Danıştay 8. Daire 2022/2115 Esas 2022/2758 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/2115
Karar No : 2022/2758



TEMYİZ EDENLER (DAVALI) : 1- ... Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

2- ... (Dava İhbar Edilen)

KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...
UETS adresi vardır.

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ...'in baro staj listesine yazılmasına ilişkin Ankara Barosu Yönetim Kurulunun ... tarih ve ... sayılı kararına karşı Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun ... tarih ve E:..., ... sayılı kararının tekrar görüşülmek üzere Adalet Bakanlığınca geri gönderilmesi üzerine ilk kararda ısrar edilmesine ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunun ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; dava konusu işlemin, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği olduğu iddiasıyla hakkında adli kovuşturma yürütülenlerin avukat olması sonucunu doğuracağı, avukatlık mesleğinin önem ve özelliği, kamu hizmeti niteliği dikkate alındığında, bu durumun hukuk devletinin işlerliğinin sağlanması bakımından yaşamsal bir öneme sahip ve yargının kurucu unsurlarından olan avukatlık mesleğinin etkinlik ve güvenilirliğini zedeleyeceği anlaşıldığından; 1136 sayılı Kanun'un 5/3. maddesinde tanınan takdir yetkisinin, FETÖ/PDY silahlı terör örgütüne üye olma suçundan dolayı hakkında mahkumiyet kararı bulunan ve kovuşturması devam eden ...'in staj listesine yazılması yönünde kullanılmasına dair dava konusu işlemde, kamu yararı ve avukatlık hizmetinin yukarıda temas edilen vasıf ve nitelikleri yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Türkiye Barolar Birliğinin İddiaları: Dava konusu işlemin yasal mevzuata uygun olduğu, Avukatlık Kanununun 5/3. maddesinde yer alan takdir hakkına ilişkin düzenlemenin levhaya yazılma talepleri bakımından geçerli olduğu, bu nedenle staj listesine yazılma talepleri bakımından uygulanmasının mümkün olmadığı, suçsuzluk karinesi uyarınca bir kişinin suçlu kabul edilebilmesi için hakkında ceza hukuku alanına giren müeyyidelerin uygulanabilmesi ve kesin hükümle mahkum olması gerektiği, aksi değerlendirmenin suçsuzluk karinesine aykırı uygulamalara sebebiyet verebileceği belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.
Dava İhbar Edilen ...'in İddiaları: Anayasa Mahkemesinin 28.12.2021 tarih ve 2018/12948 Başvuru Numaralı ... ve Diğerleri kararında kamudaki görevinden çıkarılan hukukçuların baro levhasına/staj listesine yazılmalarına ilişkin verilen kararların mahkemelerce iptal edilmesi nedeniyle özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği yönünde karar verildiği, söz konusu hak ihlali kararına dayanak oluşturan nedenler ile temyiz başvurusunun konusunun aynı mahiyette olduğu belirtilerek temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin incelenmeksizin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:


İLGİLİ MEVZUAT:

