Danıştay 8. Daire 2018/3267 Esas 2022/2755 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3267
Karar No : 2022/2755

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Çimento Fabrikası T.A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, hudutları içerisinde bulunan Sicil:...ruhsat nolu kalker maden ocağı işleten davacı şirket tarafından, 2012, 2013, 2014 yılları için verilen satış bilgi formlarının teşviksiz olarak hazırlanması, Devlet hakkının %50 teşvik indiriminden yararlanmaksızın ödenmesine ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın ...tarih ve E:...sayılı işleminin iptali ile 76.241,19 TL'nin ödendiği tarihten itibaren yasal faiziyle iade edilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; davacı tarafından çıkarılan ve davacıya ait çimento fabrikasında değerlendirilen kalker madeninin çimento üretiminde hammadde olarak kullanıldığı, kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği; çıkardığı II (a) grubu kalker madenini ülke sınırları içerisinde yer alan kendine ait tesiste işleyerek ek katma değer sağladığı ve ekonomiye katkıda bulunduğu sabit olan davacı şirketin, kalker madeninin üretildiği dava konusu dönemlerde yürürlükte bulunan mevzuat hükmü karşısında teşvik indiriminden yararlandırılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, hukuka aykırılığı saptanan dava konusu işleme dayalı olarak davacı şirket tarafından ödenmek zorunda kalınan %50 teşvik indirim tutarının davalı idare tarafından hesaplanarak davacı talebini aşmayacak şekilde yine ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacı şirkete iadesi gerektiği belirtilerek dava konusu işlemin iptaline, davacı tarafından fazladan ödenen Devlet hakkı fark bedelinin idarece hesaplanarak davacı talebi olan 76.241,19 TL'yi aşmayacak şekilde ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, Maden Kanununda 04/02/2015 tarihli 6592 sayılı Kanunla değişiklik yapıldığı, II-a grubu madenlerin teşvikten yararlandırılmayacağının açıkça ifade edildiği belirtilerek davacının teşvik indiriminden faydalanamayacağı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davacı tarafından, idarece 6592 sayılı Kanunun 18.02.2015 tarihinde yürürlüğe girdiğinden bu tarihten sonra gerçekleşen dönemlere uygulanabileceği, davalı idarece 2010-2014 arası dönem için teşvik indiriminden yararlandırılmaması gerektiğinin ileri sürüldüğü, 2010-2014 döneminde yürürlükte olan mevzuata göre teşvik indiriminden yararlandırılması gerektiği, verilen kararın hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 15/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :
(X)- Dava İzmir ili, hudutları içerisinde bulunan Sicil:...ruhsat nolu kalker maden ocağı işleten davacı şirket tarafından, 2012, 2013, 2014 yılları için verilen satış bilgi formlarının teşviksiz olarak hazırlanması, Devlet hakkının %50 teşvik indiriminden yararlanmaksızın ödenmesine ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın ...tarih ve E:...sayılı işleminin iptali ile 76.241,19 TL'nin ödendiği tarihten itibaren yasal faiziyle iade edilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince davacı tarafından çıkarılan ve davacıya ait çimento fabrikasında değerlendirilen kalker madeninin çimento üretiminde hammadde olarak kullanıldığı, kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği; çıkardığı II (a) grubu kalker madenini ülke sınırları içerisinde yer alan kendine ait tesiste işleyerek ek katma değer sağladığı ve ekonomiye katkıda bulunduğu sabit olan davacı şirketin, kalker madeninin üretildiği dava konusu dönemlerde yürürlükte bulunan mevzuat hükmü karşısında teşvik indiriminden yararlandırılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, hukuka aykırılığı saptanan dava konusu işleme dayalı olarak davacı şirket tarafından ödenmek zorunda kalınan %50 teşvik indirim tutarının davalı idare tarafından hesaplanarak davacı talebini aşmayacak şekilde yine ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacı şirkete iadesi gerektiği belirtilerek dava konusu işlemin iptaline, davacı tarafından fazladan ödenen Devlet hakkı fark bedelinin idarece hesaplanarak davacı talebi olan 76.241,19 TL'yi aşmayacak şekilde ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacı şirkete ödenmesine karar verilmiştir.
Davalı idarenin istinaf başvurusu, ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdarî Dava Dairesince reddedilmiştir.
Davalı idare tarafından, çimentonun bir yapı malzemesi olması ve kalker madeninin de bu yapı malzemesinin bir ham maddesi olması sebebiyle teşvik uygulamasının söz konusu olamayacağı iddia edilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmiştir.
3213 sayılı Maden Kanunu'nun "Madenler" başlıklı 2. maddesinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde, "Yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticari değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü madde bu Kanuna göre madendir. Madenler aşağıda sıralanan gruplara göre ruhsatlandırılır:

I. Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl.
b) Tuğla-kiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar.
(Değişik bent: 10/06/2010-5995 S.K./1.mad.) II. Grup madenler
a) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan Agrega, mıcır veya öğütülerek kullanılacak kayaçlar.
b) Mermer, Traverten, Granit, Andezit, Bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar ile dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar. ...." hükmüne yer verilmiştir.
Ayrıca aynı Kanunun 10/06/2010 tarihinde kabul edilen ve 24/06/2010 tarih ve 27621 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5595 sayılı Yasa ile değişik 9. maddesinde "(Değişik fıkra: 10/06/2010-5995 S.K/4.mad.) Madencilik faaliyetleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılır. Ancak hazır beton, asfalt ve yapı elemanları üretim tesisleri, imalat sanayi sektörü dışında madencilik faaliyeti kapsamında değerlendirilmez. Ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50'si alınmaz. (Ek cümle: 29/12/2005-5446 S.K./1.mad) Bu hüküm I. Grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmaz." hükmüne yer verilmiştir.
Kalker gibi mıcır veya öğütülerek kullanılacak kayaçlar, II. grup madenler olarak sayılmıştır. Madencilik faaliyetlerinin mevzuatta belirlenen teşviklerden yararlandırılacağı, ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının %50'sinin alınmayacağı, ancak, bu hükmün I. grup madenler ve mıcır ile kaba inşaat...gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmayacağı açıktır.
Bu durumda, çimentonun bir yapı malzemesi olması ve kalker madeninin de bu yapı malzemesinin hammaddesi olarak kullanılması sebebiyle, davacı şirketin 3213 sayılı Kanunun 9. maddesinde devlet hakkı için öngörülen teşvik uygulamasından yararlandırılamayacağı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddi gerektiği düşüncesiyle aksi yöndeki çoğunluk kararına katılmıyorum.