Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/1347 Esas 2022/2068 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada Erzurum Asliye Ticaret ile Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi’nce, davalının yetki itirazının bulunduğu, taraflar arasında düzenlenen sözleşme gereğince Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleri’nin yetkili kılındığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce ise, tarafların kabulünde bulunan söz konusu eser sözleşmesinin 13. maddesinde ''Anlaşmazlığın esasına ilişkin maddi hukuk kuralları Türk Hukuku’na tabii olacaktır. Tahkim yeri Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleridir.'' hükmü yer aldığı, her ne kadar Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi’nce sözleşmenin 13. maddesinin yetki şartı olarak değerlendirilmiş ise de söz konusu madde hükmünde yetki şartına ilişkin bir hüküm bulunmadığı, maddenin tahkim ile ilgili hususları içerdiği, bu anlamda 6100 sayılı HMK'nın 17 ve 18. maddeleri hükümlerine uygun şekilde yetki şartının varlığı ve davalı tarafın aynı Yasanın 19. maddesine uygun şekilde yetki itirazının bulunduğundan söz edilemeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 17. maddesi ile “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, dava, sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.” hükmü düzenlenmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 27/12/2012 tarihli sözleşmenin anlaşmazlıkların çözümü başlıklı 13. maddesinde “Anlaşmazlığın esasına ilişkin maddi hukuk kuralları Türk Hukuku’na tabi olacaktır. Tahkim yeri, Ankara Mahkemeleri ve İcra Daireleridir.” hükmü kararlaştırılmıştır. Söz konusu madde de tarafların aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında yetkili mahkemeyi belirlemedikleri, maddenin tahkim ile ilgili hususları düzenlediği, davalı vekilinin cevap dilekçesi ile birlikte, yetki şartı çerçevesinde Ankara Mahkemeleri’nin kesin yetkili olduğuna dair yetki itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır.
Davalı, yetki itirazında yetkili mahkemeyi göstermemişse, yetki itirazı kabul edilmez. Davalının yetki itirazında yetkili olduğunu bildirdiği mahkemenin gerçekten yetkili olması lazımdır. Mahkeme, yetki itirazını incelerken, kendisinin yetkili olup olmadığını tespit bakımından, davalının yetki itirazındaki beyanları ile bağlı olmayıp, yetki hakkındaki kanuni hükümleri bütün şümulü ile nazara almak ve ona göre yetkili olup olmadığı hakkında bir karar vermek zorundadır. Ne var ki, bu inceleme kendisinin ve yetkili olduğu ileri sürülen mahkemenin yetkisinin tespiti ile sınırlı olup; yetki itirazında yetkili mahkeme doğru gösterilmemişse, mahkeme kanuna göre gerçekten yetkili olan mahkemeyi araştırıp tespit ederek yetkisizliğine ve dosyanın o yer mahkemesine yollanmasına karar veremez. Bu halde, yetki itirazında yetkili mahkemenin doğru gösterilmemiş olması sebebiyle, yetki itirazının reddine karar verilmelidir.
Mahkeme, yetki itirazını incelerken, kendisinin yetkili olup olmadığını tespit bakımından, davalının yetki itirazındaki beyanları ile bağlı olmadığı ve davalının yerleşim yeri Çankaya/Ankara olduğundan yetki itirazının geçerli olduğu kabul edilse dahi, dava konusunun eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olduğu, 6100 sayılı HMK'nın 10. maddesinde sözleşmeden doğan davalar için, sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin yetkili olduğu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 89. maddesinde ise para alacağına ilişkin davalarda aksi kararlaştırılmadıkça para borcu alacaklının yerleşim yerinde ödenmesi gerektiğinin belirtildiği, dolayısıyla davanın, davacının seçimine göre, hem genel ve hem de özel yetkili mahkemede açılabileceği, sözleşmenin ifa yeri ve davacı alacaklının yerleşim yerinin Erzurum olduğu anlaşıldığından ve davacı tercih hakkını bu yönde kullandığından, uyuşmazlığın Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi’nce görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nun 21 ve 22. maddeleri gereğince Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.