2017/1025, K:2018/8118 sayılı kararıyla bozulması üzerine, İdari Dava Dairesince bozma kararına uyularak verilen kararda, İdare Mahkemesi Kararının yıkıma ilişkin kısmının kaldırılmasına gerek olmadığı; kararın para cezasına ilişkin kısmına ilişkin olarak ise, 05/10/2016 günlü, 9169 sayılı Türkiye Ticaret Sicili gazetesinde yayımlanan ilan ile davacı şirketin, ticaret sicili kaydının 08/09/2016 tarihinde resen terkin edildiği, davacı şirketin tüzel kişiliği bu şekilde ortadan kalktığından, 2577 sayılı Kanunun 26. maddesinin 1. fıkrasında sözü edilen yasal şartların oluştuğu, bununla birlikte, ceza sorumluluğunun şahsi olması ve idari para cezasının bir başka şahıstan tahsilinin mümkün olmaması ve davanın idari para cezasına ilişkin kısmının yalnızca tüzel kişiliği ortadan kalkan davacıyı ilgilendirmesi nedenleriyle idari para cezası yönünden, 2577 sayılı Kanunun 26. maddesinin 2. fıkrası uyarınca dilekçenin iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, … İdare Mahkemesince verilen … gün ve E:… , K:… sayılı kararın para cezasına ilişkin kısmının kaldırılması suretiyle, bu kısma yönelik olarak 2577 sayılı Kanunun 26. maddesinin 2. fıkrası uyarınca dilekçenin iptaline, yıkıma ilişkin kısmı yönünden ise istinaf başvurusunun reddine ve toplam 287,10 TL yargılama gideri ile yürürlükteki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 1.362,00 TL vekalet ücretinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 1. Hazine Adına Karabük Defterdarlığı tarafından; Yapı Tatil Tutanağında, ruhsata aykırılıkların somut ve net olarak ortaya konulmadığı, anılan tutanağın usulüne uygun olarak düzenlenmediği; yapılan tespitin ve para cezası hesaplamasının hatalı olduğu; bununla birlikte, yıkım kararının hukuka uygunluğunun keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle denetlenmesi gerekirken böyle bir yöntem izlenmeden karar verildiği ileri sürülmektedir.
2. Safranbolu Belediye Başkanlığı tarafından; dava konusu işlemlerin tebliğ edildiği tarihte 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin henüz yayımlanmamış olduğu, taraf sıfatındaki değişikliğin ise, Mahkeme kararından sonra gerçekleştiği, bu durumda davalı idarenin davanın açılmasına sebep olduğu ileri sürülemeyeceği gibi dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık da bulunmadığı, bu nedenlerle davalı idare aleyhine yargılama giderlerine hükmedilemeyeceği, yıkım yönünden davanın reddedildiği, yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesinin gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : 1. Safranbolu Belediye Başkanlığı tarafından; dava konusu işlemlerin usul ve yasaya uygun olarak tesis edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
2. Hazine Adına Karabük Defterdarlığı tarafından savunma verilmemiştir.



DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Davalının temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının yargılama giderlerine ilişkin kısmının bozulması, davacının temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Safranbolu Belediye Encümeninin … günlü, … ve … sayılı kararlarıyla, Karabük İli, Safranbolu İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazda ruhsat eki projelerine aykırı olarak, 2. ve 1. bodrum katlarda yer alan otopark alanının bir kısmının bölücü duvarla örüldüğü ve söz konusu alanın otopark olarak kullanılmadığı, ayrıca yapının arka cephesinde yer alan terasların kapatılarak iç mekanlarla birlikte kullanıldığı ve bu katta bulunan bölücü duvarlarda da değişiklik yapılarak farklı kullanım alanları oluşturulduğundan bahisle, söz konusu imalatların 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsata bağlanmasına ya da ruhsat eki projelerine uygun hale getirilmesine ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca 140.549,47 TL idari para cezası verilmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesinin atıfta bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Yargılama giderlerinin kapsamı" başlıklı 323. maddesinde, "(1) Yargılama giderleri şunlardır: a) Başvurma, karar ve ilam harçları. b) Dava nedeniyle yapılan tebliğ ve posta giderleri. c) Dosya ve sair evrak giderleri. ç) Geçici hukuki koruma tedbirleri ve protesto, ihbar, ihtarname ve vekâletname düzenlenmesine ilişkin giderler. d) Keşif giderleri. e) Tanık ile bilirkişiye ödenen ücret ve giderler. f) Resmî dairelerden alınan belgeler için ödenen harç, vergi, ücret ve sair giderler. g) Vekil ile takip edilmeyen davalarda tarafların hazır bulundukları günlere ait gündelik, seyahat ve konaklama giderlerine karşılık hâkimin takdir edeceği miktar; vekili bulunduğu hâlde mahkemece bizzat dinlenmek, isticvap olunmak veya yemin etmek üzere çağrılan taraf için takdir edilecek gündelik, yol ve konaklama giderleri. ğ) Vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti. h) Yargılama sırasında yapılan diğer giderler." hükmüne; "Yargılama giderlerinden sorumluluk" başlıklı 326. maddesinde, "(1) Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verilir. (2) Davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkeme, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştırır. (3) Aleyhine hüküm verilenler birden fazla ise mahkeme yargılama giderlerini, bunlar arasında paylaştırabileceği gibi, müteselsilen sorumlu tutulmalarına da karar verebilir." hükmüne; "Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri" başlıklı 331. maddesinde ise, "(1) Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder. (2) Görevsizlik veya yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmesi hâlinde, yargılama giderlerine o mahkeme hükmeder. Görevsizlik veya yetkisizlik kararından sonra davaya bir başka mahkemede devam edilmemiş ise talep üzerine davanın açıldığı mahkeme dosya üzerinden bu durumu tespit ile davacıyı yargılama giderlerini ödemeye mahkûm eder. (3) Davanın açılmamış sayılmasına karar verilen hâllerde yargılama giderleri davacıya yükletilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının esasa ilişkin kısmında; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.
İdari Dava Dairesi kararının yargılama giderlerine ilişkin kısmına gelince;
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; yargılama giderlerinin, başvurma, karar ve ilam harçları, dava nedeniyle yapılan tebliğ ve posta giderleri, dosya ve sair evrak giderleri, geçici hukuki koruma tedbirleri ve protesto, ihbar, ihtarname ve vekâletname düzenlenmesine ilişkin giderler, keşif giderleri, tanık ile bilirkişiye ödenen ücret ve giderler, resmî dairelerden alınan belgeler için ödenen harç, vergi, ücret ve sair giderler, vekil ile takip edilmeyen davalarda tarafların hazır bulundukları günlere ait gündelik, seyahat ve konaklama giderlerine karşılık hâkimin takdir edeceği miktar; vekili bulunduğu hâlde mahkemece bizzat dinlenmek, isticvap olunmak veya yemin etmek üzere çağrılan taraf için takdir edilecek gündelik, yol ve konaklama giderleri, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücretiyle yargılama sırasında yapılan diğer giderlerden oluştuğu; Kanunda yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınacağı; dava konusunun devri, davada iki taraftan her birinin kısmen haklı çıkması, aleyhine hüküm verilenlerin birden fazla olması ya da esastan sonuçlanmayan davalarda Mahkemece, Kanunun 326 ve 331. maddeleri göz önünde bulundurulmak suretiyle yargılama giderlerine hükmedileceği sonucuna ulaşılmaktadır.