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İstinaf" başlıklı 45. maddesinde, "1) İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.
3) Bölge idare mahkemesi, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
6) Bölge idare mahkemelerinin 46 ncı maddeye göre temyize açık olmayan kararları kesindir." hükmü yer almış; aynı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46. maddesinde ise; "Danıştay dava dairelerinin nihai kararları ile bölge idare mahkemelerinin aşağıda sayılan davalar hakkında verdikleri kararlar, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi Danıştayda, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebilir: (...) c) Belli bir meslekten, kamu görevinden veya öğrencilik statüsünden çıkarılma sonucunu doğuran işlemlere karşı açılan iptal davaları," (...) hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı Kanunun "Hukuk Usulü Muhakemeleri kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller" başlıklı 31. maddesinin 1. fıkrasında, "1. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda; hakimin davaya bakmaktan memnuiyeti ve reddi, ehliyet, üçüncü şahısların davaya katılması, davanın ihbarı, tarafların vekilleri, dosyanın taraflar ve ilgililerce incelenmesi, feragat ve kabul, teminat, mukabil dava, bilirkişi, keşif, delillerin tespiti, yargılama giderleri, adli yardım hallerinde ve duruşma sırasında tarafların mahkemenin sukünunu ve inzibatını bozacak hareketlerine karşı yapılacak işlemler, elektronik işlemler ile ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma icrasında Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır. (Ek cümle: 05.04.1990 - 3622 S.Kanun/Madde 11)(Değişik cümle: 10.06.1994 - 4001 S.Kanun/Madde 14) Ancak, davanın ihbarı (...) Danıştay, mahkeme veya hakim tarafından re’sen yapılır. (Ek cümle: 03.11.2016 - 6754 S.K/Madde 22) Bilirkişiler, bilirkişilik bölge kurulları tarafından hazırlanan listelerden seçilir ve bilirkişiler hakkında Bilirkişilik Kanunu ve 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 447. maddesinin ikinci fıkrasında, mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamaların, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılacağı hüküm altına alınmış; aynı Kanunun "İhbarda bulunulan kişinin durumu" başlıklı 63. maddesinde, "Dava kendisine ihbar edilen kişi, davayı kazanmasında hukuki yararı olan taraf yanında davaya katılabilir." 'Fer’î müdahale' başlıklı 66. maddesinde; "Üçüncü kişi, davayı kazanmasında hukuki yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer’î müdahil olarak davada yer alabilir." hükmüne 'Fer’î müdahale talebi ve incelenmesi' başlıklı 67. maddesinde; "Müdahale talebinde bulunan üçüncü kişi, yanında katılmak istediği tarafı, müdahale sebebini ve bunun dayanaklarını belirten bir dilekçeyle mahkemeye başvurur. Müdahale dilekçesi, davanın taraflarına tebliğ edilir. Mahkeme, gerekirse taraflarla birlikte üçüncü kişiyi de dinlemek üzere davet eder, gelmeseler dahi müdahale talebi hakkında karar verir."; "Fer’i müdahilin durumu" başlıklı 68. maddesinde, "Müdahale talebinin kabulü halinde müdahil, davayı ancak bulunduğu noktadan itibaren takip edebilir. Müdahil, yanında katıldığı tarafın yararına olan iddia veya savunma vasıtalarını ileri sürebilir; onun işlem ve açıklamalarına aykırı olmayan her türlü usul işlemlerini yapabilir. Mahkeme, katıldığı noktadan itibaren, taraflara bildirilen işlemleri müdahile de tebliğ eder."; "Fer’i müdahalenin etkisi" başlıklı 69. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Müdahilin de yer aldığı asıl davada hüküm, taraflar hakkında verilir." hükmüne yer verilmiştir.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
1- Davalı Türkiye Barolar Birliği Başkanlığının temyiz istemi yönünden;
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; İdare Mahkemelerinin tek hakim sınırı dışında kalan bütün kararlarına karşı mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemesince istinaf incelemesi üzerine verilen kararlara karşı ise sadece 2577 sayılı Kanun'un 46. maddesinde yer alan konular ile sınırlı olarak Danıştay'a temyiz başvurusunda bulunulabileceği, bölge idare mahkemelerince istinaf incelemesi üzerine verilen ve 46. madde kapsamı dışında olan kararların ise kesin olduğu görülmektedir.



Uyuşmazlık, ...'in baro staj listesine yazılmasına ilişkin Ankara Barosu Yönetim Kurulu kararına karşı Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulunca verilen ısrar kararının iptali isteminden kaynaklanmaktadır.
Buna göre,
davaya konu edilen işlemin, 'in meslekten çıkarılması sonucunu doğuran bir yönü bulunmadığı gibi uyuşmazlığın henüz staj listesine yazılma aşamasında doğduğu da dikkate alındığında temyiz istemine esas teşkil eden kararın Bölge İdare Mahkemesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 46. maddesine göre temyiz yolu açık olmayan "kesin" kararlarından olduğu sonucuna varılmakta olup temyiz isteminin incelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır.
2- Dava İhbar Edilen ...'in Temyiz İstemi Yönünden;
Dosyanın incelenmesinden, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:... sayılı kararı ile davanın ...'e ihbarına karar verildiği, söz konusu karar ile dava dilekçesinin bir örneğinin adı geçene 19.11.2021 tarihinde tebliğ edildiği ancak ... tarafından davaya müdahale dilekçesi verilmeden temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istemiyle dosyaya 29.03.2022 tarihli temyiz dilekçesinin sunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda yer verilen 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri uyarınca dava kendisine ihbar edilen ancak davaya müdahale talebinde bulunmayan ve dolayısıyla davaya katılmak istediği tarafın yanında müdahilliğine karar verilmeden hükmü temyiz eden ...'in temyiz isteminin esasının incelenme olanağı bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- TEMYİZ İSTEMLERİNİN İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
2- Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
Kesin olarak, 15/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.