Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/14009 Esas 2022/2042 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, trafik kazasına karışan aracın karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası bulunmaması nedeniyle davacı tarafından zarar görene yapılan ödemenin rücuen tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/132 D.İş sayılı dosyasında, davacı ihtiyati haciz talep eden vekili dilekçesi ile, davalı ...’nun sevk ve idaresinde bulunan ... plakalı aracın 07/09/2010 tarihinde, ... İlçesi Yarhisar Köyü mevkiinde neden olduğu tek taraflı kaza sonucunda, aracın yoldan çıkarak şarampole yuvarlandığını, araçta yolcu olarak bulunan dava dışı İkrameddin Akkaya’nın, ağır bir biçimde yaralandığını ve %71 oranında sürekli malul kaldığını, meydana gelen kaza nedeniyle yapılan yargılama sonucunda sürücü ...’nun ... Sulh Ceza Mahkemesi’nce asli ve tam kusurlu bulunduğunu, Sigortacılık Kanunu’nun 14. maddesi ile ... Yönetmeliği’nin 9. maddeleri gereğince bu kazadan dolayı malul kalan İkrameddin Taşkaya için tanzim edilen maluliyet raporu, kusur raporu ve aktüerya raporuna göre belirlenen 85.000,00-TL tutarındaki tazminatın 07/09/2017 günü müvekkili ... tarafından hak sahibine ödendiğini, müvekkilinin Sigortacılık Kanunu’nun 14. maddesi ve ... Yönetmeliği’nin 9/b maddesi gereğince, zorunlu ferdi kaza koltuk sigortası bulunmayan araçların sebep olduğu kazalarda hak sahiplerine ödeme yapmakla yükümlü olduğunu, 07/09/2010 tarihinde meydana gelen kaza neticesinde yapılan ödemenin rücu edilmesi amacıyla kaza tarihinde zorunlu ferdi kaza koltuk sigortası bulunmayan ... plakalı araç sürücüsü ... ve maliki olan Cemaleddin Taşkaya aleyhine karşı işlemler başlatılacağını beyanla borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslarda bulunan hak ve alacaklarının ihtiyaten haczine karar verilmesini talep etmiş, mahkemece 06/11/2017 tarihli değişik iş kararı ile borçluların menkul ve gayrimenkul malları ile üçüncü şahıslarda bulunan hak ve alacakları üzerine ihtiyaten haciz kararı verilmiştir.

İhtiyaten haciz kararı verilmesi üzerine, davacı tarafından davalı borçlular hakkında ... 2. İcra Müdürlüğü'nün 2017/11579 E. sayılı dosyası ile 09/11/2017 tarihinde icra takibine başlanarak söz konusu icra dosyasından ihtiyati haciz kararının uygulanması talep edilmiş, davalılar vekilince icra dosyasında borca itiraz edilmesi üzerine, takip durmuş, itirazın iptali için ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 27/02/2018 tarihinde 2018/111 E. sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açılmıştır.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/132 D.İş sayılı dosyasında davalı borçlular vekilince 27/04/2018 tarihli dilekçe ile mahkemenin 06/11/2017 tarihli ihtiyati haciz kararına itiraz üzerine, mahkemece 27/04/2018 tarihli ara karar ile itirazın reddine karar verilmiş, anılan karara karşı davalı borçlular vekilince istinaf yoluna başvurulması neticesinde ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi 2019/2056 - 2019/1486 E.-K. sayılı kararı ile “ ihtiyati hacze karar veren ve asıl davanın görüldüğü mahkemenin aynı mahkeme olduğu, ihtiyati haciz dosyasının asıl dava dosyasının eki sayıldığı, uyuşmazlığın esası hakkında dava açıldığı da gözetilerek, oluşturulacak bir kararla o dosya üzerinden değerlendirme yapılmasının sağlanması; diğer yandan ihtiyati hacze yapılan itiraz üzerine derkenarla itirazın reddine karar verilemeyeceği, iki tarafın da duruşmaya davet edilip dinlenmeleri ve itiraz hakkında yeterli gerekçeyi de içerecek şekilde bir karar oluşturması gerektiği” gerekçesiyle ihtiyati hacze itiraz eden davalı borçlular vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesinin 1. fıkrasının a bendinin 6 numaralı alt bendi gereğince, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/132 D.İş. dosyasında verdiği 27/04/2018 tarihli derkenar ara kararının, esası incelenmeden kaldırılmasına ve itirazın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce 2018/111 E. sayılı dosyasında yargılamaya devam edilerek, 19/02/2020 tarihli karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın davalılar vekilince istinaf edilmesi üzerine, dosya istinaf incelemesinin yapılması için Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’ne gönderilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nce, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin Hâkimler ve Savcılar Kurulu'nun 26/06/2019 tarih ve 230 karar sayılı kararı ile faaliyete geçtiği, ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/132 D.İş sayılı dosyasında ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nin 2019/2056 Esas, 2019/1486 Karar sayılı ilamı ile davalının istinaf başvurusunun kabulü ile 27/04/2018 tarihli derkenar ara kararın HMK'nın 353/1-a/6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verildiği, anılan kararın gerekçesinde de açıklandığı üzere ihtiyati hacze ilişkin değişik iş dosyasının asıl davanın eki sayılacağı, zira asıl davanın açılmasıyla değişik iş dosyası kapsamında verilmiş olan ihtiyati haciz kararının asıl dosya üzerinden devam edeceği, bu itibarla asıl dava açıldıktan sonra ihtiyati hacze itiraza ilişkin istinaf incelemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi'nce yapılacağı, yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılacağından somut olayda istinaf incelemesi yapma yetkisinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nde olmadığı, dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmek üzere ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne iadesine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nce ise, dosyanın esası ile ilgili olarak ... Bölge Adliye Mahkemesi’nce daha önce inceleme yapılmadığı, bu davadan bağımsız olarak açılan ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ihtiyati haciz istemli 2017/132 Değişik iş sayılı dosyası kapsamında, ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nce 2019/2059 - 2019/1486 E.-K. sayılı dosyasında ihtiyati haciz konusunda istinaf incelemesinin yapıldığı, bağımsız olarak açılan değişik iş dosyası kapsamında yapılan istinaf incelemesinin, dosyanın esası hakkında açılan davanın incelenmesi ile ilgili yetkili olunduğunun benimsendiği anlamına gelmeyeceği, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin, Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 26/06/2019 tarih ve 230 sayılı kararı uyarınca 02/09/2019 tarihi itibariyle faaliyete geçtiği, ilk derece mahkemesinin 19/02/2020 tarihli kararının istinaf incelemesini yapmakla Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtay'a başvurulur.
HMK'nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş olup 341. maddesinin 1 numaralı fıkrası; "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir." hükmünü içermektedir.
HMK'nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesi ile "istinaf" olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'a ek 1. maddenin 1. fıkrasında; "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır." hükmü düzenlenmiştir.
Dosya kapsamından, istinaf incelemesine tabi kararın ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19/02/2020 tarih 2018/111 – 2020/113 E.-K. Sayılı kararı olduğu, karar tarihi itibariyle Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 26/06/2019 tarih ve 230 sayılı kararı uyarınca faaliyette olduğu, ... Bölge Adliye Mahkemesi’nin 2019/2059 - 2019/1486 E.-K. sayılı kararı ile ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/132 Değişik İş sayılı dosyasında ihtiyati haciz konusunda istinaf incelemesinin yapıldığı, o halde istinafa konu dosyada verilen nihai bir kararın veya ara kararının daha önce istinaf incelemesinin yapıldığından söz edilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.