Esas No: 2022/629
Karar No: 2022/2137
Karar Tarihi: 14.02.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/629 Esas 2022/2137 Karar Sayılı İlamı
5. Hukuk Dairesi 2022/629 E. , 2022/2137 K."İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 12.Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı tarafından zayi belgesi verilmesi istemine ilişkin olarak 30/01/2019 tarihinde tarihinde ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açılmış ve mahkemece 31/01/2019 tarih, 2019/83 E. - 2019/71K. sayılı kararıyla mahkemenin görevsizliğine, kararının kesinleştiği tarihten itibaren ya da kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde taraflardan birisinin mahkemeye başvurması halinde dosyanın görevli mahkeme olan ... Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine, kararın kesinleştiği tarihten itibaren ya da kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde taraflardan birisinin dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için başvurmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin bildirilmesine karar verilmiş, görevsizlik kararı 12/04/2019 tarihinde kesinleşmiş olup, kesinleşmeden itibaren iki hafta içerisinde taraflardan birinin dosyanın görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmediklerinden dosya mahkemece resen ele alınmış ve 06/05/2019 tarih, 2019/83 E. - 2019/71 K. sayılı ek kararıyla davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, davacı vekilinin 01/06/2021 havale tarihli dilekçesi ile dosyanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararın kaldırılması ve dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi talebi üzerine mahkemece 10/06/2021 tarihli ek kararıyla davacı tarafça 30/01/2019 tarihli dilekçe ile zayi belgesi verilmesi talepli açılan davada 31/01/2019 tarihinde görevsizlik kararı verildiği, kararın davacı ...'ne 29/03/2019 tarihinde tebliğ edildiği, tebligat parçası üzerinde temsile yetkili kişi çarşıya gitmiş olduğundan katip Muhammed Yağan'a tebligatın yapıldığı, Tebligat Kanunu'nun 17, 20 ve 21. maddeleri uyarınca tebligatın usule uygun olarak yapıldığı gerekçesiyle davacı vekilinin davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararın kaldırılması ve dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine
ilişkin talebinin reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nce, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 25. maddesinin 2. fıkrası ve 29. maddesinin 1. fıkrası ile 6087 sayılı Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kanunu'nun 4. maddesine dayalı olarak alınan Hakimler ve Savcılar Kurulunun 26.06.2019 gün 230 sayılı kararı uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi'nin 02.09.2019 tarihi itibariyle faaliyete geçmiş olması, bu tarihten sonra verilecek verilecek kararların istinaf incelemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesi'nce yapılması gerektiği, somut olayda öncelikli olarak 10.06.2021 tarihli ek karara karşı istinaf talebinde bulunulduğu gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce, ilk derece mahkemesince görevsizlik kararının kesinleşmesini müteakip 2 haftalık süresi içerisinde görevli mahkemeye gönderme talebinde bulunulmaması nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına dair karar verildiği, ancak bu kararın davacı tarafa tebliğ edilmediği, dosyaya vekalet sunan davacı vekili tarafından müvekkiline yapılan tebligatın usulsüz olduğu ileri sürüldüğüne göre, davanın açılmamış sayılmasına dair kararın kaldırılması yönünde talepte bulunulması üzerine nihai karar verildikten sonra üst dereceli denetim makamlarınca karar kaldırılmadığı sürece, mahkemece kendi kararının aksine herhangi bir karar verilmesi mümkün olmadığından ilk derece mahkemesinin bu talep üzerine dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine göndermesi gerektiği dolayısıyla ilk derece mahkemesinin davacı vekilinin talebi üzerine vermiş olduğu 10/06/2021 tarihli karar hukuken geçersiz olup istinaf edilen karar 06/05/2019 tarihli davanın açılmamış sayılmasına dair ek karar olduğundan istinaf incelemesinin de bu tarihte görevli ve yetkili olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince yapılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için Bölge Adliye Mahkemelerine, Bölge Adliye Mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur. Aynı Kanunun 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nin 341/1. maddesinde ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açılmış ve mahkemece 31/01/2019 tarih, 2019/83 E. - 2019/71 K. sayılı kararıyla mahkemenin görevsizliğine, kararının kesinleştiği tarihten itibaren ya da kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde taraflardan birisinin mahkememize başvurması halinde dosyanın görevli mahkeme olan ... Sulh Hukuk Mahkemesi'ne gönderilmesine, kararın kesinleştiği tarihten itibaren ya da kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde taraflardan birisinin dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi için başvurmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin bildirilmesine karar verilmiş, görevsizlik kararı 12/04/2019 tarihinde kesinleşmiş olup, kesinleşmeden itibaren iki hafta içerisinde taraflardan birinin dosyanın görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmediklerinden dosya mahkemece resen ele alınmış ve 06/05/2019 tarih, 2019/83 E. - 2019/71 K. sayılı ek kararıyla davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, davacı vekilinin 01/06/2021 havale tarihli dilekçesi ile dosyanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararın kaldırılması ve dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi talebi üzerine mahkemece 10/06/2021 tarihli ek kararıyla davacı tarafça 30/01/2019 tarihli dilekçe ile zayi belgesi verilmesi talepli açılan davada 31/01/2019 tarihinde görevsizlik kararı verildiği, kararın davacı ...'ne 29/03/2019 tarihinde tebliğ edildiği, tebligat parçası üzerinde temsile yetkili kişi çarşıya gitmiş olduğundan katip Muhammed Yağan'a tebligatın yapıldığı, Tebligat Kanunu'nun 17, 20 ve 21. maddeleri uyarınca tebligatın usule uygun olarak yapıldığı gerekçesiyle davacı vekilinin davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararın kaldırılması ve dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesine ilişkin talebinin reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 10/06/2021 tarihli ek kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu ve karar tarihi itibari ile ... Bölge Adliye Mahkemesi'nin faaliyette olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.