MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davacının davalı ... Organik Doğal Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. ile ticari ilişkisi olduğunu, davalı şirketin müvekkili şirket lehine her biri 12.500,00 TL bedelli 10 adet bono keşide edip verdiğini, davalı şirket ödeme güçlüğü içine düşünce, bu bonoların iade edilip yerine çekler alındığını, bu çeklerin bir kısmı da ödenmediği için davacı tarafından icra takibine konu yapıldığını, davacı davalı şirketten alacaklı iken davalı şirketin davacı tarafından daha önce iade edilen dava konusu bonoları muvazaalı olarak diğer davalı ..."a verdiğini ileri sürerek, davacının davalılara borcunun olmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davalının meşru ve iyi niyetli hamil olduğunu, iddianın yerinde olmadığını, basiretli bir tacir gibi davranmayan, senetleri iade ederken cirosunu iptal etmeyen davacının sorumluluktan kurtulamayacağını, davalının davacıdan ciro yolu ile aldığı kıymetli evrak nedeniyle alacaklı olduğunu savunarak, davanın reddini ve icra inkar tazminatının davacıdan tahsilini istemiştir.
Diğer davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece verilen davanın kabulü kararı, Dairemiz 02.03.2015 gün; 2014/18955 E. – 2015/2856 K. sayılı ilamı ile “Dava konusu senetlerde davacı ... Ltd. Şti. lehtar (1. ciranta) davalılardan ... Organik Doğal Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. keşideci, ... ise 2. cirantadır. Davacı lehtarın keşideci aleyhine menfi tespit davası açmasında hukuki yararı yoksa da davalı keşidecinin temyizi bulunmadığından bu yön bozma sebebi yapılamamış, eleştirilmekle yetinilmiştir. Dava konusu bonoların lehtar olan davacının cirosu ile davalı ..."a devredildiği ve ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Senete karşı ileri sürülen her türlü iddia ve def"inin yazılı delile kanıtlanması gerekir. Somut olayda tanık dinlenmesi usul ve yasaya aykırıdır. Mahkemece, bu yönler gözetilmeden somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, dava konusu bonoların, lehtar olan davacının cirosu ile davalı ..."a devredildiği, ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı, senede karşı ileri sürülen her türlü iddia ve definin yazılı delille kanıtlanması gerektiği, davacı tarafın davalı tarafa borçlu olmadığına ilişkin iddiasını senet karşısında yazılı delille kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece her ne kadar dairemiz bozma ilamına uyulmuş ise de bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Somut olayda davacı, davalı ...’a yönelik iddiasını en son delil olan yemin delili ile de ispat etme hakkına sahiptir. Her ne kadar yargılama aşamasında mahkemece davacının yemin deliline dayanması nedeniyle davacıya yemin hakkı hatırlatılarak davalı ..."a, yeminin sonuçlarını içeren ancak yemin metnini içermeyen ihtarlı davetiye çıkarılmış ise de daha sonra bu ara karardan dönülmüş, iddianın yazılı delille ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Öncelikle mahkemece HMK 225 vd maddeleri uyarınca davacı tarafa yemin metni düzenlettirilmek suretiyle, davalı ...’a gönderilecek davetiyeye yemin metni de eklenerek, davalıya tebligat yaptırılması gerekir. Bilindiği üzere tebligat, Tebligat Kanunu 10. maddesine göre bilinen adrese yapılır. Bilinen adrese çıkartılan tebligatın bila tebliğ olması durumunda varsa mernis adresine normal usulde tebligat yapılır. Tebligatın da bila dönmesi durumunda, bu kez tebligatın mernis adresine Tebligat Kanunu 21/2 hükmüne göre yapılması gerekmektedir.
Somut olayda mahkemece yemin teklifine ilişkin ara karardan dönülmeden önce davalı ...’a yemin sonuçlarını ihtar eden tebligat yapılmış, bu tebligatın davalının mernis adresine yapıldığı belirtilmiş ise de, bu adresin mernis adresi olup olmadığı dosya içeriğinden tespit edilmemiştir. Davalı ... için bildirilen adrese çıkarılan ilk tebligat, adreste "... Sokak" olmadığından iade edilmiş, bilahare aynı adrese çıkarılan tebligat, yukarıda belirtildiği üzere mernis adresi olduğu tespit edilmeden, Tebligat Kanunu"nun 21/2. maddesine aykırı olarak yapılmıştır. Kaldı ki gönderilen davetiye içinde davacı tarafça hazırlanıp sunulan yemin metni de bulunmamaktadır. Yerel mahkemece açıklanan şekilde eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 10/04/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.