Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/634 Esas 2022/1397 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/634
Karar No : 2022/1397


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir İli, Buca İlçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsel üzerindeki yapının denetim sorumluluğunu üstlenen şirkette sorumlu denetim elemanı olarak çalışan davacının, söz konusu yapının 4708 sayılı Kanun'un 2. maddesinin (c), (d), (e) ve (ı) betlerinde öngörülen esaslara göre denetlenmediğinin tespit edildiğinden bahisle, denetim faaliyetinin bir yıl süreyle geçici olarak durdurulmasına ilişkin 01/08/2013 tarih ve 28725 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 26/07/2013 tarih ve 6360 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla;
Uyuşmazlığın, 06/08/2011 tarihinde … Yapı ve Elemanları Kalite Kontrol Laboratuarı tarafından inşaatın sadece bodrum kat, zemin kat ve 1. kat kolonlardan karot numuneleri alındığı halde 2. kat döşemeden de numune alınmış gibi rapor düzenlendiği iddiasından kaynaklandığı,
Mahkemelerinin E: … sayılı dosyasında mevcut olan, davalı idare tarafından 06/10/2011 tarihinde inşaat mahallinde yapılan denetime ait görüntülerin incelenmesinden; denetimin sadece davalı idare elemanlarınca gerçekleştirildiği, denetime denetim firması personelinden hiç kimsenin iştirak etmediği, inşaatın 2. katında moloz yığınları olduğu, söz konusu molozlardan dolayı bu katta karot deliği açılıp açılmadığının tam olarak görülemediği, denetçiler ile firma yetkilileri arasında yapılan konuşmada bir personelin gelip açılan delikleri göstermesinin istenildiği, ancak denetim elemanlarınca firma yetkililerinin gelmesi beklenmeden denetim tamamlanarak olay yerinden ayrılındığının anlaşıldığı,
Bu durumda, yapı denetim ve laboratuvar firmalarınca, karot numunesi alınırken 2. kattan da numune alındığı iddia edilerek buna ilişkin analiz raporunun sunulmasına karşın, bu hususun doğru olup olmadığının, yapı denetim firmasının katılımıyla usulüne uygun olarak yapılacak denetimle ortaya konulması gerekirken, davalı idarece yapı denetim firmasının yokluğunda, usulüne uygun olmayan şekilde yapılan denetimde, 2. kattan numune alınmadan alınmış gibi gösterilerek rapor düzenlendiğinin tespit edildiğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı,
gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Karar düzeltme aşamasında verilen Danıştay Altıncı Dairesinin 27/02/2020 tarih ve E:2017/2561, K:2020/2787 sayılı kararıyla;
Dosyanın incelenmesinden, … Yapı Denetim Ltd. Şti.'nde denetim elemanı olarak çalışan davacının İzmir İli, Buca İlçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parsel üzerindeki … YİBF numaralı yapının denetimini üstlendiği, 06/08/2011 tarihinde … Yapı ve Elemanları Kalite Kontrol laboratuarı tarafından karot numuneleri alındığı, mevzuat gereği numune tutanağında yapı müteahhidinin imzasının bulunması gerektiği halde bulunmadığı, tutanağın mevzuata uygun düzenlenmediği, 08/08/2011 tarihinde Bakanlık Rapor Numaraları alınarak raporlanmış olduğu, ancak bodrum kat, zemin kat ve 1. kat kolonlardan numune alınmasına rağmen, numune alınmayan 2. kat döşemeden numune alınmış gibi rapor düzenlendiğinin ihbarı üzerine, davalı idare elemanlarınca inşaat mahallinde yapılan incelemeler neticesinde, bodrum kat, zemin kat ve 1. kat kolonlardan karot alındığı anlaşılmakla beraber, 2. kat döşemeden karot alındığına dair herhangi bir bulguya rastlanılmadığı ve herhangi bir karot boşluğu bulunmadığının tespit edildiği,
Bu nedenle, davacı hakkında tesis edilen söz konusu yaptırımın uygulanmasına neden olan eylemlerin gerçekleştiği, diğer bir ifade ile davacının denetim sorumluluğunu Kanun'da öngörülen esaslara uygun olarak yerine getirmediği anlaşıldığından, davacının eylemine karşılık, işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre faaliyetin durdurulması yaptırımına yönelik tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı,
Ancak, yapı denetim elemanlarına 4708 sayılı Kanun'a aykırı davranışlarından ötürü uygulanacak idari müeyyideleri düzenleyen aynı Kanun'un 8. maddesinde yapılan değişikliğin, değişiklikten önceki haline göre lehe hükümler içerip içermediğinin irdelenmesi gerektiği,
Buna göre, idari yaptırımların 23/04/2015-20/02/2020 tarihlerinde Kanun'da yapılan değişiklikler kapsamında büyük oranda değiştiği, anılan Kanun değişikliklerinden sonra, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 2. maddesinin dördüncü fıkrasına aykırılık hallerinde denetçi açısından lehe sonuçlar doğduğunun görüldüğü,
Ancak burada lehe hükümlerin uygulanabilmesi için değişiklikten önceki kanun hükmü uyarınca faaliyetin durdurulması yaptırımının uygulanmamış olmasının gerektiği,
Bu bakımdan, mahkemece yapılacak araştırma sonucunda idari yaptırımın uygulanıp uygulanmadığının tespiti üzerine şayet davaya konu yaptırım hiç uygulanmamışsa ya da uygulanması tamamlanmamışsa davacı hakkında lehe hükümler içeren yürürlükteki Kanuna göre işlem tesis edilmesi gerektiğinden dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi; idari yaptırımın tamamen uygulanmış olması halinde ise, yeni düzenleme lehe hükümler içerse bile buna göre yeniden bir idari yaptırım işlemi tesis edilemeyeceğinden, diğer bir ifade ile lehe hükümlerin infazı tamamlanmış yaptırımlara uygulanma imkanı bulunmadığından, işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Kanun hükümlerine göre uyuşmazlığın çözümlenmesi, bu durumda da eyleme karşılık tesis edilen işlem hukuka uygun bulunduğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiği,
sonucuna varılarak … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararıyla;
Davacının denetim elemanı olarak çalıştığı … Yapı Denetim Ltd. Şti.'ne aynı eylem nedeniyle aynı cezanın verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; Mahkemelerince dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 17/01/2017 tarih ve E:2015/2519, K:2017/256 sayılı kararı ile onandığı ve karar düzeltme talebinin de yine aynı Dairenin 27/11/2018 tarih ve E:2017/2476, K:2018/9775 sayılı kararı ile reddedildiği gerekçesi eklenmek suretiyle, dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, denetim günü inşaat mahallinde yeterli süre ile kalındığı, firma yetkilisinden yardım istenildiği ancak karot boşluğunun bulunamadığı, bu nedenle, denetim usul ve esaslarına uygun bir şekilde gerçekleştirilen denetim sonucu yapılan tespit doğrultusunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Ankara 17. İdare Mahkemesi ısrar kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerine uyulmamış olunması",
sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin temyize konu … tarih ve E:… , K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.