Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/773 Esas 2022/2129 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Ödeme emrinin iptali istemine ilişkin olarak açılan davada, Bakırköy 46. İş ile İzmir 16. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
Bakırköy 46. İş Mahkemesi'nce, 5510 Sayılı Kanunu'nun madde 88/19 fıkrasında kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 Sayılı Kanunu'nun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesinin yetkili olduğu belirtilmekle, bu yetki kamu düzenine ilişkin ve kesin olup davaya konu ödeme emirlerinin, İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü'nce düzenlendiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
İzmir 16. İş Mahkemesi'nce, iş davalarında kamu düzenine yönelik kesin yetki kuralı bulunmadığı için yetki itirazının süresinde sunulan cevap dilekçesi ile beraber davalı tarafça mahkemeye bildirilmiş olması şart olup somut olayda davalı SGK tarafından dosyaya sunulan yetki itirazı bulunmadığı gibi, cevap dilekçesinin dahi mevcut olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 134. maddesinde, "Bu kanunun uygulanmasından doğan uzlaşmazlık, yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür." 80. maddesinin 6. fıkrasında, "Kurum alacaklarının tahsilinde 21.07.1953 tarih ve 6183 Sayılı Kanunun uygulanmasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde, alacaklı Sigorta Müdürlüğünün bulunduğu yer İş Mahkemesi yetkilidir." hükümleri yer almakta iken, 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 101. maddesinde, "Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği," 88. maddesinin 19. fıkrasında, "Kurumun prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduğu yer iş mahkemesinin yetkili" olduğu düzenlenmiştir.
7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 6. maddesi gereğince iş mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olduğu, davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, ayrıca iş kazasından doğan tazminat davalarında, iş kazasının veya zararın meydana geldiği yer ile zarar gören işçinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkili olmakla iş mahkemelerinin yetkilerine ilişkin olarak diğer kanunlarda yer alan hükümler saklı olup Bunun yanında bu madde hükümlerine aykırı yetki sözleşmeleri de geçersizdir.
Somut olayda, davaya konu 6183 Sayılı Kanun'un uygulanması nedeniyle ödeme emirlerinin gönderilmesi işleminin İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü tarafından yapılması nedeniyle, bu merkezin bulunduğu yer iş mahkemesi olan İzmir İş Mahkemelerinin kesin yetkili olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın İzmir 16. İş Mahkemesi'nde çözümlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince İzmir 16. İş Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.