Dosyanın incelenmesinden; Safranbolu Belediye Encümenince, Karabük İli, Safranbolu İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazda ruhsat eki projelerine aykırı imalatlar yapıldığından bahisle, söz konusu imalatların 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca ruhsata bağlanması ya da ruhsat eki projelerine uygun hale getirilmesine ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca idari para cezası verilmesine yönelik olarak, … Yayın Ticaret Turizm Gıda ve Sanayi A.Ş. aleyhine, … tarihli, … ve … sayılı kararların verildiği; anılan şirket tarafından, 29/03/2016 tarihinde, söz konusu kararların iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:… , K:… sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği; 17/08/2016 tarihli, 29804 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, davacı şirketin ticaret sicil kaydının 08/09/2016 tarihinde resen terkin edildiği; İdare Mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:… , K:… sayılı kararıyla reddedildiği; anılan kararın Danıştay Ondördüncü Dairesinin 26/12/2018 tarihli, E:2017/1025, K:2018/8118 sayılı kararıyla bozulması üzerine, İdari Dava Dairesince bozma kararına uyularak verilen 01/10/2019 tarihli, E:2019/636, K:2019/1609 sayılı kararla; dava konusu yıkım kararı yönünden istinaf başvurusunun reddine, idari para cezası yönünden ise, davacı şirketin tüzel kişiliğinin ortadan kalkmış olması ve ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkesi gereğince idari para cezasının bir başka şahıstan tahsilinin mümkün olmaması nedenleriyle, 2577 sayılı Kanunun 26. maddesinin 2. fıkrası uyarınca dilekçenin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, dava dilekçesinin iptali yönünde verilen kararın, esasa ilişkin bir karar olmadığı; anılan kararın, 667 ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerin, Danıştay bozma kararında belirtilen maddeleri uyarınca davacı taraf sıfatında yasal olarak meydana gelen değişiklikten (Davacı şirketin ticari sicil kaydının terkin edilerek, her türlü mal varlığı, alacak ve haklarıyla Hazineye bedelsiz olarak devredilmesinden) kaynaklandığı; bu durumda, bakılan davanın davalı idareden kaynaklandığından ya da verilen hükmün dava konusu işlemlerin hukuka aykırı olduğu yönünde bir tespit içerdiğinden bahsedilemeyeceği; kaldı ki, taraf sıfatında meydana gelen değişiklik, dava konusu işlemlerin tesis edilmesinden ve hatta davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararından sonra gerçekleştiği gibi davanın reddine ilişkin söz konusu İdare Mahkemesi kararına yapılan istinaf başvurusu üzerine, İdari Dava Dairesince işin esasının incelenmesi suretiyle yapılan yargılama sonucunda da istinaf başvurusunun reddine karar verildiği hususları dikkate alındığında, davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı idareye yükletilmesinin mümkün olmadığı, bu kısım yönünden davalı idarenin temyiz isteminin kabulünün gerektiği sonucuna varılmıştır.

Bu itibarla, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince, yargılama giderlerine ilişkin olarak, Hukuk Muhakemeleri Kanununun yukarıda yer verilen hükümleri uygulanmak suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerektiğinden, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının belirtilen kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine; davalı idarenin, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin ise kısmen kabulüne, kısmen reddine;
2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının davalı idare aleyhine hükmedilen yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısmının BOZULMASINA, geri kalan kısmının ise ONANMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 13/04/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.