MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davada davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacı vekili, müvekkili ile ihraç kaydıyla şeker almak üzere sözleşme imzalayan davalı ... Ltd.Şti’ne 17.01.2000 tarihli sözleşme çerçevesinde ihraç kaydıyla şeker teslim edildiğini, ancak firma tarafından şekerin ihracı gerekirken ihraç edilmediğini, ihraç edilmiş gibi gösterilmek suretiyle düzenlenen belgeler kullanılarak şekerin yurt içinde bırakılması nedeniyle müvekkilin zarara uğradığını belirterek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla toplam 914.670.092.068 TL’nin 252.442.11.738 TL fiyat farkına dava açma tarihinden itibaren sözleşmede belirlenen aylık %10 faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ve 6.269.151.193 TL’na 6183 sayılı yasa ile belirlenen faiz oranları üzerinden hesaplanacak gecikme zammı ve %50 fazlası ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili, müvekkiline bağlı ...Şeker Fabrikasıyla davalı ... Ltd. Şti. arasında dahilde işleme izin belgeleri kapsamında şekerin satışına ilişkin sözleşme imzalandığını, davalının teslim aldığı şekerin belli bir kısmını müeyyideli kapattığını ve müvekkilin zarara uğradığını belirterek, 958.841,92 TL’nin dava tarihinden itibaren 6183 sayılı yasa uyarınca faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili asıl davada, müvekkillerinin usulune uygun ihracaat yaptığını, davacının müvekkili şirketin ihracaatına ilişkin gümrük beyannameleri kapsamında beyan edilen ihracatın gerçekleştiği yönünde...Gümrük Müdürlüğü"nden alınan teyitler üzerine alınan tüm teminatları serbest bıraktığını, malın ihraç edildiğinin davacının kabulünde olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı vekili birleşen davada, müvekkilinin ... Ağır Ceza Mahkemesinin 2001/88 esas ve 2003/177 karar sayılı ilamı ile kaçakcılık suçundan beraat ettiğini, davacının talebinin bu nedenle yerinde olmadığını, müvekkili şirket tarafından alınan şekerlerin sözleşmeye ve dahili işleme rejimine uygun ihraç edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl dava yönünden, ... Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2001/95 E. ve 2013/219 K. sayılı dava dosyası ile ... Ağır Ceza Mahkemesi"nin 2008/183 E. (2001/88 E.) ve 2009/83 K. sayılı ilamı ile sanık olan davalıların beraatlerine karar verilmiş olması mahkemeyi bağlamamakla beraber ortaya konulan maddi olgular ve delillerin ihraç kaydı ile alınan şekerin yurt içinde alıkonulmuş olması fiilinin gerçekleşmiş olduğunun kabulüne olanak vermediği, sözleşmeye aykırılık oluşturan ve gerekse haksız fiil sorumluluğu bakımından zararlandırıcı eylemin davalılarca gerçekleştirildiğinin kesin olarak tespit olunmadığı, bu nedenle tazminat yükümlülüğünün olmayacağı, birleşen dava yönünden ise davalılar hakkında resmi belgede sahtecilik suçlaması ile açılmış olan ...Ağır Ceza Mahkemesinin 2001/95 E., 2009/83 K. sayılı dava dosyasında da sanık davalıların beraatlerine karar verilerek kesinleştiği, bu dava ile davalıya teslim edilen şekerin tamamının ihraç edildiğinin defter kaydı ve faturalarla belirlendiği, bu durumda ceza mahkemesi karar gerekçesinde ortaya konan maddî olgular ile mevcut bilgi ve belgelerin Dahili İşleme Belgesinin sahtecilikle kapatılmış olduğunun kabulüne olanak vermediği, asıl ve birleşen davada zararın ispatlanamadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın reddine dair karar verilmiş, hüküm asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı ile davalı ... Ltd.Şti arasında şeker satışına ilişkin akdi ilişki mevcuttur.
Uyuşmazlık iki noktada toplanmaktadır.Birincisi,davalıya ihraç kaydı ile satılan şekerin yurt dışına gönderilip gönderilmediği, diğeri ise satın alınan şekerin yurt içinde işlendikten sonra yurt dışına gönderilip gönderilmediğine ilişkindir.Konu teknik incelemeyi gerektirmekte olup yapılan inceleme ve alınan rapor denetime elverişli ve yeterli değildir. Mahkemece gümrük mevzuatını bilen kişilerden oluşturulacak bilirkişi heyeti aracılığı ile gümrük kayıtları incelenip, sunulan deliller tartışılarak malların hangi ülkeye ihraç edildiğinin, nerede işlendiğinin araştırılarak gümrük çıkış belgeleri ile çıkan malların içeriği kontrol edildikten ve karşılaştırıldıktan sonra alınacak rapor doğrultusunda bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, hükmün asıl ve birleşen dava davacısı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 30/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.