14. Hukuk Dairesi 2017/3709 E. , 2018/2882 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı tarafından, davalı aleyhine 06.01.2014 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 21.02.2017 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, 07.10.2014 tarihinde vefat eden muris ..."ın terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece ilk olarak, davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekilinin temyiz talebi üzerine, Dairemizin 29.02.2016 tarih, 2015/8805 Esas, 2016/2420 Karar sayılı ilamıyla hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, TMK"nun 605/2. maddesi gereğince açılan mirasın hükmen reddi istemine ilişkindir. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu"nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanunu"nun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir. Ayrıca Türk Medeni Kanununun Velayet Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 39/2. fıkrası gereğince mirasın reddi yetkisini içeren özel vekaletname sunulması da zorunludur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın reddine karar verilmiş ise de bozma ilamı yanlış değerlendirilmiştir. Yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin murisin ölüm tarihinde borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak, bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler, tapu müdürlüğü v.b. Kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi, mirasçının mirası kabul anlamına gelen davranışlarda bulunup bulunmadığının araştırılması gerekir.
Somut olayda, bozma ilamında 118 ada 6 parsel, 117 ada 8 ve 12 parsel sayılı taşınmazlarda mirasçılar adına intikal işlemi yapıldığı, taşınmazların mirasçılara babalarından mı yoksa mirasının hükmen reddini talep ettikleri annelerinden mi intikal ettiğinin anlaşılamadığı, bu konuda araştırma yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir. Dosya içerisindeki nüfus kayıt örnekleri ve mirasçılık belgelerinden muris ..."ın 07.10.2004"te, eşi ..."ın 07.10.2008"de öldüğü, 118 ada 6 parsel, 117 ada 8 ve 12 parsel sayılı taşınmazların ... adına kayıtlı iken, ..."a ait 2. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2009/208-408 E. K. sayılı mirasçılık belgesiyle mirasçılarına intikal edildiği anlaşılmaktadır. Yani, davacıların adı geçen taşınmazların intikali sebebiyle muris ..."ın mirasını kabul anlamına gelecek davranışları bulunmamasına rağmen, mahkemece bu durum gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmesi doğru değildir. O halde mahkemece yapılması gereken iş, 103 ada 2 parsel, 105 ada 18 parsel ve 128 ada 13 parsel sayılı taşınmazlarda keşif yapılarak ölüm tarihi itibariyle murisin elbirliği mülkiyetine konu hissesinin değeri tespit edilmeli, ilçede bulunan tüm banka şubelerine yazı yazılarak murisin ölüm tarihi itibariyle mevduatının bulunup bulunmadığı araştırılmalı, davalının alacaklı olduğu ... İcra Müdürlüğü"nün 2010/600 sayılı dosyasında ölüm tarihi itibariyle alacak miktarı belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Ayrıca, davacının yargılama aşamasında Av. ..."ya verdiği vekaletnamede mirasın reddini içeren özel yetki bulunmadığından davacı vekiline özel yetkiyi içeren vekaletname sunması için süre verilmesi ve bu eksikliğin tamamlattırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Mahkemece, belirtilen hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 10.04.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.